به گزارش پایگاه خبری وزارت راه و شهرسازی به نقل از روابط عمومی شرکت فرودگاه‌ها و ناوبری ایران، محمد الهينيا، سرپرست مديريت ايمني این شرکت  با تاکيد بر اينکه يکي از ارکان اصلي براي استقرار سيستم مديريت ايمني در فرودگاهها، شناسايي مخاطرات است، گفت: مطالعات نشان می­ دهد پیش از رخداد هر سانحه ­ایی صدها رویداد کم اهمیت و مخاطره ساز رخ می­ دهد که به دلیل لایه های متعدد ایمنی هیچگاه تبدیل به یک سانحه نمی­ شوند. ایکائو تاکید دارد کشورها ساختارهایی برای شناسايي مخاطرات به عنوان یکی از ارکان سیستم مدیریت ایمنی داشته باشند و اگر پيش از وقوع سانحه مخاطرات جدي را شناسايي كنيم، مي توانيم به صورت روشمند آنها را كنترل یا حذف كنيم و از بين بردن مستمر مخاطرات، سيستم را ايمن ­تر مي كند.

سرپرست مديريت ايمني شركت فرودگاه ها و ناوبري هوايي ايران افزود: به عنوان نمونه، يخزدگي سطح باند مخاطراتي دارد كه از جمله آنها مي توان به خروج هواپيما از باند اشاره كرد. با اينكه در سطح يخزده ممكن است بارها هواپيماها بدون هیچ مشکلی نشست و برخاست كنند ولي مخاطره اي جدي وجود دارد و اگر يك بار اتفاق بيفتد، فاجعه بار خواهد بود. در سیستم مدیریت ایمنی ما به دنبال شناسائی مخاطرات و مدیریت کردن آنها هستیم.

وي با بيان اينكه "با وجود غيرقابل كنترل بودن شرايط جوي مي توان با شناسايي و كنترل مخاطره، احتمال خروج هواپيما از باند را به سطحي قابل قبول رساند" گفت:  هدف از مديريت ايمني شناسايي مخاطرات و محاسبه و كاهش ميزان ريسك است.

الهي نيا اشاره به این که گاهی وجود دستورالعمل كاري مي ­تواند يك مخاطره باشد، افزود: عمده­ موارد اجرايی و رویه­ ها در صنعت هواپيمايي بر اساس دستورالعمل­ هاي عملياتي انجام می­ شود كه اين دستورالعمل ­ها كار متخصصان را تسهيل و كمك مي­ كند كه به دور از خطاها امور را با متد صحيح پيش ببرند. در عين حال، گاهی خود دستورالعمل ما را به سمت شرایط ناايمن پیش مي­ برد و این موارد از جمله عوامل پنهان مخاطره ساز محسوب مي­ شوند. بنابراين يكي از اهداف شناسايي مخاطرات، پيدا كردن ریسک­ های نهفته در بطن دستورالعمل هاست.

وي گفت: در روش­هاي شناسايي مخاطرات به دنبال استفاده از ابزارهايي هستيم كه مخاطرات را آشكار مي كنند تا پيش از اينكه شرايط را بغرنج كنند تحت كنترل درآيند.

سرپرست مديريت ايمني شركت فرودگاه ها و ناوبري هوايي ايران عنوان كرد: يكي از برنامه هاي اصلي اين دفتر در سال ۹۷اجراي روش هاي تسهيل شناسايي مخاطرات است. از جمله اين روش­ ها مي­ توان به طرح گزارش دهي اجباري (MOR) اشاره كرد كه در اجراي اين طرح براي ۱۶ نوع مخاطره از جمله برخورد پرنده با هواپيما، ورود غيرمجاز خودرو يا هواپيما به باند و همجواري خطرناك دو پرواز، فرم هاي مختلفي را طراحي و بر اساس آنها فرايندهايي را نیز درنظر گرفته ایم. اين ۱۶ نوع مخاطره كه ايمني فرودگاه ها را تهديد مي كنند، بايد گزارش شوند تا مورد بررسي و ريشه يابي قرار گيرند و در نهايت، اقدامات اصلاحي براي برطرف كردن مخاطرات انجام شوند.

