سازمان مجری ساختمانها و تاسيسات دولتی و عمومی بزرگترين سازمان تخصصی در احداث ساختمان‌های دولتی و عمومی در کشور است که به عنوان یکی از سازمان‌های وابسته وزارت راه و شهرسازی فعالیت می‌کند؛ درباره آخرین اقدامات و فعالیت های عمرانی این سازمان با محمدجعفر علیزاده معاون وزیر راه و شهرسازی و مدیرعامل سازمان مجری ساختمان‌ها و تاسیسات دولتی و عمومی به گفتگو نشستیم که مشروح آن به شرح زیر است:

آقای علیزاده نیاز سنجی پروژه های سازمان مجری ساختمان‌ها و تاسیسات دولتی به چه صورت انجام می‌شود؟

نیاز سنجی پروژه‌های سازمان از سوی دستگاه‌های ذیربط انجام می‌شود؛ زمانی که درخواست ساخت یک  پروژه دولتی و عمومی از سوی دستگاهی ارائه می‌شود نیاز سنجی‌ها از سوی دستگاه مربوطه انجام می‌شود و ما نیز مطالعات اولیه را در دستور کار خود قرار می‌دهیم. البته باید به این موضوع تاکید کنم که سازمان مجری ساختمان ها و تاسیسات دولتی و عمومی بودجه جاری ندارد و یک مجموعه کاملا عملیاتی و پروژه محور است؛ نگاه این سازمان به نظام اداری وقت مزدی نیست بلکه یک نگاه کارمزدی نسبت به پروژه دارد و این موضوع یک مزیت تلقی می شود که بهره وری را افزایش می‌دهد.

اعتبارات پروژه های عمرانی سازمان مجری از چه محلی تامین می‌شود؟

با توجه به اینکه تمام پروژه‌های این سازمان باید به تصویب کمیسیون ماده ۲۱۵ قانون برنامه پنجم توسعه برسد، لذا تمام این پروژه‌ها دارای ردیف بودجه است. یک موضوع مهم این است که با توجه به محدودیت‌های درآمدی امسال بودجه عمرانی سازمان مجری ساختمان‌ها و تاسیسات دولتی و عمومی کاهش ۵۰ درصدی نسبت به سال ۹۲  داشت که البته رئیس جمهور نگاه عمیقی به تخصیص اعتبارات از سایر منابع درآمدی برای جبران کمبود بودجه دارد ضمن اینکه در پایان سال گذشته از محل سایر منابع اعتبار بسیار خوبی برای سازمان مجری ساختمان‌ها اختصاص یافت و فعالیت بسیاری از پروژه ها آغاز شد.

ساخت ۲۸ بیمارستان تا پایان سال مالی

یکی از مسئولیت‌های مهم سازمان شما ساخت بیمارستان است، تا پایان سال ۹۳ چه تعداد بیمارستان را تحویل می‌دهید؟

سازمان مجری در سال ۹۳ ساخت ۱۴۱ بیمارستان با ۲۴ هزار و ۲۰۰ تخت را در تمام استان‌های کشور در دست اجرا دارد که از این میزان، تکمیل ۵۵ بیمارستان با حدود ۴ هزار و ۶۰۰ تخت در سال گذشته و امسال هدفگذاری شد. از این میزان تعداد ۲۷ بیمارستان در سال گذشته تکمیل و به بهره‌برداری رسید و ۲۸ بیمارستان نیز تا پایان سال مالی تکمیل می‌شود. البته تحویل ۲۸ بیمارستان طی یکسال آمار بسیار خوب و درخشانی است.

