به گزارش خبرنگار پایگاه خبری وزارت راه و شهرسازی، ایمنی در صنعت هوانوردی، حرف اول و آخر را می‌زند. از همین روست که هواپیماها، این ماشین‌های غول پیکر پرنده بیش از هر ماشین دیگری چک و بازرسی شوند. پرواز هر هواپیما، متضمن چک‌های فنی و مهندسی بسیار است که به صورت برنامه‌ریزی شده و تصادفی انجام می‌شوند.

جدای از چک‌های پیش از پرواز و چک‌هایی که به صورت اتفاقی و در شرایط خاص انجام می‌شوند، هر هواپیما باید به صورت برنامه‌ریزی شده و در زمان‌های مشخص چک‌های تعمیرات مهندسی را پشت سر بگذارد. این چک‌ها که به آن‌ها letter check نیز می‌گویند، دست کم در سه سطح چک A، چک C و چک D انجام می‌شود. در ادامه، احمدرضا محمدیان، مدیر آشیانه ایرباس هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران «هما» توضیحاتی را درباره چک‌های دوره‌ای هواپیماهای ایرباس در ایران ارائه می‌کند:

هر هواپیمای ایرباس بعد از ۷۵۰ ساعت پرواز (که از زمان آغاز تا پایان کار موتور محاسبه می‌شود)، از خطوط پروازی در اختیار آشیانه قرار می‌گیرد تا چک A شود.  بعد از هر ۱۰ چک A ، یک چک C که چک سنگین‌تری است و اقدامات بیشتری را شامل می‌شود، انجام خواهد شد، و بعد از هر ۴ چک C، یک چک D که خیلی سنگین‌تر از باقی مراحل است، انجام می‌شود. اما چه مواردی در چک A انجام می‌شود؟

قبل از ورود به مراحل چک، هواپیما توسط واحد بازرسی چک کلی و شستشو می‌شود. شستشو توسط مواد خاص و کارگران ماهر انجام شده و در این شستشو اگر ایراد باشد نمایان خواهد شد. شست‌وشو از یک جهت دیگر نیز ضروری است، چراکه هواپیما در زمان پرواز آلوده به مواد رادیواکتیو می‌شود.

چک  A بر اساس یک پکیج خاص به نامMPD  که کارخانه سازنده صادر کرده است، و توسط دو دسته بازرسی و تعمیر و نگهداری انجام می‌شود. گروه‌های مختلف شامل مکانیک، آویونیک، و شستشوی داخلی در هر دو دسته فعالیت می‌کنند.

هنگام شروع چک، ابتدا دسته بازرسی در دو گروه مکانیک و آویونیک به بررسی عملکرد هواپیما می‌پردازند و اگر اشکالی دیدند، ثبت می‌کنند. گزارش ایرادات در واحد برنامه‌ریزی آشیانه ثبت و شماره گذاری شده و در اختیار گروه تعمیر و نگهداری قرار می‌گیرد.

سپس نوبت گروه تعمیر و نگهداری است که به رفع ایرادات احتمالی و انجام تعمیرات در موتور، بدنه و تجهیزات الکترونیک هواپیما می‌پردازند. شستشوی فضای داخلی هواپیما نیز در این مرحله انجام می‌شود. بعد از انجام تعمیرات، بازرس مربوطه یک چک مجدد انجام می‌دهد تا از کارکرد صحیح اطلاع پیدا کند.

بعد از بررسی و تعمیرات، تمام گزارش‌های صادر شده به واحد برنامه‌ریزی آشیانه باز می‌گردد و واحد برنامه‌ریزی مجدد همه چیز را چک می‌کند. بعد از این  نوبت بازررسی نهایی است.

هواپیما بعد از انجام چک از آشیانه بیرون می‌رود تا تست موتور انجام دهد، چراکه تست موتور در آشیانه مجاز نیست. بعد از انجام تمام تست‌های موتور، و انجام برخی تست‌های اویونیک مانند جی‌پی‌اس و رادار توسط بازرس نهایی یک سند به نام ‌CRS (Certificate to release)  صادر شده، اجازه ترخیص از چک داده و هواپیما قابلیت پروازی پیدا می‌کند. هواپیما بعد از این مراحل در اختیار خط پروازی قرار می‌گیرد تا چک‌های پیش از پرواز را انجام دهد.

بعد از هر ده چک A  که در حدود ۲.۵ تا ۳ سال طول می‌کشد، نوبت به چک C می‌رسد که بازرسی‌ها و تعمیرات بیشتری را شامل می‌شود. بعد از هر چهار چک C، نوبت یک چک D  یا اورهال است. در اورهال هواپیما به شکل اساسی تعمیر شده و حتی ممکن است این تعمیرات به تعویض قطعات اساسی مانند موتور یا بخش‌هایی از بدنه نیز منجر شود.

لازم به ذکر است که اکنون از صفر تا صد توان A چک،C  چک و  D‌چک در ایران وجود دارد.