به گزارش خبرنگار پایگاه خبری وزارت راه و شهرسازی، کردستان از استان‌های محروم کشور است که این محرومیت در حوزه‌های شهرنشینی و شهرسازی به صورت ایجاد جوامعی در حاشیه شهرها خصوصا مرکز استان (سنندج) که عموما متعلق به دهک‌های اول تا سوم هستند، نمایان شده است؛ نواحی‌ای خودساخته که چه از منظر زیست‌محیطی و اجتماعی و چه از منظر اقتصادی با چالش‌های گسترده‌ای روبه‌رو هستند؛ ننله یکی از چهار ناحیه منفصل شهری سنندج و یکی از مناطقی است که قشر مستضعف، بیشتر به دلیل فقر اقتصادی، به آنجا پناه برده و از آنجا که فقر دانش اجتماعی و فرهنگی هم مزید بر فقر اقتصادی‌شان بوده، و کسی نیز کمک‌شان نکرده است، محیطی در شان زندگی انسانی برای خود دست و پا کنند. اوج این معضلات به صورت چالش‌های عمیق زیست‌محیطی خود را در این ناحیه نشان داده و مواردی همچون هجوم ریزگردها، کاهش تراکم گیاهی و درختان و همچنین فرسایش شدید خاک با سرعتی غیرقابل باور نمود عینی یافته است؛ ضمن اینکه این معضلات زیست‌محیطی، پایه‌ای برای گسترش عجیب و روزافزون انواع آسیب‌های بهداشتی و سلامتی منطقه شده‌اند.
«ننله» یکی از ۴ ناحیه منفصل شهری سنندج است که با جمعیتی حدود ۸ تا ۹ هزار نفر، در شمال شرق و شمال این شهر و نزدیک جاده سنندج ـ مریوان و مجاور شهرک مسکونی آوراز قرار گرفته است. علت این که ننله ناحیه منفصل شهری است، قرار گرفتن آن بر فراز تپه‌ای به همین نام است که از دیرباز به دلیل خوش آب و هوا بودن تفرجگاه مردم سنندج محسوب می‌شد، ولی در روزگاران اخیر و خصوصا پس از ابلاغ مصوبه هیات دولت سابق مبنی بر تبدیل شدن این روستا به یکی از نواحی شهر سنندج، مورد هجوم و تاخت و تاز زمین‌خواران قرار گرفته است.
مهم‌ترین معضلی که در ننله مشهود است، رشد سریع خانه‌سازی و تبدیل اراضی مرغوب کشاورزی به سکونتگاه است و علی‌رغم کشیده شدن دیوار بتنی در اطراف برخی اماکن این سکونتگاه حاشیه‌ای سنندج، باز هم شاهد گسترش خانه‌سازی به سمت نقاط شمالی‌تر ننله هستیم؛ خانه‌هایی که عموما بدون داشتن اسکلت‌های استاندارد و مستحکم و رعایت مقررات ملی ساختمان و همچنین بسیار آسیب‌پذیر در برابر حوادث طبیعی ساخته می‌شوند. همین موضوع به کوچک‌تر شدن کمربند سبز سنندج و کاهش اراضی مرغوب کشاورزی و در نتیجه کمتر شدن میزان تولیدات کشاورزی ساکنان این ناحیه منجر شده است.
تولید بی‌حساب و کتاب واحدهای مسکونی در ناحیه «ننله» به از دست رفتن محیط زیست منطقه و کاهش تراکم گیاهی و در نتیجه ایجاد معبری برای ورود ریزگردها از کشور همسایه (عراق) به سنندج شده است؛ از همین روست که در دو سه سال اخیر در این شهر تعداد روزهای دارای هوای سالم به دوسوم کاهش یافته و بیش از یک‌سوم ایام سال به خصوص تابستان میهمان ناخوانده‌ای که از فقدان تراکم گیاهی سوءاستفاده و در ریه‌های شهر و شهروندان نفوذ می‌کند، سلامت این شهر را به خطر انداخته است.
