به گزارش پایگاه خبری وزارت راه و شهرسازی به نقل از اداره کل بنادر و دریانوردی استان هرمزگان، بندر شهیدرجایی با موقعیت ممتاز جغرافیایی، تجهیزات و امکانات پیشرفته، مهم ترین و پیشرفته ترین بندر ایران و یکی از بنادر پراهمیت خاورمیانه از جایگاه ویژه ای در عرصه تجارت جهانی برخوردار است. قرار گرفتن در دهانه ورودی خلیج فارس و تنگه هرمز، اتصال به شبکه بین المللی راه آهن، بهره‌مندی از تجهیزات مدرن، امکان واگذاری زمین، انبار و دیگر امکانات به سرمایه گذاران بخش خصوصی و ده ها مزیت دیگر سبب شده است تا به یکی از موفق ترین سازمان های بندری خاورمیانه تبدیل شود.
این بندر با موقعیت استراتژیک خود، دستیابی صاحبان کالا به منطقه آسیای مرکزی و خاورمیانه را از طریق مطمئن ترین، مناسب ترین، ارزان ترین و کوتاه ترین راه میسر ساخته است.
طرح احداث یک مجتمع عظیم بندری در مرکز استان هرمزگان از مصوبات شورای عالی اقتصاد در سال های پایانی دهه ۴۰ شمسی بود. زمانی که در کنار احداث نیروگاه برق، کارخانه فولاد و خطوط ریلی، ساخت بندری مدرن در غرب شهر بندرعباس در دستور کار قرار گرفت. این مصوبه در سال ۱۳۴۹ طی قراردادی با یک کنسرسیوم ایتالیایی به نام ایتالکو آغاز شد. قرار بود تا بخش عمده ای از منطقه به انباری بزرگ مبدل شود، به گونه ای که در همانسال ها ساخت شهری جدید به نام "بندرعباس نو" نیز مطرح شد که یادآور ساخت دهلی نو در هندوستان بود.
فرصت مطالعاتی ساخت این بندر عظیم به چهار سال [۱۳۵۳-۱۳۴۹ شمسی] محدود شد و عملیات اجرایی آن بر اساس مطالعات جامع بنادر بازرگانی کشور و به عنوان قسمتی از طرح های وسیع عمرانی و زیربنایی منطقه، در آبان ماه ۱۳۵۴ کلید خورد. با سقوط رژیم پهلوی و علیرغم رکود نسبی فعالیت های اقتصادی و عمرانی کشور، عملیات احداث این بندر در سال های نخستین پیروزی انقلاب اسلامی متوقف نشد و تنها آغاز جنگ تحمیلی عراق علیه جمهوری اسلامی ایران در سال ۱۳۵۹ ممانعتی کوتاه در احداث آن پدید آورد.
نخست وزیر وقت- شهيد محمد علی رجایی- در دومین سفر خود به استان هرمزگان در دی ماه سال ۵۹ خواهان تداوم احداث این بندر شد و از مدیران کنسرسیوم ایتالکو- پیمانکار خارجی احداث بزرگترین بندر ایران- خواست که برای به سرانجام رسیدن این طرح، از مجموع فازهای پیش بینی شده، یک سوم طرح کلی بندر را به اتمام برسانند.
در نخستین روزهای جنگ تحمیلی عراق علیه ایران و ضرورت استفاده از این بندر، علیرغم اینکه تنها قسمتی از حوضچه شماره یک اجرا شده بود، با تلاش پیگیرانه و شبانه روزی مسئولان و کارکنان بندر، قسمتی از این حوضچه به طور موقت آماده پذیرش کشتی شد و به فاصله یک هفته پس از تجاوز به ایران، در میان شگفتی و خوشحالی فراوان، نخستین کشتی اقیانوس پیما پهلو گرفت و با حمل یکسره کالا فعالیت بندر به صورت آزمایشی آغاز شد.
نخست وزیر کوشا و تلاشگر جمهوری اسلامی ايران در تاریخ ۸ شهریورماه ۱۳۶۰ به شهادت رسید اما خواست و آرزوی آن شهید والامقام دو سال بعد با برگزاری مراسمی همزمان با جشن های سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی عملی شد. به پاس تلاش های صورت گرفته از سوی نخست وزیر شهید جمهوري اسلامی ایران برای اجرایی شدن طرح ساخت بندری عظیم در دهانه ورودی تنگه هرمز، نام بندر بازرگانی جدید کشور با عنوان"شهید رجایی" مزین شد.
