به گزارش پایگاه خبری وزارت راه و شهرسازي (خراسان رضوي)، قدرت اله ابك در اين نشست مطبوعاتي كه در محل سالن اجتماعات اداره كل راه و شهرسازي خراسان رضوي و با حضور اصحاب رسانه برگزار شد؛ با بيان اين مطلب گفت: این طرح از معدود طرح هایی بود که قبل از تصویب در معرض دید و قضاوت متخصصان و عموم مردم هم گذاشته شد از جمله این ارائه های عمومی میتوان به ارائه طرح و بحث و گفتگو در جلسه گفتمان توسعه شهر به دعوت رئیس شورا، اشاره نمود.
وي با اشاره به اينكه همچنین راهبردهای نحوه مواجهه با ساختارهای طرح باحضور نمایندگان شورا در جلسات با حضور دستگاه های نظارتی نیز مورد بحث و بررسی و تایید قرار گرفت، افزود: جلسات تخصصی و فنی ترافیکی و شهرسازی متعددی نیز با حضور و تایید نمایندگان شورا و شهرداری برای بررسی آن تشکیل گردید.و نهایتا نیز با تدبیر استاندار و در راستای رسیدن به اجماع، چندین جلسه با حضور کلیه ارکان مدیریت شهری اعم از نمایندگان شهرداری و شورای شهر، برگزار و پس از طی تمام این مراحل، طرح مذکور در کمیسیون ماده پنج بیست و سوم بهمن ماه به تصویب رسید و برای طی مراحل نهایی به شورایعالی شهرسازی و معماری ارسال میشود.
ابك تصريح كرد: بنابراین شورای محترم شهر هم در قالب جلسه مفصلی که تحت عنوان گفتمان توسعه شهر در محل سالن شورا منعقد شد، وارد بحث و بررسی کامل طرح شدند و هم در جلسات جمع بندی نهایی که با تدبیر استاندار در راستای حصول اجماع عمومی، برگزار شده بود، نیز حضور یافتند.
وي افزود: با این توصیفات به نظر میرسد ایرادی که مطرح می نمایند محتوایی نباشد بلکه به لحاظ شکلی مصر به این بودند که طرح فوق ابتدا به شورا برود و بعد گزینه شورا به کمیسیون ماده پنج ارائه شود.
مديركل راه و شهرسازي خراسان رضوي با بيان اينكه مستحضرید که حرم مطهر حضرت رضا (ع) و بافت پیرامون آن مقیاسی فراتر از شهر مشهد داشته و مستلزم اعمال نگاهی ملی است كه در همین راستا طرح فوق به عنوان طرح ویژه معرفی شده است، افزود: طرح ویژه به لحاظ قانونی، مراحل متفاوتی دارد.اولا می بایست ویژه بودن آن به تصویب شورایعالی شهرسازی و معماری برسد و سپس مراحل تصویب آن نیز در همان مرجع تعیین گردد. این طرح به دلایل ذکر شده قبلا به عنوان طرح ویژه مصوب شده است.
وي تاكيد كرد: همانگونه که ذکر گردید در جلسات متعددی از شورای شهر مشهد دعوت گردید و نظرات نمایندگان شورا مورد بحث و بررسی قرار گرفت و در بسیاری موارد اعمال شد و امید است برای طرحی با چنین درجه ای از اهمیت تسریع و نگاه همه جانبه و وفاق جمعی مد نظر قرار گیرد.
مديركل راه و شهرسازي خراسان رضوي در ادامه به موضوع توجه به اقتصاد خرد محلی در طرح جديد تفصيلي بافت پيرامون حرم مطهر رضوي اشاره كرد و گفت: نگاه خاص استاندار خراسان رضوي و ساير اركان دخيل در اين طرح، به مقوله طرح تفصيلي بافت پيرامون حرم مطهر رضوي كاملا مشهود است.
