شناسهٔ خبر: 111938 - سرویس مسکن و شهرسازی
نسخه قابل چاپ

اتخاذ سیاست‌های اقتصادی و تاثیر آن بر بازار مسکن و اجاره‌بها

شهر تهران نوسانات قیمت ارز به همراه اتخاد سیاست‌های اقتصادی تمامی بازارها اعم از مسکن و به دنبال آن اجاره‌بها را تحت‌تاثیر قرار داده است با این‌حال دولت به منظور حمایت از مستاجران تسهیلات ودیعه مسکن را به عنوان راهکاری کوتاه‌مدت برای ساماندهی بازار اجاره در دستور کار دارد.

مژده نوروزی- به گزارش خبرنگار پایگاه خبری وزارت راه و شهرسازی، سیاست‌های اقتصادی اتخاذ شده توسط دولت‌ها در ۱۰ سال گذشته و پیش از آن، سبب نوسانات قیمت ارز شده بطوریکه قیمت ارز از حدود یکهزار و ۲۰۰ تومان در سال ۱۳۹۰ به حدود ۲۶هزار تومان در سال ۱۴۰۰ و حدود ۳۰ هزار تومان در سالجاری افزایش یافته است. نوسانات قیمت ارز به همراه اتخاد سیاست‌های اقتصادی تمامی بازارها اعم از سکه، بورس، مسکن و به دنبال آن اجاره بها را تحت‌تاثیر قرار داده است. هم‌اکنون و بر اساس آمار ارایه شده توسط بانک مرکزی در خرداد امسال میانگین خرید و فروش هر مترمربع واحد مسکونی در تهران ۳۹ میلیون و ۴۱۴ هزارو ۵۰۰ تومان بود که این رقم در مقایسه با ماه قبل (اردیبهشت) که معادل ۳۶ میلیون و ۳۵۱هزار تومان بود افزایش۸.۴ درصدی و نسبت به خرداد سال قبل که هر مترمربع ۲۹ میلیون و ۶۷۳ هزار تومان بود، افزایش ۳۲.۸ درصدی را تجربه کرده است. همچنین قیمت اجاره‌بها در خرداد امسال نسبت به خرداد سال گذشته ۴۶.۵ درصد و نسبت به اردیبهشت سال  جاری ۲.۷ درصد افزایش داشته است.

افزایش ارز به دنبال خود سبب افزایش مصالح ساختمانی و دیگر الزامات تولید مسکن شده است و این افزایش در کنار سیاست‌های غلط اقتصادی در تولید ناکافی مسکن که بر اساس برنامه ششم توسعه سالانه یک میلیون واحد مسکونی را در برنامه قرار داده بود و بر اساس آمار ازدواج‌ها نیز سالانه ۵۰۰ خانوار جدید به کشور اضافه شد منجر به انباشت تقاضای مسکن طی سالیان شد. هم اکنون آمارهای ارایه شده توسط بانک مرکزی و مرکز آمار حاکی از کاهش معاملات مسکن در کشور است اما به رغم کاهش معاملات شاهد بالارفتن قیمت مسکن و به دنبال آن اجاره‌بها هستیم. بدین معنا تقاضای مسکن وجود دارد اما عرضه به اندازه کافی نیست. 

دولت سیزدهم  به منظور اصلاح سیاست‌های اقتصادی نادرست گذشته برنامه تولید انبوه مسکن را در برنامه قرار داد و از آغاز به کار دولت از شهریور ۱۴۰۰ تاکنون طرح نهضت ملی مسکن کلید خورد. این سیاست در واقع راهکاری است تا بخشی از تقاضای انباشته مسکن را پاسخ بدهد. بر همین اساس و بنا بر آمار ارایه شده توسط معاونت مسکن و ساختمان در طرح نهضت ملی مسکن بیش از ۵ میلیون و ۴۰۰ هزار نفر ثبت‌نام کرده‌اند که حاکی از تقاضای انباشته خانوارهای ایرانی به مسکن مناسب است.

