به گزارش خبرنگار پایگاه خبری وزارت راه و شهرسازی، با توجه به اخطارهای هواشناسی قبل از سیل گسترده رخ داده در مناطق مختلف کشور از جمله مناطق شمالی و غربی، در بازه زمانی ۱۹ روزه ۲۶ اسفند ۹۷ تا ۱۷ فروردین ۹۸، وزارت راه و شهرسازی و سازمان‌های تابعهآمادگی لازم برای مقابله با سیل را داشته‌اند.
در بازه زمانی مذکور که معادل ۲۵ درصد بارش سال آبی کشور در این مدت تامین شده، در مقایسه با مدت مشابه در آمار بلند مدت کشور (۷ درصد)، میزان قابل توجهی است. بیشترین میزان بارش‌ها در استان‌های آذربایجان غربی، قم، گلستان، همدان، کرمانشاه، چهارمحال و بختیاری، خراسان شمالی، ایلام، لرستان، خوزستان، مرکزی و مازندران اتفاق افتاده است. از میان اطلاعات حدودا ۲۰۰ ایستگاه هواشناسی، بیشترین بارش مربوط به ایستگاه‌های کوهرنگ و چلگرد استان چهارمحال و بختیاری و پس از آن در ایستگاه‌های رامیان و کلاله استان گلستان گزارش شده است.
مطابق با آنچه که سازمان هواشناسی پیش‌بینی کرده بود، از ۲۶ اسفند ۹۷ تا ۱۷ فروردین ۹۸ سه سامانه جوی قوی وارد کشور شد که موجب سیلاب، آبگرفتگی و بارش برف در مناطق مرتفع شد. سامانه نخست از ۲۶ تا ۲۹ اسفند در مناطقی از نیمه غربی و شمال کشور فعال بود و عمده خسارات در استان‌های گلستان و مازندران به خصوص شهرستان آق‌قلا وارد شد.
سامانه دوم از ۴ تا ۶ فروردین ۹۸ از سمت غرب وارد کشور شد و موجب سیلاب در مسیل‌ها به دلیل باش باران و همچنین اختلاف ترافیک در برخی جاده‌های کوهستانی به دلیل بارش برف شد.
سامانه سوم از ۱۱ تا ۱۵ فروردین در مناطقی از نیمه غربی کشور فعال شد که بیشترین تاثیرات را در استان‌های خوزستان، لرستان و ایلام از خود بر جای گذاشت.
رخدادهای ناشی از سیل علاوه بر آثار مخرب بر جان و مال هموطنان، زیرساخت‌های کشور به ویژه شبکه‌های حمل و نقل را به شدت تحت تاثیر قرار داد؛ لذاضرورت دارد اقدامات پیشگیرانه قبل از وقوع هرگونه رخداد مجدد و مقابله در زمان آن صورت پذیرد تا شرایط حمل و نقل جهت امداد رسانی و کمک به آسیب دیدگان فراهم شود.
در این میان فرودگاه‌های کشور نیز تحت تاثیر بارش‌ها و سیل در نقاط مختلف کشور قرار گرفتند و در عین حال نقش بسزایی در مدیریت بحران کشور ایفا کردند.
این گزارش به مجموعه اقدامات شرکت فرودگاه‌ها و ناوبری هوایی کشور، هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران «هما»، سازمان هواپیمایی کشوری و شرکت شهر فرودگاهی امام خمینی (ره) به عنوان زیرمجموعه‌های وزارت راه و شهرسازی در انجام اقدامات پیشگیرانه و همچنین مقابله با رخداد ناشی از وقوع سیل در روزهای پایانی سال ۱۳۹۷ تا ۱۷ فروردین پرداخته است. لازم به ذکر است که به منظور مدیریت بحران در عرضه فرودگاهی، کلیه اخطاریه‌های هواشناسی به فرودگاه‌ها از طرق مقتضی ارسال و اطلاع رسانی تلفنی به فرودگاه‌های متاثر از پدیده‌های احتمالی جوی انجام پذیرفت.
فرودگاه گرگان
استقرار بیل‌های مکانیکی در فرودگاه گرگان، انجام اقدامات اصلاحی برای زیر آب نرفتن دستگاه DVOR/DME و هماهنگی با عوامل استانداری و امنیتی به منظور جلب رضایت روستاییان اطراف برای انحراف آب‌های ورودی به فرودگاه از جمله اقدامات انجام شده در فرودگاه گرگان برای مدیریت بحران نشای از سیل بود.
همچنین علی‌رغم به زیر آب رفتن بیش از ۳۸ هکتار از اراضی فرودگاه گرگان، تمامی پروازهای برنامه‌ای، VIP، امداد و نجات،کمک‌رسانی و فوریت‌ها و پروازهای اضطراری مسئولین ارشد کشوری و لشگری در این ایام انجام شد. به طوری که تا پایان عملیات امدادی، ۹۸۱ پرواز هلی‌کوپتر در فرودگاه گرگان صورت گرفت.
