به گزارش پایگاه خبری وزارت‌ راه و شهرسازی، اصغر فخریه کاشان قائم مقام وزیر راه و شهرسازی در نشست خبری که امروز در آشیانه هما برگزار شد، با بیان اینکه خرید هواپیماهای نو نقطه شروعی است که در رابطه ایران با جهان بیرون رخ داد، گفت: در سال‌های تحریم نه امکان خرید هواپیما بود و نه امکان استفاده از منابع خارجی و همچنین انتقال پول، اما در این دوره نه تنها توانستیم وارد مذاکرات مستقیم هواپیمایی شویم بلکه شرکت ایران ایر توانست بدون تضمین دولت اقدام به خرید هواپیما کند.

وی تحولات در روابط مالی بین‌المللی بین ایران و کشورها را دست‌آورد برجام دانست و در پاسخ به سؤالی درخصوص نحوه استفاده از صندوق توسعه ملی برای خرید هواپیما گفت: در دوره ریاست جمهوری گذشته برای خرید ۶ فروند هواپیما مصوبه برداشت ۳۳۰ میلیون دلار از صندوق توسعه ملی به تصویب رسیده بود، این مصوبه نهایتا اجرایی نشد و به دلیل همزمانی با مذاکرات برجام نهایتا تصمیم بر آن شد که این ۳۳۰ میلیون دلار برای خرید هواپیماهای مدرن‌تر اختصاص یابد، تفاوت اصلی در اینجاست که این مبلغ صندوق توسعه ملی که قرار بود برای ۶ فروند هواپیما استفاده شود در دوره برجام به عنوان پیش‌پرداخت تعداد بیشتری از هواپیماها استفاده شد.

کاشان درخصوص نهایی شدن قرارداد با ای‌تی‌آر نیز، گفت: شب گذشته در جلسه مشترک ما و سازندگان ای‌تی‌آر در فرانسه، این شرکت شرط نهایی ایران برای ارائه خدمات پس از فروش را پذیرفت. علت تعویق در قرارداد خرید هواپیما از ای‌تی‌آر مانعی بود که ما بر سر خدمات پس از فروش داشتیم. سازندگان این شرکت تمایلی به ارائه خدمات پس از فروش به ایران نداشتند اما در جلسه شب گذشته این مانع رفع شد و  مسوولان این شرکت هواپیماساز اعلام کردند تمام تعهدات مربوط به فروش هواپیما به ایران را شخصا برعهده خواهند گرفت و در صورت قبول توافق نهایی از سوی ایران ایر هواپیماهای ای‌تی‌آر به زودی وارد کشور می‌شوند.

وی در خصوص طولانی شدن مذاکرات خرید هواپیما گفت: مشکلات مالی و پیچیدگی‌های خرید هواپیما از یک سو و اینکه هنوز رفتار جهان با ما طبیعی نیست مذاکرات را طولانی می‌کند در عین حال ما نمی‌خواهیم هیچ‌گونه ریسکی داشته باشیم و به دنبال انجام قرارداد با بیشترین منافع آن هستیم.

فخریه کاشان همچنین از ۱۵ امتیاز اقتصادی برای خرید هواپیما خبر داد و گفت: استفاده از منابع خارجی برای تأمین مالی، ارتقای جایگاه هما، صرفه‌جویی در سوخت و عدم تضمین دولت چهار مورد از مهمترین امتیازهایی است که در این معامله به دست آوردیم.

وی در این باره توضیح داد: خرید ۲۰۰ فروند هواپیمای جدید اولین معامله‌ای است که از منابع خارجی تامین مالی می‌شود و از طریق منابع خارجی فاینانس آن نهایی شده است. دومین امتیاز اقتصادی خرید هواپیماهای جدید این است که اتکای منابع خارجی بر خود شرکت هما است. یعنی خارجی‌ها به اعتبار هما این قرارداد را تامین مالی کرده‌اند و این نشانگر اعتماد جهانی شرکت‌هواپیمایی ایران ایر است.

وی با بیان اینکه در این معامله دولت ضمانتی ارائه نمی‌کند و ارائه تمام ضمانت‌ها برعهده شرکت هواپیمایی ایران‌ایر است، تصریح کرد: یکی دیگر از امتیازات صرفه‌جویی در مصرف سوخت است که در مورد هواپیمای ۳۲۱ که اولین هواپیمای مورد قرارداد با ایرباس بود شاهد آن بودیم که مصرف سوخت در این هواپیما تا سه برابر کاهش پیدا کرد.