معاونت مسکن و ساختمان در جدولی  قمیت خرید و فروش هر مترمربع واحد مسکونی در شهر تهران را برای سال ۱۳۹۰  معادل ۲ میلیون و ۴۱ هزار تومان گزارش کرد که در این سال رشد قیمت مسکن ۱۷.۶ درصد، تورم ۲۲ درصد، قیمت سکه بیش از ۵۸۸  هزار تومان شاخص کل بورس۲۵ هزار و  ۹۰۶ و رشد شاخص بورس۱۱.۲ درصد گزارش شد.  در همین سال قیمت ارز بیش از یکهزار و ۲۰۰ تومان بوده و رشد اجاره بها ۱۵ درصد ثبت شده است. در سال ۹۲ و با آغاز به کار دولت یازدهم قیمت خرید و فروش هر مترمربع واحد مسکونی به ۳ میلیون و ۹۵۴ هزار تومان رسید و رشد قیمت مسکن در آن سال ۳۳.۴ گزارش شد این در حالی بود که قیمت سکه به بیش از یک میلیون تومان رسید و قیمت ارز نیز از مرز ۳ هزار و ۱۸۳تومان عبور کرد. در این سال میانگین قیمت هر مترمربع واحد اجاره‌ای به ۱۸ هزار و ۵۹۲ تومان رسید و رشد اجاره بها ۲۰ درصد ثبت شد. در سال ۹۴ میانگین قیمت خرید و فروش یک مترمربع واحد مسکونی در شهر تهران ۴میلیون و ۱۷۶ هزار تومان و قیمت اجاره هر مترمربع واحد مسکونی ۱۸ هزار و ۵۹۲ تومان و معادل سال ۹۳ و معادل صفر درصد افزایش ثبت شد.

طی سال‌های ۹۴ تا ۹۶ میانگین قیمت خرید و فروش هر مترمربع واحد مسکونی میانگین بین ۴ میلیون و ۱۰۰ هزار تومان تا ۴ میلیون و ۸۰۰ هزار تومان خرید و فروش شد.

در ۱۰ سال ۱۳۹۰ تا ۱۴۰۰ در سال ۱۳۹۴ افزایش قیمتی در بخش مسکن رخ نداد و حتی این رقم به میزان ۸دهم درصد کاهش یافت. در همین سال قیمت سکه نیز ۳ و ۳ دهم درصد کاهش یافت و میانگین قیمت هر مترمربع بهای اجاره  در شهر تهران ۲۲ هزار و ۹۹۱ تومان شد. به نظر می‌رسد در این سال‌ها (۹۴ تا ۹۶) با ثبات نسبی قیمت مسکن، سرمایه‌ها از بازار سکه به سمت مسکن هدایت شد.

در سال ۱۳۹۷ به یکباره قیمت خرید و فروش یک مترمربع واحد مسکونی جهشی غیرمنتظره و  افزایشی داشت به طوریکه میانگین قیمت هر مترمربع  خرید و فروش واحد مسکونی در شهر تهران به ۸ میلیون و ۲۴۲ هزار تومان افزایش یافت و افزایش قیمت مسکن به حدود ۷۱ درصد رسید. به دنبال این افزایش قیمت خرید و فروش واحدهای مسکونی قیمت اجاره‌بها نیز میانگین به متری ۳۶ هزار و ۴۴۵ تومان رسید. طی سال های ۹۸ تا کنون نیز قیمت خرید و فروش واحدهای  مسکونی،قمیت اجاره بها، قیمت سکه افزایش یافته است.

