به گزارش خبرنگار پایگاه خبری وزارت راه و شهرسازی، کتاب «از سرپناه تا بازسازی» (From Shelter to Regeneration) با مقدمه عباس آخوندی وزیر راه و شهرسازی، محمدسعید ایزدی مدیرعامل و مجید روستا عضو هیئت مدیره  شرکت مادر تخصصی عمران و بهسازی شهری ایران به زبان انگلیسی منتشر و به عنوان گزارش ملی ایران در پنجمین اجلاس وزرای مسکن و شهرسازی آسیا و اقیانوسیه  ارائه شده است.

در سال‌های اخیر بسیاری از کشورهای قاره‌ آسیا در حال گذراندن دوران سریع شهری شدن هستند و با همین رویکرد نویسندگان کتاب «از سرپناه تا بازسازی» کوشیده‌‍‌اند تجربه ایران را در برابر پدیده‌هایی مانند سکونتگاه‌های غیررسمی، بافت‌های فرسوده و همچنین تامین مسکن اقشار مختلف جامعه در سال‌های اخیر نشان ‌دهند.

این کتاب برگرفته از گزارش ملی ارائه شده ایران در پنجمین اجلاس وزرای مسکن و شهرسازی آسیا و اقیانوسیه است و مولفان در فصل نخست کتاب به معرفی کشور ایران، توسعه اجتماعی و اقتصادی، جمعیت شهری و روستایی و وضعیت جغرافیایی آن می‌پردازند. جهت‌گیری‌های برنامه‌های ایران در دوران بعد از انقلاب اسلامی، سطح توسعه در کشور، فقر و نابرابری اقتصادی و ویژگی‌های اصلی اقتصاد ایران موضوعات محوری این فصل هستند.

فصل دوم کتاب با ارائه توضیحاتی درباره شیوه حاکمیت و توسعه شهری در ایران آغاز می‌شود و بر لزوم کم رنگ کردن دخالت دولت در برنامه‌ریزی‌های شهری تاکید دارد. بخشی از این فصل نیز به کمک‌های جهانی برای پیشبرد فعالیت‌های عمرانی در کشور به ویژه کمک بانک جهانی اختصاص یافته است. ارائه توضیحاتی درباره ساختار وزارت راه و شهرسازی و تاریخچه فعالیت‌های آن و همچنین اهداف و وظایف شرکت عمران و بهسازی شهری ایران به عنوان یکی از زیرمجموعه‌های این وزارتخانه بخش دیگری از فصل دوم کتاب را به خود اختصاص داده‌اند.

نویسندگان این کتاب همچنین در قالب نموداری به معرفی ساختار مدیریت شهری در ایران و ارگان‌های مختلف دخیل در این امر پرداخته‌اند. در ادامه نیز ساختار برنامه‌ریزی در ایران با شرح برنامه‌های ملی کشور، به ویژه برنامه پنج ساله توسعه جمهوری اسلامی ایران معرفی شده است.

«سیاست‌های مسکن و سرپناه» عنوان سومین فصل این کتاب است که خلاصه‌ای از جهت‌گیری‌های ایران را در این زمینه مشخص می‌کند و به معرفی سازمان‌های مختلفی مانند مرکز تحقیقات راه و شهرسازی می‌پردازد. همچنین در این فصل آماری درباره تعداد خانه‌های مورد نیاز کشور و روند رشد ساخت واحدهای مسکونی در مدت حدود ۲۵ سال ارائه شده است.

مسکن مهر یکی از مهمترین پروژه‌های این سال‌های ایران است که در راستای طرح جامع مسکن و جبران کمبود نیاز کشور به مسکن اجرا شد. نویسندگان کتاب «از سرپناه تا بازسازی» به توصیف برنامه‌های اجرایی و فرایند تکمیل واحدهای مسکن مهر پرداخته‌ و نقش دولت را در پرداخت وام مسکن مهر و ساخت این پروژه‌ها شرح داده‌اند. نمودار پیشرفت فیزیکی این واحدها تا سال ۲۰۱۳ در کتاب آمده است.

زاغه‌نشینی در ایران موضوع فصل چهارم کتاب است که در آن ۱۲ ویژگی‌ سکونتگاه‌های غیررسمی و قانون‌گذاری‌های مرتبط با اسکان غیررسمی و زاغه‌نشینی در ایران آورده شده است. در ادامه نیز انواع سکونتگاه‌های غیررسمی، آماری درباره میزان زاغه‌نشینی در ایران و نتایج تحقیقی ارائه می‌شود که نشان می‌دهد سکونتگاه‌های غیررسمی در ۳۵ شهر ایران چقدر از نظر امکانات و توجه مدیریت شهری با شهرهای اصلی اطراف خودشان تفاوت دارند و ساکنان آن‌ها در مضیقه هستند.

فصل پنجم گزارش ملی ایران به تحولاتی می‌پردازد که در سال‌های اخیر در سکونت زاغه‌های اطراف شهرهای ایران به وجود آمده است. نویسندگان عوامل اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی مختلفی را تشریح می‌کنند که در برنامه‌های ساماندهی سکونتگاه‌های غیررسمی مورد توجه قرار گرفتند و بهبود وضعیت زندگی ساکنان این مناطق را در پی داشتند.

سیاست‌ها و فعالیت‌های کنونی کشور در راستای بهبود وضعیت سکونتگاه‌های غیررسمی و بافت‌های فرسوده و جهت‌گیری‌های کنونی شرکت عمران و بهسازی شهری ایران در این مناطق موضوع محوری فصل ششم کتاب است. ارائه آماری از فعالیت‌های اخیر این شرکت در ساماندهی سکونتگاه‌های غیررسمی و بافت‌های فرسوده و برنامه‌های ارائه شده در طرح جامع مسکن برای تامین مسکن اقشار کم‌درآمد مطالب دیگری هستند که در این فصل به آن‌ها پرداخته شده است.

سازمان عمران و بهسازی شهری کتاب «از سرپناه تا بازسازی؛ سیاست‌های مسکن و ساماندهی زاغه‌نشینی در جمهوری اسلامی ایران» را در ۱۶۸ صفحه به زبان انگلیسی در سال ۱۳۹۳ منتشر کرده است./