آقای علیزاده از بهره‌برداری ۲۸ بیمارستان تا پایان امسال خبر دادید؛ این بیمارستان‌ها در کدام مناطق کشور وجود دارند؟

در صورتی که اعتبارات مصوب پروژه‌ها به طور کامل تخصیص داده شود به امید خدا امسال ۲۸ بیمارستان تا پایان سال مالی به بهره برداری برسد؛ بیمارستان ۲۱۷ تختخوابی آمل، بیمارستان ۲۱۷ تختخوابی چالوس، بیمارستان ۲۱۳ تختخوابی مسجد سلیمان، بیمارستان ۱۶۴ تختخوابی گرمسار، بیمارستان ۱۴۶ تختخوابی الیگودرز، بیمارستان ۱۴۱ تختخوابی طبس، بیمارستان ۱۳۶تختخوابی کلیشاد، بیمارستان ۱۳۲ تختخوابی آستارا، بیمارستان ۱۳۰ تختخوابی پاکدشت، بیمارستان ۱۲۱ تختخوابی بندر گز، بیمارستان۹۷ تختخوابی تاکستان، بیمارستان ۹۰ تختخوابی تکاب، بیمارستان ۹۰ تختخوابی فریمان، بیمارستان ۸۸ تختخوابی بستک، بیمارستان ۴۸ تختخوابی زهک، بیمارستان ۳۵ تختخوابی چاراویماق، بیمارستان ۳۵ تختخوابی آشخانه، بیمارستان ۳۵ تختخوابی رودبار جنوب، بیمارستان ۳۵ تختخوابی شادگان، بیمارستان ۳۵ تختخوابی بیضاء، بیمارستان ۳۵ تختخوابی کوهبنان، بیمارستان ۳۵ تختخوابی قلع گنج، بیمارستان ۳۵ تختخوابی ارزوییه، بیمارستان ۳۵ تختخوابی دوست محمد، بیمارستان ۳۵ تختخوابی خلیل آباد، بیمارستان ۳۵ تختخوابی سروآباد، بیمارستان ۳۵ تختخوابی شفت و بیمارستان ۱۳ تختخوابی خنداب ۲۸ پروژه بیمارستانی تکمیلی تا پایان سال جاری است.

تشکیل هلدینگ‌های تخصصی برای نگهداری از پروژه‌ها/ ۲ تا ۶ درصد قیمت روز ساختمان هر سال باید صرف نگهداری شود

نگهداری این بیمارستان‌ها به چه شکل است؟ آیا نگهداری از بیمارستان ها بعد از تحویل به وزارت بهداشت بر عهده سازمان مجری ساختمان‌ها است؟

باید گفت متاسفانه فرهنگسازی خوبی در جهت نگهداری از اموال عمومی نشده است، به دلیل اینکه حس ماکلیت عمومی در جامعه نهادینه نشده است، در نگهداری از این اموال دچار ضعف هستیم اما فرهنگ نگهداری از این اموال باید در کشور اشاعه داده شود. در کشورهای جهان سالانه بین ۲ تا ۶ درصد قیمت روز ساختمان برای نگهداری از پروژه ها هزینه می‌شود که بر اساس آن طول عمر بناها و ساختمان‌ها افزایش می‌یابد. جلسه مشترکی بین دکتر آخوندی وزیر راه و شهرسازی و دکتر قاضی زاده هاشمی وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در محل وزارت راه و شهرسازی تشکیل شد که یکی از موضوعاتی مطرح شده در این جلسه توجه به نگهداری تخصصی از پروژه ها و تشکیل هلدینگ‌ها و شرکت های تخصصی به منظور نگهداری از پروژه‌ها بود.

تامین زمین با مجوزهای قانونی از دولت، ساخت از بخش خصوصی

سازمان مجری ساختمان ها چقدر از ظرفیت بخش خصوصی استفاده می‌کند؟

گروهی برای احیاء روش Public Private Partnership(مشارکت عمومی خصوصی) در سازمان تشکیل شده است، بر اساس روش pppزمین با تمامی امتیازات و مجوزهای قانونی از سوی دولت تامین و ساخت توسط بخش خصوصی انجام می‌شود.حدود ۱۸۶ پروژه با بیش از ۳ میلیون مترمربع ساختمان از سوی سازمان مجری ساختمان‌ها و تاسیسات دولتی و عمومی در سطح کشور در حال ساخت است؛ حداقل سه برابر این میزان محوطه سازی و تاسیسات نیز باید ایجاد شود لذا پروژه های سنگینی در دستور کار این سازمان است.