در سال ۱۳۹۸ میانگین قمیت خرید و فروش هرمترمربع واحد مسکونی به ۱۳ میلیون و ۳۳۰ هزار تومان با رشد ۶۱.۷ درصدی نسبت به سال ۱۳۹۷ رسید. قیمت اجاره بها نیز برای هرمترمربع واحد مسکونی در شهر تهران بارشد ۳۰ درصدی به ۴۷ هزار و ۲۰۰ تومان افزایش یافت. در سال ۱۳۹۹ میانگین رقم خرید و فروش هر مترمربع واحد مسکونی با رشد ۸۰.۳ درصدی به ۲۴ میلیون و ۲۹ هزار تومان و قیمت  اجاره بهای هرمترمربع واحدمسکونی در شهر تهران با ۳۳ درصد رشد به ۶۲ هزار و ۹۰۰ تومان رسید. در سال ۱۴۰۰ باز هم این رقم افزایشی بوده است و با افزایش ۱۰ میلیون تومانی، قیمت خرید و فروش هر مترمربع واحد مسکونی در شهر تهران با رشد ۴۲.۶ درصدی به ۳۴ میلیون و ۲۶۳ هزار تومان افزایش یافت و قمیت اجاره‌بهای هر مترمربع واحد مسکونی با رشد ۳۵ درصدی و تورم حدود ۴۰ درصدی به متری ۸۴ هزار و ۸۰۰ تومان رسید. 

بر اساس آمار بانک مرکزی میانگین قیمت خرید و فروش هر مترمربع واحد مسکونی در خرداد امسال ۳۹ میلیون و ۴۱۴ هزار و ۵۰۰ تومان بود و اجاره بها نیز در شهر تهران نسبت بهاردبیهست ۲.۷ درصد افزایش را تجربه کرده است.

گزارش‌ها حاکی است که با وجود سیاست‌های دولت برای کاهش قمیت خرید و فروش مسکن و اجاره‌بها همچنان افزایش قیمت ها در این حوزه صعودی است و سیاست‌های دولت اعم از ارایه تسهیلات ودیعه مسکن به عنوان راهکار کوتاه‌مدت و اجرای طرح نهضت ملی مسکن به عنوان راهکار میان‌مدت نتوانسته تاثیر خود را بر بازار نابسامان مسکن بگذارد.

با اینحال این امیدواری وجود دارد تا با تکمیل واحدهای طرح نهضت ملی مسکن و بهره‌برداری از آنها بخشی  از تقاضای انباشته شده مسکن در طی سال‌ها پاسخ داده شود و بتواند تلاطم‌های ایجاد شده در این بخش را کاهش نسبی بدهد.

نوسانات ۱۰ ساله قیمت خرید و فروش مسکن

نوسانات ۱۰ ساله قیمت خرید و فروش مسکن بر اساس اطلاعات برگرفته از سامانه ثبت معاملات املاک و مستغلات کشور، متوسط قیمت خرید و فروش یک مترمربع واحد مسکونی در شهر تهران در اردیبهشت ۱۴۰۱ معادل ۳۶ میلیون و ۲۴۷ هزار تومان است. این رقم در سال ۱۴۰۰ معادل ۳۱ میلیون و ۲۹۶ هزار تومان، سال ۱۳۹۹معادل ۲۴ میلیون و ۲۹ هزار تومان، سال ۱۳۹۸ معادل ۱۳ میلیون و ۳۳۰ هزار تومان، سال ۱۳۹۷ معادل ۸ میلیون و ۲۴۱ هزار تومان، سال ۱۳۹۶ معادل ۴ میلیون و ۸۲۲ هزار تومان، سال ۱۳۹۵ معادل ۴ میلیون و ۳۷۲ هزار تومان، سال ۱۳۹۴ معادل ۴ میلیون و ۱۴۱ هزار تومان، سال ۱۳۹۳ معادل ۴ میلیون و ۱۷۶ هزار تومان، سال ۱۳۹۲ معادل ۳ میلیون و ۹۵۴ هزار تومان، سال ۱۳۹۱ معادل ۲ میلیون و ۹۶۴ هزار تومان و سال ۱۳۹۰ معادل ۲ میلیون و ۴۱ هزار تومان بوده است.

