فرح محمدی، معاون فنی و شبکه ایستگاه‌های سازمان هواشناسی در گفت‌و‌گو با خبرنگار پایگاه خبری وزارت راه و شهرسازی با بیان اینکه هم‌اکنون در کشور بیش از چهار هزار ایستگاه هواشناسی در انواع مختلف وجود دارد، گفت: ۴۰۶ ایستگاه از این تعداد را ایستگاه‌های همدیدی تشکیل می‌دهد. از انواع دیگر ایستگاه‌های هواشناسی کشور می‌توان به ۱۵ ایستگاه "جو بالای" اشاره کرد که از اصلی‌ترین ایستگاه‌های هواشناسی در شناخت سطوح فوقانی جو هستند و کمک شایانی به ناوبری کشور می‌کنند. همان‌طور که ایستگاه‌های هم‌دیدی نقش تعیین کننده‌ای در پیش‌بینی‌های ما در مقایس‌های کوتاه و میان‌ مدت و کاهش مخاطرات دارند.

وی افزود: از این چهار هزار ایستگاه حدود ۵۱ ایستگاه به عنوان ایستگاه‌های تحقیقات هواشناسی کشاورزی در این بخش فعال هستند که ماحصل فعالیت آن‌ها صدور پیش‌بینی و توصیه‌های هواشناسی کشاورزی است و مخاطبان بخش کشاورزی سازمان هواشناسی را پاسخگو است. بالغ بر دو هزار و ۴۰۰ ایستگاه باران‌سنجی نیز نقش موثری در پیش‌بینی‌های کوتاه‌مدت و صدور هشدارها در مخاطراتی مانند سیل دارند. همچنین شش بویه دریایی داریم که به عنوان ایستگاه‌های دریایی فعالیت می‌کنند که در صدور پیش‌بینی‌های دریایی موثر هستند و در جفت‌شدگی مدل‌های جوی و دریایی نقش تاثیرگذاری دارند. از دیگر ایستگاه‌های هواشناسی می‌توان به شش ایستگاه سنجنده آلودگی و ۱۳ ایستگاه سنجنده‌های گرد و غبار در کشور اشاره کرد و ۹ رادار نیز شبکه راداری سازمان هواشناسی را تشکیل می‌دهند که در پیش‌بینی‌های کوتاه‌مدت نقش مهمی دارند. ایستگاه جاده‌ای بخش دیگری از ایستگاه‌های هواشناسی موجود در کشور هستند که تعداد کنونی آن‌ها 66 عدد استٰ؛ این ایستگاه‌ها عمدتا در گردنه‌ها و مسیرهای پرمخاطره نصب شده‌اند و در هشدارهای هواشناسی جاده‌ای نقش مهمی دارند.

برای توسعه ایستگاه‌های هواشناسی برنامه جامعی داریم

وی با بیان اینکه برای توسعه ایستگاه‌های هواشناسی برنامه جامعی داریم و بر اساس آن، انواع مختلف ایستگاه‌ها را پیش‌بینی می‌کنیم، تصریح کرد: هم‌اکنون فاصله بین ایستگاه‌های هواشناسی کشور ۷۰ تا ۱۰۰ کیلومتر است. این فاصله استاندارد است ولی باوجود توپولوژی متفاوت کشور به‌صورت هشدارها و سیستم‌هایی که به‌صورت محلی کشور را تحت تأثیر قرار می‌دهند نیاز داریم که تعداد ایستگاه‌هایمان در شبکه‌ را بیشتر کنیم. بنابراین هرچند ایستگاه‌های ما در حال حاضر در سطح استانداردی هستند ولی اگر بتوانیم تعداد ایستگاه‌های جو بالا را که تنها ایستگاه‌هایی هستند که وضعیت جوی را در سطوح فوقانی ارائه می‌کنند افزایش دهیم، نه‌تنها به صحت پیش‌بینی‌های ما کمک می‌کند بلکه تأثیر مستقیمی در شناسایی وضعیت جوی و مباحث تحقیقاتی دارد.

معاون فنی و شبکه ایستگاه‌های سازمان هواشناسی عنوان کرد: بنابراین با توجه به شرایط جغرافیایی و انواع مخاطراتی که کشور را در معرض تهدید قرار می‌دهد، نیاز داریم علاوه بر افزایش تعداد ایستگاه‌ها و تکمیل تجهیزات به افزایش نیروی انسانی بپردازیم. امروز عمده مشکل سازمان هواشناسی، مسئله نیروی انسانی است. پدیده‌های جوی به‌صورت ۱۲ و ۲۴ ساعته توسط دیده‌بان‌های هواشناسی جستجو می‌شوند؛ بنابراین یکی از مشکلات امروز ما نبود نیروی متخصص در شبکه دید‌بانی و در بخش‌های مرتبط با زیرساخت‌های سازمان هواشناسی است و باید همپای افزایش و تجهیز ایستگاه‌های هواشناسی به تربیت و جذب نیروی انسانی نیز بپردازیم.