از دیگر مشکلات زیست‌محیطی این منطقه که آن نیز مانند رشد ریزگردها، معلول توسعه بی‌رویه شهرنشینی و خانه‌سازی در حاشیه‌های سبز و روستایی سنندج است، گسترش خانه‌ها در اطراف دکل‌های برق فشار قوی است. این مساله علاوه بر آن که از نظر ایمنی تبعات زیادی دارد، از نظر سلامت مردم و ساکنان این نواحی نیز ضررهای گسترده‌ای به بار خواهد آورد. تشعشعات امواج برق فشار قوی تا فاصله یک کیلومتری آثار منفی خود را بر شهروندان خواهند گذاشت و به همین دلیل است که از نظر قانونی ساخت و ساز تا شعاع یک کیلومتری دکل‌های برق فشار قوی ممنوع است؛ اما از آنجا که حاشیه‌نشینان غالبا افرادی هستند که فقر فرهنگی و اقتصادی آنها را به این مناطق کوچانده، کمتر از این موضوع مطلع هستند که باید منتظر افزایش انواع سرطان‌ها و بیماری‌های مزمن خصوصا سرطان خون (لوسمی)، کم‌خونی (آنمی)، کم‌خوابی، سرطان‌های پوستی، اختلال در بلوغ و بلوغ دیررس، نازایی در زنان و عقیمی در مردان و ... باشند؛ بیماری‌هایی که امواج برق فشار قوی گاه تا حدود ۶۰ درصد در افزایش میزان ابتلای افراد عادی به این بیماری‌ها مؤثر هستند.
ننله به دلیل شرایط خاص محیطی نظیر مجاورت اراضی کشاورزی و انتشار بیشتر ریزگردها با منشاء خارجی و داخلی نسبت به دیگر نواحی سنندج که سبب انتشار گرد و غبار در سطح معابر و مناطق مسکونی شده، جزو آلوده‌ترین قسمت‌های کردستان از نظر گرد و خاک محسوب می‌شود. در عین حال به دلیل فقدان زیرساخت‌های آموزشی و اجرایی در حوزه بهداشت محیط، فروشندگان مواد غذایی اقدام به عرضه خوراکی بدون رعایت مبانی بهداشتی و سلامت فردی و عمومی می‌کنند که در نشر سریع‌تر بیماری‌ها و اپیدمیک شدن امراض عفونی تاثیرگذار است.
کوچه‌های این ناحیه عموما فاقد آسفالت هستند؛ امری که در فصول پربارش و سرد سال علاوه بر تبعات منفی زیست‌محیطی، مشکلاتی در تردد نیز برای مردم ایجاد می‌کند؛ به خصوص که این منطقه پایه کوه واقع شده و در برخی نقاط، شیب معابر گاه تا ۴۰ درجه می‌رسد. با توجه به نبود آسفالت در این‌گونه معابر با شیبِ تند، روان شدن آب‌های سطحی در روزهای پربارش در سطح معابر، به آلودگی هر چه بیشتر محیط منجر می‌شود. آسیب‌پذیرترین افراد این وضعیت، کودکان، زنان و سالخوردگان هستند.
تردد خودروهای سنگین در طول روز، بدون اعمال محدودیت از سوی راهنمایی و رانندگی، از دیگر مشکلات اهالی است. سال پیش به جا ماندن نزدیک ۵۰ کشته در نواحی حاشیه‌ای سنندج اغلب به علت تردد خودروهای باری سنگین در ساعات میانی روز که ساعت تعطیلی مدرسه‌هاست یکی از نتایج نبود نظارت بر این خودروها بوده است.
از دیگر مشکلات بافت ننله، کم بودن وسایل حمل و نقل عمومی برای انتقال مردم به بخش‌های مرکزی شهر است؛ اهالی این ناحیه منفصل شهری روزانه شاهد رفت و آمد تنها ۳ دستگاه اتوبوس متعلق به بخش خصوصی برای جابه‌جایی ساکنان هستند و با توجه به دور بودن این ناحیه از مرکز شهر (حدود ۱۰ کیلومتر) و نیز تردد بسیار نادر تاکسی در این ناحیه، چاره‌ای جز استفاده از خودروهای شخصی ندارند؛ این موضوع به ناامنی اجتماعی دامن زده است.
اما یکی از مشکلات بزرگ ناحیه «ننله»، همجواری با پادگان لشکر ۲۲ سپاه کردستان است؛ موردی که از یک سو اجازه گسترش شهرنشینی و افزایش ارایه خدمات شهری به مردم را نمی‌دهد و از دیگر سو به دلیل قرار گرفتن پادگان در فضایی باز، گرد و خاک بیشتری در ناحیه انتشار می‌یابد و در عین حال موجب می‌شود حیوانات اهلی آزادانه در این فضا تردد کنند.
گزارش از برهان محمودی
نظر شما