به گزارش پایگاه خبری وزارت راه و شهرسازی، بان‌کی مون، دبیر کل سازمان ملل متحد و جون کلاس، مدیر اجرایی برنامه اسکان بشر ملل متحد به مناسبت روز جهانی شهرها (۳۱ اکتبر)، پیام‌های جداگانه‌ای را ارسال کردند. این پیام‌ها امروز دهم آبان ماه در همایش بزرگداشت روز جهانی شهرها قرائت شد.

حق شهرنشینی را بیاموزیم

در پیام دبیر کل سازمان ملل متحد آمده است: «با تصمیم مجمع عمومی سازمان ملل متحد مبنی بر برقراری روز جهانی شهرها، هم اکنون هر سال فرصتی داریم که در آن به مناسبت یکی از بزرگ‌ترین و پیچیده‌ترین آفرینش‌های نوع بشر جشن بگیریم.

این روز نو یکی از میراث‌های نمایشگاه شانگهای ۲۰۱۰ است که در آن جامعه بین‌المللی بهترین ممارست‌ها و مفاهیم شهری از سراسر جهان را مورد کاوش قرار داد بنابراین به جا و مناسب است شانگهای مراسم افتتاحیه اصلی این رویداد جدی ملل متحد را میزبانی می‌کند.

موضوع این نخستین روز جهانی شهرها، یعنی «پیشبرد تحولات شهری» توان پیشگامی شهرها را مشخص می‌کند. در جهانی که بیش از نیمی از جمعیت آن در مناطق شهری زندگی می‌کنند، آینده بشر عمدتا آینده‌ای شهری است. ما باید حق شهرنشینی را یاد بگیریم که به معنای کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای،‌ افزایش تاب آوری، حصول اطمینان از خدمات پایه‌ای مانند آب و سیستم بهداشتی دفع فاضلاب و طراحی خیابان‌های امن برای عموم و فضاهایی برای اشتراک همگانی است.

شهرهای قابل زندگی نه تنها برای ساکنان آن بسیار مهم هستند بلکه برای ارائه راه حل در مورد برخی از جنبه‌های کلیدی توسعه پایدار حائز اهمیت‌اند.

امروز همچنین هنگامی است که مشارکت و همکاری شهرداران و سایر رهبران شهری مورد شناسایی قرار گیرد. دگرگونی شهری نیازمند اراده سیاسی و ظرفیت برای هماهنگی بسیاری از بازیگران و ذی نفعان است. شهرداران صدای شهروندان خود هستند و نقشی متمرکز در ساخت شهرهایی با طراحی مناسب به عنوان موتورهای رونق، نوآوری و دربرگیرندگی دارند.

جامعه جهانی در سال ۲۰۱۶ برای سومین کنفرانس سازمان ملل متحد درباره مسکن و توسعه پایدار شهری (هبیتات ۳) گرد هم می‌آیند. همچنان که در آینده شهری خود تامل می‌کنیم، اجازه دهید تمامی فرصت‌هایی را به دست آوریم که شهرها برای ایجاد دستور کاری جدید و دگرگون شونده ارائه می‌دهند.»

لزوم شناخت مجدد شهر‌ها و تاملی بر پیشبرد تحولات شهری

همچنین پیام دکتر جون کلاس، مدیر اجرایی برنامه اسکان بشر ملل متحد، به مناسبت روز جهانی شهرها (۳۱ اکتبر ۲۰۴، برابر با ۹ آبان ۱۳۹۳)، بدین شرح است:

«در ۳۱ اکتبر امسال برای اولین بار در سراسر جهان «روز جهانی شهر‌ها» را جشن خواهیم گرفت. این مراسم در حالی که ما در حال پیشروی به سمت آینده‌ای شهری هستیم به شناخت مجدد شهر‌ها و اهمیت نقش آن‌ها می‌پردازد.

این برنامه همچنین میراث اکسپو شانگهای است که در سال ۲۰۱۰ بر روی «شهر بهتر، زندگی بهتر» متمرکز بود و فرصتی برای چالش‌های توسعه شهری پایدار با دولت‌ها و شهروندان در سراسر جهان فراهم آورد. زمینه اولین روز جهانی شهر‌ها «پیشبرد تحولات شهری» است که با توجه به رشد جمعیت و اندازه شهر، نیاز ما را به شکل دادن به آن‌ها به صورت فعال و مثبت نمایان می‌سازد. بیش از دو سوم ما یعنی نزدیک ۵ میلیارد نفر تا سال ۲۰۳۰ در شهر‌ها زندگی خواهند کرد و فشار بر مسکن، خدمات و زیرساخت‌ها، منابع و محیط زیست افزایش خواهد یافت. در چنین شرایطی بیش از ۶۰ درصد جمعیت شهر‌ها زیر ۱۸ سال خواهند بود که نیازمند آموزش و پرورش امکانات بهداشتی و فرصت‌های شغلی هستند.

