به گزارش خبرنگار پایگاه خبری وزارت راه و شهرسازی، محمد شکرچی‌زاده در نشست خبری زلزله و هشدار سریع با هدف کاهش خطرات آن که عصر امروز دوشنبه ۳۰ شهریور در مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی برگزار شد با اشاره به وقوع چندین زلزله سنگین مانند زلزله‌های بویین‌زهرا، دشت بیات، فردوس و طبس که همگی در ماه شهریور و طی سال‌های گذشته به وقوع پیوستند گفت: این نشست با هدف افزایش آگاهی افکار عمومی با خطرات زلزله و انجام اقدامات مقابله با آن و امداد و نجات برگزار شد.

رئیس مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی با اشاره به ماموریت این مرکز در زمینه تدوین آیین‌نامه ۲۸۰۰ (آیین‌نامه مقاوم‌سازی ساختمان در برابر زلزله) افزود: ویرایش فعلی یکی از پیشرفته‌ترین آیین‌نامه‌های مقاوم‌سازی ساختمان در برابر زلزله در دنیاست.

معاون وزیر راه و شهرسازی سپس سه زلزله اخیر اطراف تهران شامل زلزله گرمسار به بزرگی ۳.۸ ریشتر، جواد آباد ۴.۱ ریشتر و فیروزکوه  ۴.۶ ریشتر را یادآور شد و ادامه داد: منشا این زلزله‌ها دو گسل ایوانکی برای زلزله‌های گرمسار و جواد آباد، و گسل مشاع به عنوان منشا زلزله فیروزکوه است که هیچ ارتباطی با گسل‌های اصلی تهران ندارند. فعالیت این گسل‌های جانبی، گسل تهران را فعال نکرد.

وی با بیان این‌که احتمال وقوع زلزله هفت ریشتری و بیشتر در تهران وجود دارد پایتخت کشور را یکی از ۱۰ کلانشهر خطرپذیر زلزله‌خیز دنیا عنوان و اظهار کرد: اخیرا تحقیقاتی درباره وقوع زلزله در منطقه ۳ و ۴ شهر تهران انجام داده‌ایم و شبیه‌سازی زلزله‌ای در این مناطق به بزرگی هفت ریشتر که محتمل الوقوع است و دوره برگشت ۴۷۵ ساله دارد نیز انجام شده است. با توجه به لرزه‌های شمال تهران این زلزله به بزرگی هفت ریشتر در منطقه‌ای با جمعیت ۲.۵ میلیونی بیش از ۷۰۰ هزار کشته خواهد داشت. تجارب بین‌المللی نشان داده است راه حل کاهش خطرات زلزله راه‌اندازی دو سامانه هشدار سریع و پاسخ سریع است.

شکرچی‌زاده با بیان این‌که این سامانه‌ها در ایستگاه‌هایی در محل گسل‌ها برای دریافت امواج زلزله نصب می‌شوند ادامه داد: سامانه هشدار سریع ثانیه‌هایی قبل از زلزله اصلی امواج اولیه را که مخرب نیستند دریافت کرده و به مرکز سامانه اطلاع می‌دهند. مرکز نیز با اعلام هشدار به مدیریت بحران قطع شریان‌های اصلی مانند لوله‌گاز، خطوط مترو، نیروگاه‌های هسته‌ای، نیروگاه‌های برق، پالایشگاه‌ها و ... تهران را قطع می‌کنند که به کاهش تلفات کمک قابل توجهی خواهد کرد.

معاون وزیر راه و شهرسازی ادامه داد: سامانه پاسخ سریع نیز برای بعد از وقوع زلزله است که اطلاعات مربوط به نقطه‌ای که بیشترین خرابی را بر اثر زلزله داشته با هدف ارسال نیروهای امدادی به آن نقطه تعیین می‌کند.

وی با اشاره به موفقیت این سامانه در چند کلانشهر دنیا و نصب این سامانه در استانبول و کالیفرنیا در یکی دو سال اخیر گفت: این سامانه فعلا با چهار ایستگاه در سد لتیان، امام زاده هاشم و دو نقطه دیگر شمال شرق تهران فعال شده است.

رئیس مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی با اشاره به دریافت اطلاعات زلزله اخیر دماوند که ۱۴ ثانیه زودتر از وقوع آن در سیستم مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی دریافت شد اضافه کرد: با دریافت این لرزه‌نگاری متوجه شدیم که منشا زمین‌لرزه در ۱۰۰ کیلومتری تهران است که اگر سامانه در نزدیکی گسل نصب شود ۳۰ ثانیه زودتر از وقوع زمین‌لرزه مخرب امواج اولیه دریافت می‌شود.  بنابراین اگر ۱۰ ثانیه نیز برای تعیین بزرگی زلزله و اعلام هشدار به مراکز مهم پایتخت مانند شریان اصلی گاز و دیگر تاسیسات اصلی پایتخت زمان لازم باشد ۲۰ ثانیه زمان طلایی برای اعلام هشدار با هدف کاهش تلفات زلزله داریم. همه این کارها به صورت سیستمی در ۱۰ تا ۲۰ ثانیه انجام می‌شود.

وی بر لزوم جلوگیری از فروش تراکم و ساخت سازه‌های بلندمرتبه در کوچه‌ها و خیابان‌های باریک تهران با هدف امدادرسانی پس از زلزله یادآور شد و گفت: ساختمان‌های سازمان‌های امداد و نجات نیز باید در برابر زلزله و هم در برابر حریق مقاوم باشند.

شکرچی‌زاده در پاسخ به پرسشی درباره تعداد ایستگاه‌های مورد نیاز برای نصب سامانه هشدار سریع در تهران گفت: طرحی با هدف تامین اعتبار طراحی، نصب و اجرای سامانه هشدار سریع آماده‌کرده و به هیئت دولت داده‌ایم که با تصویب آن ۱۵۰ ایستگاه شتاب‌نگاری متصل به سامانه هشدار سریع و پاسخ سریع ساخته می‌شود. مدت زمان اجرای این طرح ۲۴ تا ۳۶ ماه برآورد شده است که اجرای آن الگوی سامانه مشابه در سایر کلانشهرها خواهد بود.

رئیس مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی تاکید کرد: ۲۰۰ هزار پلاک ثبتی در بافت‌فرسوده تهران داریم که یک میلیون و ۲۰۰ هزار نفر در این واحدها زندگی می‌کنند. همچنین ۵۰ درصد ساختمان‌های تهران فاقد ایمنی در برابر زلزله هستند. از ۲۲ میلیون واحد مسکونی در کشور نیز ۱۲ میلیون واحد فاقد ایمنی در برابر زلزله هستند که این آمار بدون احتساب واحدهای مسکونی واقع در سکونتگاه‌های غیر رسمی و بافت‌های آسیب‌دیده است ضمن این‌که در دولت قبل برای ساخت هیچ یک از واحدهای مسکن مهر پیش از ساخت‌وساز تحقیقی درباره محل گسل و نزدیکی گسل به سایت انجام نشد. پیش از ساخت مسکن مهر خرم‌آباد نسبت به ساخت هشدار دادیم که البته باز هم ساخته شد./