به گزارش خبرنگار پایگاه خبری وزارت راه و شهرسازی، عباس آخوندی در ششمین نشست «ستاد ملی بازآفرینی پایدار محدوده‌ها و محله‌های هدف احیاء، بهسازی و نوسازی شهری» که با حضور محمدسعید ایزدی و سیدمحمد پژمان معاونان وزیر راه و شهرسازی، سیدعلی‌اوسط هاشمی استاندار سیستان و بلوچستان و نمایندگان سایر دستگاه‌های عضو ستاد ملی بازآفرینی پایدار شهری و نمایندگان دستگاه‌های اجرایی و حاکمیتی استان سیستان و بلوچستان با موضوع ویژه رسیدگی به بافت‌های آسیب‌دیده و ناکارآمد شهری و همچنین معضل حاشیه‌نشینی در استان سیستان و بلوچستان در محل وزارت راه و شهرسازی برگزار شد، با تشکر از استاندار این استان به دلیل ایجاد همگرایی میان دستگاه‌های اجرایی و مردم در سیستان و بلوچستان و نیز داشتن دیدگاه شهروندمحوری با هدف توسعه یکپارچه گفت: سیستان و بلوچستان استان بسیار مهمی از همه جهات است؛ از گزارش‌هایی که ارائه شد تجربه‌های ارزشمندی آموختیم؛ ما به عنوان اعضای ستاد ملی بازآفرینی موظفیم به کارآیی تصمیمات اخذ شده در جهت ارتقای کیفیت زندگی شهری در این استان کمک کنیم.

وزیر راه و شهرسازی با بیان اینکه سیستان و بلوچستان یکی از منابع بنیادین میراث ایرانی چه در حوزه فرهنگی و معنوی و چه در حوزه مادی و کالبدی است، اظهار کرد: من سیستان را جایی می‌بینم که اندیشه «ایران‌شهری» در آن متبلور است؛ آنجا کانون اندیشه ایران‌شهری و زابل دروازه مهم این اندیشه، به خصوص به تمدن خراسان بزرگ است و جایگاه ارزشمندی دارند.

وی با بیان اینکه زاهدان دروازه مهم تمدن ایرانی به سمت شبه‌قاره هند و چابهار دروازه این تمدن به سواحل جنوبی دریای عمان است. زابل جایگاه برجسته‌ای در حوزه تمدنی خراسان بزرگ دارد و اندیشه ایران‌شهری را به آسیای میانه می‌رساند و به تنهایی کانون تمدنی با ریشه‌ای را تشکیل می‌دهد. وی ادامه داد: مرزهای فرهنگی تمدن ایران‌شهری بسیار بزرگ‌تر از مرزهای جغرافیایی است و سیستان و بلوچستان نیز میراث فرهنگی و معنوی سترگی را در خود جای داده است.

رئیس ستاد ملی بازآفرینی پایدار شهری تأکید کرد: تمدن ایران‌شهری تنها جنبه فرهنگی ندارد و از جنبه‌های تجاری نیز حائز اهمیت است. سیستان و بلوچستان نیز همین‌گونه است و زابل، زاهدان، ایرانشهر و چابهار دروازه‌های تجاری ایران به سمت همسایه‌های شمال شرق، شرق، جنوب شرق و جنوبی ایران به شمار می‌روند؛ هرچه به این استان توجه بیشتری شود هم از نظر فرهنگی هم از نظر امنیتی و هم از نظر اقتصادی به یکپارچگی بیشتر ایران می‌انجامد.

وی با بیان اینکه من از روز اول مدیریتم در وزارت راه و شهرسازی به عنوان عضو کابینه دولت یازدهم به این منطقه توجه ویژه‌ای داشته‌ام که در حال حاضر نیز این توجه روزافزون است، ادامه داد: کشور در شرایط شدیدترین تنگنای مالی در سال‌های اخیر قرار دارد و تنها راه‌حل عبور از این تنگنا، استفاده بهینه از امکانات موجود و ایجاد ارزش افزوده در منابع مالی فعلی با استفاده از هماهنگی میان دستگاه‌هاست و باید ظرفیت‌های منطقه‌ای و محلی را با منابع ملی پیوند بزنیم که ارزش افزوده بیشتری را نسبت به نگاه بخشی خواهد داشت.

تغییر رویکرد وزارت راه و شهرسازی از طرح‌های شهری به طرح‌های بازآفرینی

آخوندی با اشاره به وجود چند نمونه از هماهنگی بین‌بخشی و میان نهادهای محلی و ملی در بخش‌های مختلف استان سیستان و بلوچستان که جای تشکر دارد، افزود: در وزارت راه و شهرسازی در حال تغییر از طرح‌های شهری به طرح‌های بازآفرینی شهری هستیم و باید برای زابل، زاهدان، ایرانشهر و چابهار چهار طرح بازآفرینی داشته باشیم به این معنا که همه شهر در داخل یک طرح دیده شود نه اینکه برای محدوده‌ها یک طرح جداگانه داشته باشیم و برای حاشیه‌نشینی یک طرح جدا؛ بلکه همه این مسائل به همراه حمل و نقل در یک طرح گنجانده شود.

