به گزارش پایگاه خبری وزارت راه و شهرسازی به نقل از روابط عمومی اداره‌کل راه و شهرسازی قم، فهیمه فتاحی‌زاده با اعلام این خبرافزود: بافت تاریخی، بافت فرسوده، سکونتگاه‌های غیررسمی، باف‌های ناکارآمد میانی و بافت‌هایی با پیشینه روستایی، پنج گونه بافتی است که در شهرها نیازمند بهسازی، نوسازی و یا بازسازی است.

وی اضافه کرد: مجموع کل مساحت شهر قم ۱۲ هزار و ۹۳۹ هکتار است که ۲۱۳۳ هکتار از این شهر شامل این پنج گونه بافت است.

فتاحی‌زاده با بیان اینکه محله‌ها و سکونتگاه‌های واقع در بافت فرسوده، تاریخی و سایر بافت‌ها نیاز به توجه و سامان‌دهی بیشتری دارد، گفت: ریزدانگی(مساحت کم قطعه)، نفوذناپذیری(عدم دسترسی مطلوب) و ناپایداری(عدم استحکام بنا) از ویژگی‌‌های اولیه بافت فرسوده است که ضرورت نگاه کلان سیاست‌گذاری در این خصوص، توجه به معیارهای اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و سایر جنبه‌های توسعه شهری را نیز روشن می‌کند.

رئیس اداره عمران و بهسازی شهری اداره‌کل راه و شهرسازی قم در ادامه با بیان اینکه بناهای تاریخی نه تنها مانع توسعه شهر نیستند، بلکه به عنوان یک فرصت ارزشی و هویتی برای شهرها قلمداد می‌شوند، عنوان کرد: فعالیت‌ها و مداخلاتی که در بافت تاریخی انجام می‌شود شامل سه فعالیت نوسازی، بهسازی یا بازسازی است.

وی افزود: برخی بناها از نظر ارزش فیزیکی، کالبدی و اجتماعی فرسوده‌اند و قابل مرمت نیستند که باید تخریب و بازسازی شوند، برخی بناها با فعالیت بهسازی قابل بهره‌برداری است و برخی بناهای دیگر نیز باید نوسازی شود که البته بناهای واجد ارزش تاریخی با رویکرد مرمت احیا می‌شوند.

رئیس اداره عمران و بهسازی شهری اداره‌کل راه و شهرسازی قم تملک بناهای با ارزش با هدف حفاظت از آنها را از طرح‌های اداره‌کل راه و شهرسازی قم عنوان و بیان کرد: خانه تاریخی لاجوردی‌زاده در منطقه باغ پنبه در سال ۱۳۹۴ تملک شده و آمادگی داریم در صورت اختصاص بودجه، مرمت این بنا را آغاز کنیم.

فتاحی‌زاده افزود: تملک سایر خانه‌های تاریخی برای کارکردهایی از جمله موزه، دانشکده‌های تخصصی معماری و شهرسازی برای دانشجویانی که در این حرفه‌ها آموزش می‌بینند، خانه گفتمان شهر و پاتوق اجتماعی در دستور کار است.

وی اضافه کرد: بافت تاریخی شهر قم در درون بافت فرسوده قرار گرفته و در حال حاضر ۳۱۵ هکتار بافت تاریخی در قم وجود دارد و ۴۳ هزار تن در این بافت سکونت دارند.

فتاحی‌زاده بیان کرد: محله‌های حاشیه شهر یا سکونتگاه‌های غیررسمی به مرور زمان و توسط اهالی یا مهاجران، به شکل ناپایدار و بی‌کیفیت شکل گرفته و معمولا از امکانات شهری مناسبی هم برخوردار نیست و افراد بعد از استقرار در این محله‌ها از مدیران شهری مطالبه امکانات دارند.

رئیس اداره عمران و بهسازی شهری راه و شهرسازی قم افزود: ساکنان این مناطق از نظر اقتصادی آسیب‌پذیر هستند و مشکلات فرهنگی و اجتماعی زیادی در این مناطق به چشم می‌خورد. آمار بالای اعتیاد، بیماری‌ها، معلولیت‌ها، فقر، نابسامانی، طلاق و سایر معضلات اجتماعی و فرهنگی به شکل پررنگ تری در مناطق حاشیه‌ای شهر دیده می‌شود.