وي همچنين به اجراي روش گزارش­ دهي داوطلبانه اشاره كرد و گفت: يكي از برنامه­ هاي اصلي ما اجراي مرحله دوم گزار ش­دهي به صورت داوطلبانه است كه تمام كاركنان فرودگاه ها مي توانند دراين بخش مشاركت كنند. در اين بخش نيز براي مواردي كه مي­ توانند خطرساز باشند ولي ريسك كمتري دارند، فرایند طراحي مي كنيم و اکنون این کار در مرحله مطالعات قرار دارد. اين بخش از گزارش ­دهي، اجباري نيست و  اگر كسي شاهد چنين مخاطراتي باشد و گزارش نكند، به وي متعرض نمي شويم ولي اگر داوطلبانه مورد ريسك را گزارش دهد، مورد تقدير قرار خواهد گرفت.

الهي نيا افزود: اجراي سيستم گزارش ­دهي داوطلبانه، پيش نيازهايي دارد که لازم است موضوعات و فرايندهاي بررسي گزارش ها را به طور دقيق طراحي كنيم و براي اينكه سيستم گزارش دهي فعالي داشته باشيم، بايد تمام كاركنان فرودگاه ها كه به طور مستقيم و غيرمستقيم در ايمني نقش دارند، به درك صحيحي از مسئوليت حرفه اي و اجتماعي خود برسند. به عبارت ديگر، بايد فرهنگ ايمني در كاركنان فرودگاه ها ارتقا يابد كه در اين راستا برنامه  هاي آموزشي رسمي و غيررسمي را براي كاركنان حوزه هاي مختلف طراحي كرده ايم.

وي با بيان اينكه  براي راه ­اندازي سيستم گزارش دهي داوطلبانه بايد به كاركنان فرودگاه ها اطمينان داده شود كه گزارش آنها تبعات اداري و مالي ندارد و كاملا محرمانه خواهد بود، گفت: دامنه اجراي اين سيستم وسيع است و مي­ تواند منبع كاملي از اطلاعات ايمني را در اختيار قرار دهد، چرا که هر فرد متخصصی به خوبی مي تواند نقاط قوت و ضعف فرايندهاي كاري خود را تشخيص دهد.

سرپرست مديريت ايمني شركت فرودگاه ها و ناوبري هوايي ايران افزود: يكي از معيارهاي پياده سازي صحيح فرهنگ ايمني، تعداد گزارش هاي داوطلبانه است كه هرچه بيشتر باشد، نشان مي دهد که فرهنگ ايمني نهادينه­ تر شده است.

وي همچنين گفت: روش ديگر براي شناسايي مخاطرات، روشی به نام Hazard Log است كه در آن با همكاري مديران ايمني سراسر كشور و طي فرايندهايي، يكبار براي هميشه تمام مخاطرات حوزه هاي عملياتي ارزيابي و دسته بندي و نيز برنامه­ هاي اصلاحي آنها اولويت بندي مي ­شوند. انجام اين برنامه در محيط ­های عملياتي به ما نشان خواهد داد كه به طور بالقوه چه تعداد عوامل منشا خطر وجود دارند كه بايد اصلاح شوند. درادامه اين خطرات بر اساس ميزان ريسك، اولويت بندي و در آینده اصلاح مي­شوند.

الهي نيا افزود: در هر حوزه عملياتي، مخاطراتي داريم كه بعضي به ساختار مربوطند يا دايمي هستند كه درHazard Log  ثبت مي شوند و برخي موقت هستند كه در سامانه­ های گزارش­ دهي شناسايي و ثبت مي شوند.

وي همچنين گفت: روش ديگر براي شناسايي مخاطرات، مميزي است كه دراين راستا سالانه تقويمي را منتشر و بر اساس آن برنامه مميزي را اعلام مي كنيم. تلاش داريم كه شرايط موجود را با استاندارد تطبيق دهيم و موارد عدم انطباق را ثبت و اصلاح كنيم.

سرپرست مديريت ايمني شركت فرودگاه ها و ناوبري هوايي ايران افزود: اجراي روش هاي شناسايي مخاطرات ما را به فرايند مديريت ريسك هدايت مي كند كه به كنترل و حذف مخاطرات منجر مي شود.