فرودگاه خرم‌آباد
با توجه به اخطاریه‌های هواشناسی و دریافت گزارش‌های پیش‌بینی بارندگی، دو بیل مکانیکی در فرودگاه مستقر شد. در ساعت‌های اولیه روز دوشنبه با توجه به انباشت سیلاب در پشت دیوارهای فرودگاه، به منظور جلوگیری از وارد شدن خسارت به زیرساخت‌های فرودگاه دستور تخریب کنترل شده حدود ۴۰ متر از دیوار فرودگاه برای هدایت سیلاب صادر شد. این اقدام باعث کنترل سیلاب وسیع اتفاق افتاده در طول روز شد.
علی‌رغم بارش شدید و بسته شدن بلوار ورودی فرودگاه، پاکسازی‌های لازم صورت گرفته و پروازها در موعد مقرر در این فرودگاه انجام شد. همچنین با سیلابی شدن بخش دیگری از فرودگاه (ایستگاه ایمنی آتش‌نشانی) با حفر کانال از ایجاد خسارت و غیر عملیاتی شدن این ایستگاه جلوگیری شد.
در اتفاقات روز شنبه دهم فروردین تعدادی از تیرهای خطوط انتقال برق به فرودگاه به علت سست بودن از مدار خارج اما فرودگاه خرم‌آباد با برق اضطراری ادامه فعالیت داد. در پی بارش سنگین و ورود سیلاب به داخل فرودگاه خرم‌آباد، برای جلوگیری از خسارت سنگین به موتورهای دیزل برق اضطراری، این موتورها خاموش شدند. در ادامه بخش اعظمی از سیلاب به روی باند و اپرون فرودگاه آمد و فرودگاه غیر عملیاتی شد.
باند فرودگاه با اقدام سریع نیروهای سازمان راهداری و فرودگاه خرم آباد پاکسازی و فرودگاه در مدت کوتاهی مجددا عملیاتی شد. همچنین با به کارگیری اپرون و تاکسی‌وی قدیمی فرودگاه خرم‌آباد (که به علت انجام بهسازی غیر عملیاتی بودند) به عنوان جای پارک هواگرد، امکان افزایش عملیات امدادی با استفاده از هلی‌کوپتر در این فرودگاه فراهم شد. لازم به ذکر است که تا پایان عملیات امدادی در فرودگاه خرم‌آباد، ۸۸۵ پرواز هلی‌کوپتر در این فرودگاه صورت گرفت.
فرودگاه ایلام
با توجه به آمادگی بسیار خوب این فرودگاه، با وجود بارش بسیار سنگین و طولانی، هیچ مشکلی برای فرودگاه پیش نیامده و به جز پروازهایی که به دلیل دید کم و رعد و لغو شدند، باقی پروازها انجام شدند.
با توجه به عبور تعدادی رودخانه از داخل فرودگاه و زیر باند، به محض دریافت اخطاریه سازمان هواشناسی مبنی بر بارش شدید، کارکنان فرودگاهی با یک دستگاه بیل مکانیکی اقدام به لایروبی و پاکسازی رودخانه ها کردند. همچنین نیروهای فرودگاه ایلام به صورت شبانه روزی، اقدام به بازبینی مسیرهای عبور آب و رفع انسداد های ناشی از سیلاب کردند، بنابراین فرودگاه دچار آب گرفتگی نشد. با تدابیر انجام شده از نفوذ آب به دستگاه های ناوبری و آسیب این دستگاه ها جلوگیری شد.
همچنین با توجه به قطع کلیه خطوط ارتباطی در استان ایلام به علت آسیب فیبر نوری، ارتباط با فرودگاه از طریق تلفن ماهواره‌ای برقرار و نهایتا فرودگاه با برقراری ارتباط عملیاتی شد. لازم به ذکر است که تا پایان عملیات امدادی، ۲۵۰ پرواز هلی‌کوپتر در فرودگاه ایلام صورت گرفت.
فرودگاه یاسوج
در جریان بارش‌ها و پس از دریافت اخطاریه‌های هواشناسی، با تدابیری که اتخاذ شد، از جمله احداث کانال‌های جدید و لایروبی کانال‌های قدیمی از آب گرفتگی سطوح پروازی و دستگاه‌های فنی-عملیاتی فرودگاه یاسوج جلوگیری شد.
این تدابیر باعث شد سطوح پروازی و دستگاه‌های فنی-عملیاتی فرودگاه یاسوج از آسیب مصون بماند. در تمام ایام عید نوروز فرودگاه یاسوج عملیاتی بود و تنها یک پرواز در تاریخ ۹ فروردین به علت بدی آب‌وهوا کنسل شد.
در این ایام ۴۲ سورتی پرواز امدادی هلی‌کوپتر در فرودگاه یاسوج برقرار شد. با توجه به شرایط فرودگاه و امکان برقراری پرواز از طلوع تا غروب، تمام زیرساخت‌های عملیاتی و ناوبری فرودگاه در اختیار پروازهای امدادی قرار گرفت و هلی‌کوپترهای اورژانس، هلال احمر و هوانیروز به امدادرسانی مشغول شدند.
