علی بیت‌اللهی عضو هیات‌علمی مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی در گفت‌وگو با خبرنگار پایگاه خبری وزارت راه و شهرسازی در خصوص وضعیت تاب‌آوری کشور با اشاره به اینکه تاب‌آوری در کشور فاقد مولفه‌های لازم از جمله آسیب‌پذیری کم و بازگشت سریع به حالت اولیه قبل از بحران است، گفت: ارتقای تاب‌آوری مفهومی است که در توسعه پایدار مورد تاکید است.
عضو هیات علمی مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی، توسعه پایدار را توسعه زیرساخت‌ها و توسعه شریان‌های حیاتی نامید که همزمان با توسعه ارکان اجتماعی- اقتصادی- فرهنگی جامعه توسعه می‌یابند و در پیوند و ارتباط با هم هستند.
رییس بخش زلزله مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی توسعه گسترده شهرنشینی را بدون توجه به ظرفیت جمعیت‌پذیری مناطق، معضلی دانست که هم‌اکنون بسیاری از شهرهای کشور با آن دست به گریبان هستند و افزود: در تهیه طرح‌های توسعه شهری، اجرای طرح‌های اقتصادی و صنعتی، دیدگاه کلان توسعه پایدار دیده شود تا منجر به ارتقای تاب‌آوری در شهرها و سکونتگاه‌ها شود.
بیت‌اللهی در پاسخ به این پرسش که با توجه به وقوع چندین ساله سیل در کشور، آموخته‌های سیل و تدابیر در این‌باره تا چه اندازه سودمند بوده است؟، گفت: از منظر مهندسی، تاب‌آوری بدین معناست که چنانچه حادثه ای طبیعی رخ داد، هم کمترین آسیب وارد آید و هم منطقه اسیب دیده بتواند با سرعت به حالت قبل از حادثه بازگردد. نه آنکه سال های سال به طول بینجامد تا خرابی های ناشی از حادثه تعمیر و اصلاح شوند. با این تعریف، هرچقدر سرعت رسیدن به وضعیت نرمال قبل از رخداد حادثه بیشتر باشد آن جامعه تاب‌آور است. از سوی دیگر هرچقدر در مقابل مخاطرات، حوادث و سوانح، سیستم آسیب کمتری ببیند آن سیستم تاب‌آورتر است.
وی آسیب‌پذیری کم و سرعت برگشت به حالت عادی را دو مولفه اساسی در تاب‌آوری شهری، برشمرد.
بیت‌اللهی تصریح کرد: با توجه به وضعیت موجود شهرها و فضاهای شهری کشورمان تا رسیدن به یک وضعیت نرمال و قابل قبول هنوز فاصله زیادی وجود دارد.
وی ادامه داد: در سیل‌ها و زلزله‌ها به عنوان حوادث طبیعی در کشور، شاهد آسیب‌های جدی هستیم. در عین حال، گسترش شهرها و مراکز جمعیتی بدون توجه به مخاطرات و کاهش ریسک، احداث ساختمان‌های فاقد کیفیت هم در سکونتگاه‌های شهری و هم در سکونتگاه‌های روستایی، واقعیت جامعه امروز ایران است.
عضو هیات علمی مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی، در خصوص وضعیت ایران از منظر تاب آوری در برابر سیل، گفت: در مقابل خطر سیل به دلیل دهه‌های خشکسالی، سکونتگاه‌های شهری و روستایی، آسیب‌پذیری بالایی دارند. شاهد ساخت محلات و مراکز جمعیتی در مسیر رودخانه‌ها هستیم. درعین حالی که سیستم‌های محافظت در برابر سیل، مهندسی رودخانه و کنترل رواناب‌ها نادیده گرفته شده‌اند. پیامد سیلاب‌های مداوم، سبب فرسایش عجیب و گسترده خاک حاصلخیز ایران شده و ضربه‌های محیط‌زیستی، اقتصادی و اجتماعی فراوانی را ایجاد کرده است.
بیت‌اللهی ادامه داد: بر اساس آخرین آمار، از حدود ۲۳ میلیون واحد مسکونی در کشور حدود ۱۰ میلیون واحد مسکونی، فاقد اسکلت هستند. بدین‌معنا ۳۰ تا ۳۵ میلیون نفر از جمعیت کشور در واحدهای مسکونی فاقد اسکلت به سر می‌برند که سرپناه آنها فاقد مقاومت لازم در برابر سیل و زلزله‌های با شدت بالاست. شاهد هستیم که با رگبارها و بارندگی‌های شدید، بسیاری از شهرهای کشور دچار آب‌ماندگی، آبگرفتگی و رواناب و سیلاب می‌شوند. حتی در دشت‌های کشاورزی و مراکز شهری نیز مشکلات عدیده‌ای را شاهد هستیم.
عضو هیات علمی مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی توضیح داد: خسارت‌های وارده در مخاطرات گوناگون نشان می‌دهد که کشور آسیب‌پذیری بالایی در برابر مخاطرات دارد. بنابراین با توجه به اصل اندازه‌گیری تاب‌آوری؛ آسیب‌پذیری کم و سرعت بازگشت به حالت قبل از بحران، ایران تاب‌آوری پایینی دارد. همچنین رجعت به حالت نرمال نیز در کل کشور قابل‌قبول نیست و باید در این زمینه بسیار کار شود.
وی تاکید کرد: در خصوص تاب‌آوری در دهه‌های گذشته کارهای خوبی انجام شده است اما وضعیت از نظر تاب‌آوری در برابر حوادث و سوانح، وضعیت نامناسبی است.