تا سال ۱۴۰۰ در سازمان هواشناسی ۸۰۰ پست بلاتصدی در شبکه دید‌بانی خواهیم داشت

 وی با بیان اینکه تا سال ۱۴۰۰ در سازمان هواشناسی ۸۰۰ پست بلاتصدی در شبکه دید‌بانی خواهیم داشت، خاطرنشان کرد: از بین رفتن نیروی انسانی، سازمان هواشناسی را با چالش‌های عمده‌ای مواجه می‌کند؛ وقتی ایستگاه‌ها نیرو نداشته باشند، یعنی ایستگاه باید تعطیل شود و این موارد به معنای از بین رفتن پارامترهای مورد نیاز در پیش‌بینی و در نهایت کاهش درصد صحت پیش‌بینی، آمار و اطلاعات است.

داده‌های طویل‌المدت ایستگاه‌ها نباید به خاطر کمبود نیروی انسانی به خطر افتد

محمدی با اشاره به اینکه امروز در کشور ایستگاهی با ۷۰ سال قدمت آماری داریم که نباید داده‌های طویل‌المدت آن به خاطر کمبود نیروی انسانی به خطر افتد، گفت: نبود و کمبود نیروی انسانی، افزون بر کاستن از صحت پیش‌بینی‌های هواشناسی، آمار و اطلاعات، بسترهای تحقیقاتی ما را نیز با مخاطره مواجه می‌کند. مسئله بسیار مهم این است که ما بخشی از اطلاعات ایستگاه‌ها را در یک شبکه بین‌المللی مبادله می‌کنیم و کاهش تبادل اطلاعات به کاهش تعهدات بین‌المللی می‌انجامد. هم‌اکنون تعهداتی در این شبکه بین‌المللی داریم که با از بین رفتن شبکه دیده‌بانی و کمبود نیروی متخصص فنی عمل به این تعهدات نیز دچار خدشه می‌شود.

در استانی نظیر سیستان و بلوچستان تنها یک نیروی فنی داریم

معاون سازمان هواشناسی با بیان اینکه امروز در استان سیستان و بلوچستان تنها یک نفر نیروی فنی داریم، گفت: در استانی با این مساحت و بزرگی، تنها یک نفر باید تمام ایستگاه‌ها را نگهداری کند و این از مخاطرات و مشکلاتی است که کمبود نیروی انسانی برای ما به وجود می‌آورد.

وی، یکی از نخستین رسالت‌های سازمان‌های هواشناسی در دنیا را کاهش مخاطرات مربوط به ناوگان‌های ترابری برشمرد و افزود: امروز ایستگاه‌هایی در کشور داریم که آغاز فعالیت آن مربوط به ۱۹۵۱ است. نظیر ایستگاهی که در فرودگاه مهرآباد تأسیس کردیم و اولین ایستگاه هواشناسی کشور به شمار می‌رود. از سویی ایستگاه‌هایی در مناطق مرزی کشور داریم و برای نگهداری و پشتیبانی از آن‌ها به نیروی انسانی نیازمندیم و تعطیلی این ایستگاه‌ها به بخش‌های مختلفی از کشور ضربه می‌زند. بنابراین منظورمان از نیروی انسانی تنها دید‌بان نیست و نیروهای فنی نیز به همان اندازه مهم هستند؛ کسانی‌که دائماً باید تجهیزات را نگهداری، پایش و نظارت کنند و جمیع این موارد به معنای زیرساخت و شبکه فناوری اطلاعات سازمان هواشناسی است.

محمدی عنوان کرد: هم‌اکنون در حدود ۸۰۰ پست بلاتصدی در حوزه دیده‌بانی سازمان وجود دارد که مسئولیت آن‌ها پایش وضعیت جوی کشور است درحالی‌که بخش دیگری از نیروی انسانی موردنیاز سازمان هواشناسی در حوزه نگهداری، پایش، تعمیر تجهیزات، نیروهای متخصص خرید تجهیزات و ... داریم.

نیروی انسانی متخصص و منابع مالی لازم و ملزوم یکدیگرند

وی، نیروی متخصص و منابع مالی برای تأمین تجهیزات را دو مسئله اساسی سازمان هواشناسی خواند و گفت: امروز در هر دو مورد مشکل داریم و هر دو نیز لازم و ملزوم یکدیگر دارند. البته مشکلات دیگری نیز نظیر تحریم و محدودیت در تأمین تجهیزات داریم که در حوزه معاونت فنی با رویکرد بومی‌سازی تجهیزات برنامه‌هایی داریم که این برنامه‌ها زودبازده نیستند و زمانی که کشور را پدیده‌های مخرب تهدید می‌کند نمی‌توان تحریم یا محدودیت‌های مالی و ... را بهانه کرد.