وی با بیان اینکه این طرح را در کردستان انجام دادیم که بسیار کارآمد و بانتیجه بود، گفت: همه بحث‌های حمل و نقلی هم باید در طرح‌های بازآفرینی دیده شود مثلا در چابهار که حمل‌و‌نقل‌های دریایی، زمینی، هوایی و نیز شهر جدید تیس، منطقه آزاد و ... داریم، همه این موارد باید در یک طرح بازآفرینی لحاظ شوند؛‌ ضمن اینکه اقدامات اجتماعی، بهداشتی، آموزشی، اشتغالزایی، ‌ساخت سرای محله و مدرسه نیز در این طرح دیده شود.

آخوندی تأکید کرد: آغاز تدوین طرح بازآفرینی زاهدان از آبان ماه به عنوان یکی از مصوبات ستاد ملی بازآفرینی پایدار شهری در دستور کار این ستاد قرار می‌گیرد که اگر نتایج مثبتی دربرداشت، به سایر شهرهای سیستان و بلوچستان نیز تسری داده می‌شود؛ طرح‌های متفرقه‌ای هم که در جلسات ستاد ملی و استانی بازآفرینی پیشنهاد شد در آن طرح میان مشاوران،‌ پیمانکاران و مجریان دستگاه‌های مختلف یکپارچگی ایجاد شود.

وی با بیان اینکه مفهوم ایران‌شهر همین نگاه یکپارچه و دیدگاه تمدنی است، اظهار کرد: نمی‌خواهیم مرزهای سختی میان حوزه تمدنی عمان، پاکستان، شبه‌قاره هند و افغانستان بکشیم و باید این حوزه تمدنی را به سمت تجارت و درآمدزایی سوق دهیم.

وزیر راه و شهرسازی ادامه داد: ما در این وزارت، مکان‌محور نیستیم بلکه شهروندمحوریم و تشکیل شوراهای محله نیز با همین هدف به عنوان یکی از بندهای طرح بازآفرینی در دستور کار قرار می‌گیرد؛ همچنین یکی دیگر از نتایج شهروندمحوری، داشتن دیدگاه اولویت‌مداری در تدوین نهایی طرح بازآفرینی شهری است که بر اساس نیازهای شهروندان ممکن است اولویت در هر منطقه با منطقه دیگر متفاوت باشد؛ در یک محله ساخت مدرسه و سرای محله اولویت دارد و در محله‌ای دیگر ایجاد شبکه حمل و نقل؛ و در جایی دیگر موضوع دیگری. در هر صورت، همه این تغییرات شهروندمدارانه صورت می‌گیرد.

ارتقای کیفیت زندگی با یکپارچه‌کردن شهرسازی و حمل‌ونقل

آخوندی افزود: همه امکانات وزارت راه و شهرسازی به خصوص در بخش حمل و نقل را پشتوانه این کار می‌کنیم تا هم در بخش حمل و نقل درون‌شهری و هم برون‌شهری به ارتقای کیفیت در سیستان و بلوچستان دست یابیم. ضمن اینکه عدالت آموزشی نیز در طرح بازآفرینی نهایی رعایت خواهد شد تا این ۲۰ درصد جمعیت بی‌سواد استان سیستان و بلوچستان در هنگام اجرای طرح بازآفرینی به حداقل برسد.

عضو کابینه دولت یازدهم با اشاره به پیشنهاد استاندار سیستان و بلوچستان مبنی بر تأسیس ساختمانی برای تجمیع فعالیت‌های سازمان‌های مردم‌نهاد و سمن‌های اجتماعی ـ آموزشی در زاهدان خاطرنشان کرد: ما نیز برای مشارکت دادن نخبگان و افراد مؤثر شهر در فعالیت‌های بازآفرینی شهری، راه‌اندازی تالارهای گفتمان شهری را در تهران، سنندج و چند شهر دیگر در دست اقدام داریم که می‌توانیم این دو پیشنهاد را با یکدیگر ادغام کرده و همه اصناف و سمن‌ها در تالار گفتگوی شهر زاهدان به بیان نظرات خود درباره مدیریت شهری بپردازند.

رئیس ستاد ملی بازآفرینی پایدار شهری سپس به موضوع ایجاد جاده‌ای کمربندی زاهدان اشاره و اظهار کرد: آیا اساسا ایجاد این کمربندی می‌تواند به زاهدان کمک کند؟ من تردید دارم؛ در بیشتر شهرهای متوسط که طرح‌های کمربندی اجرا شده، عملا به عنوان ضد خود عمل کرده است و به قول مولانا «از قضا سرکنگبین صفرا فزود روغن بادام خشکی می‌نمود».

برای مشاهده پاورپوینت اقدامات انجام شده در حوزه‌های کالبدی و اجتماعی سیستان و بلوچستان به لینک‌های زیر مراجعه کنید:

اقدامات شهرداری زاهدان در حوزه بازآفرینی شهری

اقدامات شهرداری چابهار در حوزه بازآفرینی شهری

اقدامات شهرداری زابل در حوزه بازآفرینی شهری

اقدامات انجمن مددکاری اجتماعی ایران در سبزوار

اقدامات بنیاد توسعه کارآفرینی زنان و جوانان در مناطق حاشیه‌ای سیستان و بلوچستان