بهروز لایقی، مدیرکل مرکز علوم جو و اقیانوسی سازمان هواشناسی کشور در گفت‌و‌گو با خبرنگار پایگاه خبری وزارت راه و شهرسازی با اشاره به اینکه بزرگداشت روز ملی دریای خزر در هفته سوم مرداد با همکاری مرکز علوم جو و اقیانوسی سازمان هواشناسی ، مرکز مطالعات خزر وزارت نیرو و کمیته ملی اقیانوس‌‌‌‌شناسی یونسکو در دو شهر ساری و گرگان برگزار می‌شود، گفت: موضوع اصلی این نشست‌ها به نوسانات تراز آب دریای خزر و برنامه‌های پایش و مطالعات مربوط به آن اختصاص دارد.
ولگا ۸۵ درصد منابع آبی دریای خزر را تامین می‌کند
وی با بیان اینکه خزر بزرگ‌ترین دریاچه محصور شده توسط خشکی در دنیاست، عمده تامین‌کننده آب این دریاچه را رودخانه‌ها عنوان کرد و افزود: رودخانه ولگا در کشور روسیه ۸۵ درصد منابع آبی دریای خزر را تامین می‌کند.
تغییرات اقلیمی عامل عمده نوسانات
لایقی، نوسانات تراز آب دریای خزر را تا اندازه زیادی وابسته به تغییرات اقلیمی خواند و عنوان کرد: اگر بارش در این منطقه کم باشد، تراز آب دریای خزر نیز کاهش پیدا می کند. البته به دلیل مصرف بیش از اندازه اتحاد جماهیر شوروی از آب خزر در حوزه‌های کشاورزی و تامین نیرو تراز آب این دریا پایین آمده بود به طوری که اوج این روند را در سال ۱۳۵۷ شاهد بودیم.
وی ادامه داد: از سال ۱۳۵۷ تا سال ۱۳۷۴ روند افزایشی تراز آب دریای خزر شروع شد به‌طوری‌که بیش‌ترین تراز آب دریای خزر در یک قرن اخیر در سال ۷۴ به ثبت رسید و منجر به تخریب بسیاری از سازه‌های ساحلی کشورهای حاشیه خزر شد. به‌دنبال این روند، کشورهای ساحلی خزر تصمیم گرفتند روی نوسانات تراز آب و پایش آن فعالیت‌هایی را انجام دهند و این روند را کنترل کنند.
روند تغییرات تراز آب خزر از سال ۱۳۷۴ تا کنون کاهشی است
مدیرکل مرکز علوم جو و اقیانوسی سازمان هواشناسی کشور با اشاره به اینکه کاهش بارندگی در این حوزه آبریز یکی از عوامل مهم روند کاهشی تراز آب دریای خزر از سال ۱۳۷۴ تاکنون بوده است، تصریح کرد: در این سال‌ها روند تغییرات سالانه تراز آب این دریا بین هشت تا ۱۰ سانتی‌متر و کاهشی است و اگر این روند با سرعت فعلی ادامه یابد در یک دهه آینده ممکن است به تراز سال ۱۳۵۷ بازگردیم.
برخی پیش‌بینی‌ها از آغاز روند افزایش تراز آب خزر ظرف پنج یا شش سال آینده حکایت دارد
وی گفت: خوشبختانه با شرایط جوی که اخیرا شاهدیم این سرعت این روند کاهشی کاسته شده و از سال گذشته تاکنون این روند کاهشی نزدیک به صفر بوده است؛ مطابق برخی پیش‌بینی‌های بلند مدت، این روند کاهشی به زودی متوقف و روند افزایش تراز آب دریای خزر از طی پنج یا شش سال آینده دوبار آغاز می شود.