تعداد زیادی از این پروژه‌ها در مناطقی اجرا می‌شود که برای بخش خصوصی جاذبه ندارد اما تعدادی از پروژه‌ها به ویژه در مراکز استانها یا در پایتخت دارای مزیت زیادی است و بخش خصوصی می‌تواند با اطمینان برای آنها سرمایه گذاری کند.

حجم اعتبارات با تعهدات تناسب ندارد/ ۱۵ تا ۲۰ سال برای تکمیل پروژه‌ها زمان لازم است

ارزش پروژه های در حال ساخت چقدر است؟

با توجه به جهش های شدید قیمتی ارزش این پروژه‌های در حال حاضر حدود ۶ الی ۷ هزار میلیارد تومان است که اولویت بندی شدند و پروژه هایی که بیش از ۸۰ درصد پیشرفت فیزیکی دارند در اولویت تکمیل قرار دارند. حجم اعتبارات تخصیصی به سازمان مجری ساختمان‌ها با تعهدات این سازمان تناسب ندارد و اگر روند فعلی ادامه داشته باشد با تامین اعتبارات پروژه ها از محل سایر منابع حدود ۱۵ تا ۲۰ سال برای تکمیل این پروژه‌ها زمان لازم است، به همین دلیل تامین اعتبار از منابع دیگر  غیر از منابع عمومی دولتی در دستور کار سازمان قرار دارد که تاکنون موفقیت‌هایی نیز حاصل شده است. از طرف دیگر   اما علی‌رغم کمبود اعتبارات با توجه به اولویت بندی پروژه‌ها هر سال برونداد داریم به طوری که در سال گذشته ۲۰ بیمارستان تکیمل و به بهره برداری رسید.

آقای علیزاده در حال حاضر مطالبات پیمانکاران در چه وضعیتی قرار دارد؟

با توجه به تخصیص اعتبارات از محل سایر منابع در اواخر سال ۹۲ بخشی از مطالبات پرداخت شد و عملیات اجرایی پروژه‌هایی که به دلیل کمبود منابع مالی متوقف شده بودند مجدد آغاز شد اما تناسب نداشتن حجم پروژه با اعتبار همواره یکی از مسائل است. نگاه مقام عالی وزارت راه و شهرسازی بر این است که به اعتبارات دولتی تکیه نکنیم، در این راستا موضوع مشارکت بخش دولتی با بخش خصوصی مطرح شد که در قانون برنامه پنجم توسعه نیز این مجوز به دولت داده شد تا از مشارکت بخش های غیردولتی استفاده کند.

با توجه به بررسی ها و تحقیقات انجام شده وضعیت فعلی ما به لحاظ تناسب نداشتن اعتبارات با حجم تعهدات٬ مشابه وضعیت اروپا در سال ۱۹۷۰ میلادی است؛ اروپا در مقطعی با حجم سنگین تقاضا و در مقابل اعتبارات محدود مواجه بود که این عدم تطابق اعتبارات و تقاضا باعث شد تا آنها به سمت مشارکت با بخش خصوصی حرکت کنند که البته بسیار موفقیت آمیز بود. بسیاری از پروژه‌های کشور ظرفیت مشارکت با بخش خصوصی را دارند؛ در این راستا گروهی تشکیل شده است که در حال مذاکرات با کشورهای دیگر هستند تا روش Public Private Partnership(مشارکت عمومی خصوصی) را احیا کنیم. مبنای کلی روش مشارکت ppp این است که زمین با تمامی امتیازات و مجوزهای قانونی از سوی دولت تامین و ساخت توسط بخش خصوصی انجام می‌شود که بعد از تکمیل پروژه هم دولت و هم بخش خصوصی می‌توانند مدیریت پروژه را عهده‌دار شوند./