"اله‌مراد عفیفی‌پور" مدیرکل بنادر و دریانوردی استان هرمزگان در همین رابطه گفت: «طی نخستین سال های دهه ۶۰ شمسی در کنار اجرای سایر بخش های مختلف بندر، بهره برداری اضطراری از اسکله های بندر ادامه داشت که علاوه بر ده ها هزار میلیارد ریال صرفه جویی به علت عدم پرداخت هزینه های ارزی معطلی کشتی ها در لنگرگاه، نقشی حیاتی را در زمینه تامین مایحتاج کشور در آن شرایط حساس ایفا نمود. »
برگ های تقویم به همین منوال ورق خورد تا اینکه در تاریخ نهم شهریورماه ۱۳۶۳ نخستین پایانه به صورت رسمی افتتاح و عملیات تخلیه و بارگیری کالاهای متفرقه در بندر شهید رجایی شروع شد.
به گفته عفیفی پور، «هنوز یکسال از زمان فعالیت نخستین پایانه کالا در این بندر نگذشته بود که با تکمیل بخش های باقیمانده، در چهارهم تیرماه ۱۳۶۴ نخستین پایانه کانتینری این بندر- مجهز به سیستم های پیشرفته رایانه ای - به طور رسمی به بهره برداری رسید. در سال ۱۳۶۵ سایر ساختمان ها، انبارها، محوطه ها و پایانه ها از سوی پیمانکار ساخت بندر شهید رجایی به سازمان بنادر تحویل شد و بندر به طور گسترده فعالیت خود را تداوم بخشید.»
مدیرکل بنادر و دریانوردی هرمزگان در همین رابطه گفت: «ساخت 3 پست اسكله بتني 100 هزار تني كه مجموعاً 34 ميليون تن به ظرفيت فعلي بندر شهيد رجايي اضافه مي كند، موجب تسهيل صادرات محصولات توليدي پالايشگاه هاي كشور مي شود. در همين راستا، نهم اسفند ماه سال جاري عمليات اجرايي مرحله تکمیلی فاز 3 پایانه کانتینری این بندر با حضور رييس جمهوري اسلامي ايران آغاز شد كه بهره برداری کامل از اين طرح، موجب افزايش ظرفيت ترمينال هاي كانتينري اين بندر به 8 ميليون TEU خواهد شد.»
وی اضافه کرد: «همچنین به موازات احداث حوضچه ها و ساخت اسکله های جدید، افزایش پسکرانه های این بندر به میزان دو برابر مساحت کنونی در دستور کار قرار دارد که الحاق 2700هکتار اراضی واقع در شمال بندر در همین راستا عملیاتی شده است. اضافه شدن این اراضی جدید به منطقه ویژه اقتصادی بندر شهید رجایی، یک شهر لجستیکی بزرگ را در شمال بزرگترین بندر تجاری کشور شکل خواهد داد تا بستر لازم برای پیوستن این بندر به باشگاه بنادر نسل سومی جهان فراهم شود.»
به گفته مدیر منطقه ویژه اقتصادی بندر شهید رجایی، «همزمان با توسعه فیزیکی این بندر، تلاش هایی برای توسعه زیرساخت ها، به کارگیری نیروی انسانی کارآمد، تجهیزات مدرن، تکنولوژی هوشمند، زیرساخت‌های مخابراتی همچون فیبر نوری، فن آوری های نوین ارتباطی و همچنین ترغیب بخش خصوصی به سرمایه گذاری در بندر شهید رجایی در جریان است تا این بندر، حرکتی شتابان را برای گرفتن سهم بیشتر از حمل و نقل دریایی و تجارت بین المللی آغاز نموده و برای قرار گرفتن در جایگاه نخست بنادر منطقه در افق چشم انداز 20 ساله کشور، برنامه هایی را به اجرا درآورد.»
برنامه‌های آتی بندر
وی در پایان، ایجاد و راه اندازی شهر لجستیکی بندر شهید رجایی، طراحی و راه اندازی نرم افزار جامع بندری(PCS) و هوشمندسازی فرآیندها، ساخت و راه اندازی آزادراه شهید رجایی، ساخت و راه اندازی ترمینال ریلی- نفتی، ساخت و راه اندازی ترمینال ریلی- مواد معدنی، طراحی و راه اندازی ترمینال مکانیزه غلات، طراحی و راه اندازی ترمینال مکانیزه مواد معدنی، تدوین و اجرای برنامه جامع توسعه منابع انسانی و همچنین برنامه ریزی و راه اندازی ترمینال کالاهای سردخانه ای را به عنوان بخشی از برنامه‌های آتی بزرگترین بندر تجاری کشور برشمرد.
نظر شما