کاشان در پاسخ به این سوال که تا کنون فاینانس چند هواپیما قطعی شده است، اظهار داشت: تاکنون توانسته‌ایم فاینانس خرید۹۷ فروند هواپیمای جدید را قطعی کنیم. بازپرداخت اقساط فاینانس شرکت‌های خارجی ۱۸ ساله است و بازپرداخت فاینانسی که شرکت‌های بوئینگ و ایرباس برعهده گرفته‌اند نیز ۱۰ ساله است.

وی با بیان اینکه ایران بردهای اقتصادی زیادی در خرید هواپیما داشت و توانست از ضمانت‌نامه استفاده کند، گفت: درحالی ایران‌ایر برای خرید ۲۰۰ فروند هواپیما توانسته وام ۱۸ ساله دریافت کند که بانک جهانی هم تاکنون وام ۱۸ ساله به هیچ کشور و شرکتی نپرداخته است و این اولین وام با بازپرداخت ۱۸ سال است که به یک کشور اختصاص می‌یابد که بی‌سابقه بوده است. ضمن اینکه این وام بسیار ارزان تامین شده است و از وام‌هایی که امروز چینی‌ها و کشورهای اروپایی تحت لیزینگ به شرکت‌های ایرانی پرداخته‌اند بسیار ارزان‌تر است.

قائم مقام وزیر راه و شهرسازی با بیان اینکه به طورکلی شرایط ما بعد از این خرید تغییر کرد و ما درعرصه بین‌المللی صاحب جایگاه شدیم و اعتماد بازار بین‌الملل را به دست آوردیم، گفت: اکنون در شزایطی هستیم که شرکت‌ها و کشورهای خارجی برای تامین فاینانس قرارداد خرید هواپیماهای ایران‌ایر استقبال می‌کنند و ما در مقابل چند پیشنهاد قرار داریم. در همین سفر اخیری که داشتیم سه شرکت خارجی تقاضای تامین فاینانس را داده‌اند و هر روز به تعداد شرکت‌های متقاضی تامین فاینانس قرارداد ایران‌ایر اضافه می‌شود.

وی ادامه داد: هم اکنون به قدری تقاضا برای فاینانس از محل‌های مختلف برای خرید این هواپیما داریم که برنامه‌ریزی کرده‌ایم برای خرید دیگر هواپیماها از این پس در قالب مناقصه‌ای که از سوی هما برگزار می‌شود، فاینانسر جذب کنیم.  

فخریه کاشان با بیان اینکه باید تاکید شود که قرارداد خرید هواپیما بدون وسطه انجام شد، گفت: در دوران تحریم تمام خریدها از طریق واسطه‌گران بوده است که این عامل ایجاد فساد بود اما امروز تمام معاملات بدون واسطه انجام می‌شود که این باعث کاهش قیمت‌های قرارداد می‌شود. ضمن اینکه در خریدهای دوران تحریم امکان استفاده از خدمات پس از فروش وجود نداشت و به ازای هزینه‌های سنگینی که برای خرید هواپیما داشتیم نمی‌توانستیم امکان دسترسی به خدمات پس از فروش داشته باشیم اما اکنون استفاده از خدمات پس از فروش به عنوان امتیاز اقتصادی مهمی در مذاکرات ما مطرح است. 

به گفته اصغر فخریه کاشان هم اکنون، این قرارداد فرصتی را ایجاد کرده است که نیروی انسانی فارغ‌التحصیل در رشته‌های هوافضا و دانشکده‌های هوایی جذب بازار کار شوند.

وی ادامه داد: سیزدهمین امتیاز اقتصادی خرید هواپیما این است که شبکه بانکی در سطح جهانی درگیر این قرارداد شده است و بانک‌های خارجی مجبور شده‌اند ضمانت بانکی به ما بپردازند این در حالی است که بانک‌های خارجی برای هیچ قراردادی ضمانت نمی‌پذیرند. درحالی که زمانی دویچه بانک آلمان یک سنت از ایران نمی‌پذیرفت امروز بیش از ۱۰۰ میلیون دلار از پول ایران را پذیرفته است.

وی در پاسخ به سوال دیگری در خصوص تاسیس شرکت لیزینگ ملی، گفت: تاسیس شرکت لیزینگ ملی از سیاست‌هایی است که به دنبال آن هستیم و تا هفت سال دیگر که تمام تحریم‌ها لغو می‌شود می‌توانیم نسبت به ایجاد این شرکت و تامین هواپیما از طریق این شرکت ملی و فروش آن به سایر ایرلاین‌ها اقدام کنیم.