شناسهٔ خبر: 47081 - سرویس استان‌ها
نسخه قابل چاپ

بازسازی مناطق زلزله‌زده با مردم یا پیمانکار؟

زلزله زهرا کریمی*: پس از زلزله استان کرمانشاه، قرارگاه سازندگی خاتم‌الانبیا(ص) عهده‌دار رسیدگی به روستاهای زلزله‌زده و مشارکت در امدادرسانی و آواربرداری شد و از ماشین‌آلات سنگین و نیروهای متخصص برای انجام کار و کمک به اسکان موقت زلزله‌زدگان استفاده کرد.

به علاوه قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص) برای احداث هم‌زمان اسکان موقت و اسکان دائم خانواده‌های زلزله‌زده، اعلام آمادگی کرد. مصوبه دولت مبنی بر واگذاری مسئولیت بازسازی مناطق زلزله‌زده استان کرمانشاه و تأمین اعتبار لازم در قالب وام و واگذاری آن به بنیاد مسکن، سبب شد قرارگاه سازندگی خاتم‌الانبیا(ص) برای انعقاد قرارداد با بنیاد مسکن اقدام کند.

علیرضا تابش، رئیس بنیاد مسکن، اعلام کرده در امر بازسازی در روستاها مشارکت و همکاری سپاه ضروری است؛ زیرا سپاه امکانات، ماشین‌آلات و تجهیزات مهندسی خوبی در منطقه دارد.  قطعا همکاری تمام سازمان‌ها و نهادهای دولتی، عمومی و خصوصی برای مقابله با پیامدهای فجایع طبیعی، ضروری است و باید با بهره‌گیری از همه امکانات برای آواربرداری و اسکان موقت آسیب‌دیدگان، هرچه سریع‌تر اقدام کرد؛ اما نباید از نظر دور داشت که استان کرمانشاه بالاترین نرخ بی‌کاری را در کشور دارد.

در سال ۱۳۹۵، ۲۲ درصد از جمعیت فعال این استان بی‌کار بوده‌اند. انعقاد قرارداد با یک پیمانکار بزرگ ملی برای بازسازی شهرها و روستاهای زلزله‌زده این استان، ازمیان‌بردن امکان اشتغال در این استان محروم است. از حدود ۹۰۰ هزار نفر جمعیت فعال استان کرمانشاه، نزدیک به ۲۰۰ هزار نفر بی‌کار هستند که بیش از ۱۱۰ هزار نفر از بی‌کاران، بی‌سواد و کم‌سواد و نزدیک به ۵۰ هزار نفر دارای تحصیلات دانشگاهی‌اند.

به سخنی دیگر، این استان با خیل عظیمی از کارگران ساده، نیمه‌ماهر و ماهر جویای کار مواجه است که در پروژه‌های مختلف خانه‌سازی، اصلاح شبکه‌های آبیاری، احداث مدارس، درمانگاه‌ها، درخت‌کاری، جاده‌سازی و... می‌توانند به کار مشغول شوند. تجربه‌های موفق کشورهای دیگر جهان برای بهره‌گیری از منابع و نیروی انسانی بومی در بازسازی مناطق بحران‌زده، به‌ویژه تجربه هند که با فجایع طبیعی مانند سیل و توفان دست‌به‌گریبان هستند، نشان می‌دهد با همکاری میان ادارات و سازمان‌های دولتی و جوامع محلی، می‌توان طرح‌های در اولویت را با مشارکت فعالانه و نظارت مستقیم مردم بومی به اجرا گذاشت.

دولت هند از سال ۲۰۰۶ برنامه تضمین اشتغال روستایی ماهاتما گاندی را ابتدا در چند استان به اجرا گذاشت. این برنامه به‌سرعت به سراسر کشور تعمیم یافت. در چارچوب این برنامه در سال ۲۰۱۶، با بودجه‌ای معادل ۹ میلیارد دلار، ۲.۳۵ میلیارد روز کار در ۱۷‌ میلیون پروژه ایجاد شده است. در مجموع در ۱۰ سال (۲۰۰۶-۲۰۱۶) در برنامه تضمین اشتغال روستایی حدود ۲۴ میلیارد روز نفر در ۳۲‌ میلیون پروژه کوچک کار انجام شده است و ۲۵۱ میلیون نفر در این برنامه اشتغال موقت داشته‌اند. در این دوره ۶۵ میلیارد دلار صرف اجرای این برنامه شده است. 

در هند بازسازی مناطق بحران‌زده با برنامه تضمین اشتغال روستایی به هم پیوند زده شده و روستاییان برای ساخت خانه‌های کوچک و یک‌شکل اما مستحکم، به ‌صورت موقت به کار گمارده می‌شوند. استفاده از ماشین‌آلات سنگین و ورود پیمانکاران به این پروژه‌ها ممنوع است. خانه‌سازی از طریق پیمانکاران بزرگ ممکن است به اجرای سریع‌تر برنامه منجر شود؛ اما در وضعیت اشتغال مردم استان کرمانشاه که از زمان جنگ تحمیلی همواره با بحران بی‌کاری دست‌به‌گریبان بوده‌اند، تأثیری نخواهد داشت.

* عضو هیئت علمی دانشگاه مازندران

منبع: شرق

نظر شما