فرودگاه کرمانشاه
با توجه به اطلاعیه هوانوردی و اخطاریه‌های سازمان هواشناسی که پیش از شروع بارش‌ها منتشر شد، و با توجه به بارش‌های سیل‌آسایی که رخ داد، از دو روز قبل از شروع بارش‌ها با معاونین و روسای ادارات، فرماندهان پلیس و سپاه، شرکت‌های هواپیمایی و واحدهای سوختگیری جلساتی برگذار شد و در این جلسه نماینده سازمان هواشناسی توضیح داد که دو توده ابر با شدت بارندگی ۳۲ ساعت به استان نزدیک می‌شوند.
در این جلسات برای تک تک حاضران وظیفه تعیین شد که پاشنه آسیل‌های بخش خود را، مخصوصا در ایرساید و دستگاه‌های کمک ناوبری تعیین کنند. در این مدت کارهای خوبی انجام شد و از آن جایی که احساس می‌شد ممکن است دستگاه‌های کمک ناوبری آسیب ببینند، با کیسه‌های شن از آن ها محافظت شد.
مسیرهایی که امکان آب گرفتگی داشت، باز شد. ۵ دستگاه بیل مکانیکی، لودر و گریدر با ۵ راننده آماده شد که در صورت مواجهه با مشکلات مسیر آب باز شود. وقتی بارندگی شدت گرفت، مرخصی همه همکاران لغو شد و معاونان، روسای ادارات و کارکنان در فرودگاه حضور داشتند و در آماده باش به سر می‌بردند. همچنین آب موجود در یکی از گلوگاه‌ها که خروج از آن به سختی انجام می‌شد، با ۱۲ پمپ تخلیه و از ورود آب به ترمینال و تاسیسات جلوگیری شد. دستگاه‌های کمک ناوبری نیز به آن خاطر که ایزوله بودند و ارتفاع داشتند، از آسیب مصون ماندند.
فرودگاه سنندج
از زمانی که اخطاریه‌های هواشناسی منتشر شد، عوامل فرودگاه سنندج اقدام به لایروبی و رفع انسداد کانال‌ها و زهکش‌های فرودگاه کردند. همچنین هفته پیش از آغاز بارندگی‌ها کانل‌ها و خاکریزهای جدیدی برای جلوگیری از آب گرفتگی فرودگاه احداث شد که از آب گرفتگی فرودگاه جلوگیری کرد. در جریان بارندگی‌ها با لغو مرخصی‌ها و تعطیلات، کارکنان و مدیران فرودگاهی به صورت ۲۴ ساعته مشغول فعالیت بودند.
فرودگاه شیراز
علی‌رغم بارش‌های سیل‌آسا در فرودگاه بین‌المللی شیراز، این فرودگاه عملیاتی باقی ماند و همه پروازها، به جز تعداد معدودی از پروازهایی که به دلیلی دید کم و رعد و برق لغو شدند، انجام شد.
فرودگاه مهرآباد
با توجه به پیش‌بینی تمهیدات لازم (استقرار بیل مکانیکی)، انجام سرکشی‌های مداوم از رودخانه کن که از ابتدای باند ۱۱ فرودگاه عبور می‌کند، پاکسازی رودخانه در محدوده فرودگاه و ایجاد خاکریز، علی‌رغم طغیان رودخانه در روز ۱۲ فروردین، فرودگاه عملیاتی باقی ماند.
سایر فرودگاه‌ها
در فرودگاه‌های ارومیه، تبریز، زنجان، اردبیل، سنندج، همدان، کرمانشاه و یاسوج بارش برف و در فرودگاه‌های اهواز، بندرعباس، بوشهر، و مشهد بارش باران اتفاق افتاد که با انجام عملیات پاکسازی به موقع، اخلالی در پروازها رخ نداد.
اقدامات سایر بخش‌های هوایی
هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران «هما» با برقراری چند پرواز باری اقدام به جابجایی اقلام ضروری برای سیل‌زدگان کرد. همچنین خدمات هندلینگ هواپیماهای حامل کمک‌های خارجی توسط عوامل فرودگاهی این شرکت انجام شد.
سازمان هواپیمایی کشوری با صدور بخشنامه‌ای، ایرلاین‌ها را موظف کرد در بازه زمانی ۵ تا ۹ فروردین، در صورت درخواست مسافران برای ابطال بلیت، وجه پرداختی بدون کسر جریمه به مسافران عودت داده شود. همچنین این سازمان برای برقراری پروازهای اضطراری اقدامات و هماهنگی‌های لازم را انجام داد.
در شهر فرودگاهی امام خمینی (ره) نیز با توجه به پیش بینی های صورت گرفته توسط اداره هواشناسی در خصوص بارش های شدید در ایام نوروز، تدابیر لازم جهت جلوگیری از بروز سیلاب و آب گرفتگی در سطح معابر اتخاذ شد. بر همین اساس لایروبی تمام مسیرهای آب در شهر فرودگاهی امام خمینی (ره) انجام گرفت و با این اقدام در زمان افزایش بارش ها مشکلی را در خصوص سیلاب یا آب گرفتگی در سطح معابر این مجموعه به وجود نیامد.