شهر‌ها با برنامه‌ریزی و مدیریت خوب قادر خواهند بود تا تحولات مثبتی ایجاد کنند. شهر به خوبی برنامه‌ریزی شده، شهری است که به صورت بهینه از تراکم استفاده و به شیوه کارآمد‌تر و مقرون به صرفه‌تر از مناطق شهری پراکنده برای شهروندانش خدمات فراهم کند. شهری با کاربری مختلف و سیستم حمل‌ونقل عمومی قدرتمند که وابستگی به ماشین، زمان سفر و انتشار گازهای گلخانه‌ای را کاهش دهد. شهر به خوبی طراحی شده. نسبت به شهر با طراحی نامناسب، ۱۵ درصد نرخ اشتغال بیشتری دارد. این شهر با فراهم‌سازی فرصت‌های اقتصادی برای شاغلان و استفاده از تعدد و همجواری فرصت‌های اقتصادی شرکت‌ها و سرمایه‌گذاران می‌تواند وضعیت خود را بهبود بخشد.

گزینه دیگر پیش روی ما این است که به شهر‌هایمان اجازه دهیم که به گونه برنامه‌ریزی نشده با فضاهای تک عملکردی با تراکم کم و فاصله‌های زیاد، ارتباطات ضعیف، از همگسستگی اجتماعی و اقتصادی ناکارآمد رشد کنند.

تحول شهری اجتناب ناپذیر بوده و ادامه خواهد داشت و اگر روند شتابان شهری شدن مورد بازنگری قرار نگیرد عواقب نامطلوبی چون افزایش تبعیض، نابرابری و تخریب محیط زیست رادر پی خواهد داشت.

روز جهانی شهر‌ها ایجاد شده تا بخش کلیدی شهر‌ها در زندگی روزمره را به ما یادآوری کند و اثرات مثبتی را که شهری شدن با مدیریت مناسب می‌تواند بر اقتصاد و توسعه محیطی و اجتماعی داشته باشد، پاس دارد؛ در زمان باقی مانده تا کنفرانس مسکن و توسعه شهری پایدار ملل متحد (هپیتات ۳)، اولین روز جهانی شهر‌ها فرصتی برای تعمق درباره یک الگوی شهری جدید است. بنابراین به جای نظاره نشستن آینده شهر‌هایمان باید از این فرصت استفاده کنیم تا به شهرهای مورد نیازمان شکل دهیم.»

شکلگیری روز جهانی شهرها با هدف ارتقای منافع جامعه بین‌المللی

در سال ۲۰۱۳ مجمع عمومی سازمان ملل بر اساس پیشنهاد کمیته اقتصاد و سرمایه‌گذاری تصمیم به برگزاری روز جهانی شهرها در ۳۱ اکتبر هر سال گرفت. این روز به اطلاع تمامی کشورهای عضو سازمان ملل متحد، سازمان‌های وابسته و بین‌المللی مربوطه، جوامع مدنی و همه ذینفعان مربوطه رسید. برهمین اساس مرکز اسکان بشر سازمان ملل متحد هماهنگ کننده برنامه‌هاست.

بر این اساس طی توافق انجام شده میان نماینده مرکز اسکان بشر سازمان ملل متحد در ایران و مرکز ارتباطات بین‌المللی شهرداری تهران امروز اول نوامبر ۲۰۱۴ برابر با ۱۰ آبان مراسم مشترکی با هدف بزرگداشت روز جهانی شهرها با حضور تعدادی از مسئولان و مقامات شهری و صاحبنظران در بوستان گفت‌وگو برگزار ‌شد.

در این برنامه از جایزه‌ای که به مناسبت روز جهانی شهرها طراحی شده با عنوان خشت طلایی شهر رونمایی شد. دلیل نامگذاری این جایزه. نقش خشت به عنوان نخستین و طبیعی‌ترین ابزار و انتخاب بشر برای پایه گذاری و احداث تمدنها و سازه‌های اولیه بشری اعلام شده است.

قرار است این جایزه در روز جهانی شهرها به پروژه‌ها، کارگزاران شهری و شهروندان برتر شهر که در ارتقای شهری بیشترین تاثیرگذاری را داشته‌اند اهدا شود./