وی با تاکید بر استفاده از ظرفیت‌های کنونی شهر قم در راستای بهسازی سکونتگاه‌های شهری گفت: دیگر زمان آن نیست که صرفا به توسعه فیزیکی و رشد طولی شهر بپردازیم؛ چراکه این موضوع، هزینه‌های زیادی برای دولت و بخش خصوصی به دنبال دارد.

رئیس اداره عمران و بهسازی شهری اداره‌کل راه و شهرسازی قم با بیان اینکه باید از بافت‌های مرکزی و میانی شهر که دارای زیرساخت‌ها و ظرفیت‌های موجود بیشتری هستند، استفاده شود، ادامه داد: این امر نیازمند سیاست‌گذاری ویژه است و باید ازالگوهای مثبت کشورهای دیگر یا الگوهای مثبتی که متخصصان حرفه شهرسازی ارائه می‌کنند از جمله رویکرد جذب سرمایه‌گذار استفاده شود.

فتاحی‌زاده افزود: لازم است تعدادی سرمایه‌گذار در این عرصه وارد شوند و به صورت مشارکتی طرحی تعریف و ساخته شود و امتیاز بهره‌برداری از آن طرح به مدت مشخصی که جواب‌گوی هزینه‌کرد و سود سرمایه‌گذار باشد به سرمایه‌گذار یا انبوه‌‌سازی که طرح را اجرا کرده، تفویض شود.

وی با بیان اینکه خدمات دولتی از نظر زمانی و ریالی محدودیت دارد، گفت: مشارکت اجتماعی می‌تواند پایدار و دائمی قلمداد شود، به طوری که اگر افراد با رویکرد فرهنگی و آموزش‌پذیری به توانمندی برسند که خودشان مراقب فضای فیزیکی باشند، کفایت می‌کند تا اینکه انتظار داشته باشیم دولت مرتب و مکرر در این زمینه تامین اعتبار و طرح‌های عمرانی را اجرا کند.

رئیس اداره عمران و بهسازی شهری اداره‌کل راه و شهرسازی قم ادامه داد: در این راستا تشکیل دفاتر تسهیل‌گری اقدام موثری محسوب می‌شود که از طریق پایگاه‌های محلی بتوان فعالیت‌های عمرانی و اقتصادی انجام داد و تاکنون یکی از این دفاتر در استان قم تشکیل شده است.

فتاحی‌زاده اضافه کرد: دفاتر تسهیل‌گری به منظور ارتباط با مردم محل، کشف نیازها و کمک گرفتن از خودشان برای رفع مشکلات و تعریف جامع نیازهای محله به مدیران شهری تشکیل می‌شود.

وی همچنین به اهمیت آموزش و فرهنگ‌سازی در بین ساکنان محله‌های هدف اشاره و بیان کرد: کارشناسان اجتماعی و شهرسازی در پایگاه‌های بسیج و مساجد حاضر می‌شوند و مردم را نسبت به اهمیت بهسازی و سامان‌دهی محله‌های خود آگاه می‌کنند.

رئیس اداره عمران و بهسازی شهری راه و شهرسازی قم به امضای دو تفاهم‌نامه اشاره و بیان کرد: اداره‌کل راه و شهرسازی در راستای سرعت بخشیدن به بهسازی بافت‌های فرسوده شهری با سازمان بسیج سازندگی به منظور اهداف عمرانی، مشارکتی و فرهنگی و با جهاد دانشگاهی با هدف آموزش و پژوهش، ترویج و اطلاع‌رسانی به منظور جلب مشارکت عمومی، تفاهم‌نامه منعقد کرده است.

وی همچنین با اشاره به تسهیلات ارائه شده به ساکنان مناطق بافت‌های فرسوده، گفت: رونق این تسهیلات نسبت به سال‌های گذشته کاهش یافته، زیرا قرار بود دولت بخشی از درصد سود تسهیلات را پرداخت کند و باقی‌مانده را متقاضیان پرداخت کنند، ولی به دلیل نبود نقدینگی و اعتبار، این مساله محقق نشد ولی کاهش سود تسهیلات بانکی به ۱۲ درصد در دستور کار قرار دارد.

به گفته فتاحی‌زاده، از سال ۱۳۹۳ تا پایان خردادماه امسال، ۱۳۵۴ متقاضی در قم تسهیلات مربوط به نوسازی و بهسازی واحدهای مسکونی را دریافت کرده‌اند.