نوسانات ۱۰ ساله اجاره‌بهای مسکن

نوسانات ۱۰ ساله اجاره بها برگرفته از بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران حکایت از آن دارد که متوسط اجاره‌بهای مسکن برای هر مترمربع واحدمسکونی در شهر تهران در اردیبهشت امسال معادل ۱۲۶ هزار و ۹۰۰ تومان محاسبه شده است. این رقم برای سال ۱۴۰۰برای هر مترمربع معادل ۸۴ هزار و ۸۰۰، سال ۱۳۹۹ معادل ۶۲ هزار و ۹۰۰ تومان، سال ۱۳۹۸ معادل ۴۷ هزار و ۵۰۰ تومان، سال ۱۳۹۷ معادل ۳۶هزار و ۴۵۰ تومان، سال ۱۳۹۶ معادل ۲۸ هزار و ۲۱۰، سال ۱۳۹۵ معادل ۲۳ هزار و ۴۲۰ تومان، سال ۱۳۹۴ معادل ۲۲ هزار و ۹۰۰ تومان، سال ۱۳۹۳ معادل ۲۰ هزار و ۸۶۰ تومان، سال ۱۳۹۲ معادل ۱۸ هزار و ۵۹۰ تومان، سال ۱۳۹۱ معادل ۱۵ هزار و ۴۷۰ تومان، سال ۱۳۹۰ معادل ۱۲ هزار و ۹۵۰ تومان بوده است.

بر اساس این گزارش از سال ۱۳۹۰ تا ۱۴۰۰ قیمت هر مترمربع اجاره واحد مسکونی هر ساله در شهر تهران افزایش بیش از ۷ هزار تومانی داشته است

بر اساس این گزارش میزان تورم سالانه بر اساس اطلاعات مرکز آمار اعلام شده است. تورم اردیبهشت امسال معادل ۳۸.۷ درصد، سال ۱۴۰۰ معادل ۴۴ درصد، سال ۱۳۹۹ معادل ۳۶.۵ درصد، سال ۱۳۹۸ معادل ۳۴.۸ درصد، سال ۱۳۹۷ معادل ۲۶.۷ درصد، سال ۱۳۹۶ معادل ۸.۴ درصد، سال ۱۳۹۵ معادل ۶.۸ درصد، سال ۱۳۹۴ معادل ۱۱.۲ درصد، سال ۱۳۹۳ معادل ۱۴.۶ درصد، سال ۱۳۹۲ معادل ۳۲.۹ درصد،  سال ۱۳۹۱ معادل ۲۹.۲ درصد، سال ۱۳۹۰ معادل ۲۱.۵ درصد گزارش شده است.

ارایه تسهیلات ودیعه مسکن، راهکار کوتاه‌مدت دولت برای ساماندهی بازار اجاره

ارایه تسهیلات ودیعه مسکن سیاستی است که از سال ۱۳۹۹ و با اوج‌گیری شیوع  کرونا در کشور به عنوان راهکار کوتاه‌مدت در دستور کار دولت‌ قرار گرفت. امسال نیز به روال سال‌های گذشته دولت ارایه تسهیلات وام ودیعه را در دستور کار قرار داد و مقرر شده تا ارایه تسهیلات ودیعه مسکن تا سقف ۴۰ هزار میلیاردتومان از محل تسهیلات ماده  ۴ قانون جهش تولید مسکن و با معرفی وزارت راه و شهرسازی و از طریق سامانه طرح‌های حمایتی توسط بانک‌های عامل پرداخت شود.

ثبت‌نام بیش از ۲۷۰ هزار متقاضی تسهیلات ودیعه مسکن در سامانه

ثبت‌نام وام ودیعه مسکن در سال جاری از ۱۲ خرداد ماه در سامانه طرح‌های  حمایتی به نشانی saman.mrud.ir  آغاز شد و ادامه دارد. طبق تازه‌ترین آمار معاونت مسکن و ساختمان تاکنون حدود ۲۷۰  هزار متقاضی در این سامانه نام‌نویسی کردند.

این گزارش حاکی است که طی سال‌های ۱۳۹۹ و ۱۴۰۰ در مجموع ۲ میلیون و ۷۱۵ هزار و ۸۷۶ نفر برای دریافت وام ودیعه اجاره مسکن ثبت‌نام کردند که از این تعداد یک میلیون و ۷۲ هزار و ۱۲۹ نفر به بانک معرفی شدند. بانک با ۴۵۳ هزار و ۸۴۹ نفر عقد قرارداد کرد و به میزان ۱۳۷ هزارو ۳۹۴ میلیارد ریال تسهیلات وام ودیعه مسکن به متقاضیان پرداخت شد.