شناسهٔ خبر: 39059 - سرویس استان‌ها
نسخه قابل چاپ

جزئیات برگزاری دومین نشست تخصصی ایران‌شهر با موضوع ارائه تجارب بازآفرینی ثامن مشهد در اصفهان

نشست در دومین نشست تخصصی ایرانشهر، روند توسعه در بافت پیرامونی حرم مطهر رضوی در ۵ دهه اخیر و روایتی مردم نگران از مداخلات در بافت تاریخی پیرامون حرم رضوی بررسی شد.

به گزارش پایگاه خبری وزارت راه و شهرسازی به نقل از روابط عمومی اداره کل راه و شهرسازی استان اصفهان، در این نشست که با حضور حجت اله غلامی مدیرکل راه و شهرسازی استان اصفهان، منصور فخاران رئیس اداره عمران و بهسازی شهری اداره کل راه و شهرسازی، حسین جعفری مشاور شهردار و مدیرعامل سازمان نوسازی و بهسازی شهرداری اصفهان، جواد خدایی معاون پژوهشی پژوهشکده نوین شهری معنوی ثامن، ساسان نوروزی دبیرگروه میراث فرهنگی و پژوهشکده نوین شهر معنوی ثامن و اساتید گروه‌های معماری و شهرسازی دانشگاه هنر اصفهان برگزار شد، مدیرکل راه و شهرسازی استان گفت: در کل کشور نزدیک به ۱۵۰ هزار هکتار بافت فرسوده و ناکارآمد شهری وجود دارد که بخش عمده‌ای از آن بعد از انقلاب شکل گرفت و بخش ناچیزی از آن مربوط به قبل از انقلاب است.

در کل تهران یک مرکز تحت عنوان حلبی‌آباد وجود داشت که بافت ناکارآمد شهری بود و در کل استان‌های کشور نیز چنین بود. ولی هم‌اکنون پهنه‌های ناکارآمد شهری به ویژه در کلان‌شهرها به اندازه‌ای زیاد است که آن را به چندین بخش تقسیم کرده‌اند.

وی گفت: بافت‌های ناکارآمد شهری به چند پهنه که شامل بافت‌های تاریخی، بافت فرسوده و ناکارآمد میانی، سکونتگاه‌های غیررسمی، روستاهای الحاق شده به شهرها و پهنه‌های ناهمگون شهری هستند، تقسیم می‌شوند.

 بافت‌های تاریخی به دلیل جاذبه‌هایی که در سایر مراکز جمعیتی ایجاد شده یا به دلیل پیشرفت تکنولوژی و ورود ماشین به زندگی شهری به آرامی متروکه شدند و به بافت‌های ناکارآمد شهری پیوستند.
راهکار توانمندسازی در این پهنه با دیگر پهنه‌ها متفاوت است زیرا ورود به پهنه‌های تاریخی فقط احیاء تک بنا نیست بلکه کالبد بافت، یک اثر تاریخی است و فرهنگ و تمدن در کوچه پس کوچه‌های این بافت حرف‌های بسیاری برای گفتن دارد و  انسان را به مراکز محله و شهرها راهنمایی می‌کند. ورود به این پهنه‌ها ورود به تک تک عناصری است که سکونت، تجمع، حرکت، حیات و زندگی را در همه جای آن می‌توان مشاهده کرد و حسینیه‌ها، زورخانه‌ها، قهوه‌خانه‌ها و جای جای آن باعث زنده شدن خاطره‌ای در اذهان ساکنین آن محله است.

مدیرکل راه و شهرسازی در خصوص بافت‌های ناکارآمد میانی گفت: در دهه ۶۰ به علت عدم رعایت قوانین و عدم کنترل سرعت ساخت و ساز، ساختمان‌هایی شکل گرفت که هیچ هویتی نداشتند و ورود به این پهنه جهت توانمندسازی بسیار آسان‌تر از پهنه‌های تاریخی است.

وی در ادامه افزود: به علت مهاجرت ساکنین روستاها و شهرهای کوچک اطراف کلان‌شهرها، به شهرها و توان مالی پایین مهاجرین از عوامل شکل‌گیری حاشیه‌نشینی در شهرها است، این نوع بافت که در دسته سکونتگاه‌های غیررسمی حاشیه شهرها قرار می‌گیرد نیز از نظر هویتی بی‌ارزش است.

توسعه شهرها روستاهایی که در کنار خود بود را هضم کرد و گونه‌ای دیگر از بافت‌های ناکارآمد شهری شکل گرفت که برخلاف بافت ناکارآمد میانی و سکونتگاه‌های غیررسمی به علت فرهنگ یکپارچه روستا و داشتن مراکز محله دارای هویت و ارزش است و با آن نیز می‌توان همچون بافت تاریخی برخورد کرد.

وی گفت: پهنه‌های دیگری با کاربری خاص در شهرها شکل گرفتند، همچون کارخانه‌هایی که در شهر اصفهان هستند که به بخشی از فرهنگ مردم شهر تبدیل شدند و دسته دیگری از بافت ناکارآمد شهری را شکل دادند که در دسته بافت‌های ناهمگون شهری جای می‌گیرند.

غلامی در خصوص احیا بافت فرسوده اطراف حرم امام رضا (ع) گفت: بحث‌هایی که کارشناسان و خبرگان درباره مسائل شهری اطراف حرم مطرح می‌کنند در کلامی بسیار ساده از زبان مردم ساکن در محله مطرح می‌شود. متأسفانه در کل ایران و همچنین شهر مشهد به بحث بافت‌های تاریخی خوب پرداخته نشده است.

وی بیان کرد: شاکله اصلی تعریف شده برای بافت‌های تاریخی و همچنین بافت‌های ناکارآمد شهری سه ضلع دارد که شامل مردم، نهادهای دولتی و اقتصاد و سرمایه‌گذاری است و متأسفانه مسئولین مهم‌ترین ضلع این مثلت که مشارکت مردم در احیای بافت‌های ناکارآمد شهری است را فراموش کرده و آن‌ها را مانعی بر سر راه خود تصور می‌کنند که حذف مردم از محدوده حرم رضوی از جایی که به آن حس تعلق داشتند باعث ایجاد حس عدم امنیت در آن محدوده شده است.

وی در خصوص طرحی که در اطراف حرم به صورت دایره‌ای ایجاد و باعث تخریب تعداد زیادی از خانه‌های ساکنین شده بود، گفت: ساخت و سازهای اطراف حرم رضوی به سرعت و بی‌رویه در حال پیشروی است و گروهی با چه پشتوانه کارشناسی، علمی و با چه شهامتی پای پرگار خود را روی مرکز ثقل حرم رضوی گذاشتند و دایره‌ای کشیدند در شبکه‌ای که به هم تنیده و ارگانیک است و اصلاً برایشان اهمیتی ندارد که شعاع دایره آن‌ها از کجا و از روی خانه چه کسی عبور می‌کند.

نظر شما