وي افزود: در فرایند بررسی تحولات بافت پیرامون حرم مطهر رضوی و سیر تحول فضاهای شهری در این محدوده ، کاملا مشهود بود مسیرهایی که برای تشرف به حرم مطهر مورد استفاده زائران حرم مطهر رضوی بوده اند ، در واقع عامل شکل گیری راسته بازارهایی شده است که منبع رونق اقتصادی و در نتیجه توسعه کالبدی و اجتماعی خود را از اتصال به حرم مطهر رضوی و برکت حضور زائران میگیرند. این راسته بازارها ساختار اجتماعی کالبدی قوی داشته و توسط خود ساکنین در طول زمان شکل گرفته اند و به عبارتی از عناصر هویتی بافت تاریخی مشهد نیز محسوب می گردند.
ابك با اشاره به اينكه در هر دوره ای که در اثر طرح ها یا اقدامات کالبدی، انسداد یا انقطاعی در مسیرهای تشرف به حرم مطهر ایجاد شد، عملا جریان اقتصادی اجتماعی بافت تحت تاثیر قرار گرفته و رونق اقتصادی و اجتماعی و در نتیجه کالبدی آن رو به افول رفته است. به عبارتی یکی از مهمترین دلایل فرسودگی بافت های تاریخی، از رونق افتادن آنها و مهمترین عامل از رونق افتادن بافت پیرامون حرم، ایجاد انقطاع های کالبدی در مسیرهای تشرف زائرین حرم مطهر است، تصريح كرد: این خرده اقتصادهای محلی، صرفا محل امرار معاش مالکین نیستند بلکه عامل رونق فضایی کالبدی نیز محسوب شده و از عناصر مهم هویتی نیز می باشند.
وي افزود: آنچه در این طرح مهم شمرده میشود و اصل قرار گرفته، تلاش برای رونق بخشی به ساختارهای کالبدی موجود به جای تلاش برای حذف و تغییر آنهاست. چرا كه در واقع نگرش حذف و نادیده انگاشتن این راسته بازارها و احداث خیابان های جدید با مجتمع های درشت دانه و درون گرا و فاقد ارتباط با فضاهای شهری در بافت تاریخی، برابر اصول مواجهه و مداخله در بافت های تاریخی اصلاح شده و در اتصال با ساختار سایر شبکه معابر در محدوه های پیرامونی مسیرهای تشرف احیا و بهسازی میشوند.به عبارتی نحوه نگاه به بافت تاریخی شهر مشهد متناسب با ویژگیهای زیارتی آن و به اتکای حضور مردم و مالکین احیا میشود. به زبان دیگر قرار نیست رقابت بین اقدامات مدیریت شهری با مردم و مالکین صورت پذیرد بلکه طرح و مدیریت شهری به احیای این بافتها و ارتقا کالبدی و اجتماعی آن کمک خواهد کرد.
احیای ۲۷ مسیر تشرف به حرم به عنوان تارهای شکل دهنده ي ساختار بافت
مديركل راه و شهرسازي خراسان رضوي به در دستور کار قرار گرفتن احیای ۲۷ مسیر تشرف به حرم مطهر رضوي به عنوان تارهای شکل دهنده به ساختار بافت پيرامون حرم اشاره كرد و گفت: همچنين موضوع توجه به سکونت ساکنان از دیگر مباحثی است که به عنوان ویژگی این طرح مطرح میگردد.چرا كه به طور کلی حضور ساکنان دائم در بافت های شهری عامل ایجاد نظارت اجتماعی و در نتیجه امنیت فضایی، خواهد شد، مجاوران حاملان فرهنگی و در واقع جامعه میزبان زائران هستند. در این طرح سکونت مالکان کاملا به رسمیت شناخته می شود.
وي با بيان اينكه انعکاس این نگاه را در قالب اقدامات اجرایی میتوان مشاهده کرد، افزود: متوقف شدن اجبار به تملک از مالکین و مجاورین ، تسهیل امکان نوسازی در قطعات موجود با کاهش حدنصاب مساحت، رفع ميزان زيادي از الزام هاي مربوط به تجمیع قطعات، تامین خدمات مورد نیاز ساکنین به عنوان الزامات سکونت و افزایش سرانه کاربریهایی مانند فضاهای سبز از جمله اقدامات ناشی از این نگاه است. همچنين تفکیک مسیرهای سواره عبوری و زوار از مسیر دسترسی ساکنان صورت می پذیرد تا مزاحمت برای ساکنین به حداقل برسد و همچنين درشت دانه هایی که بر روی قطعات پشتی خود سایه اندازی داشتند کنترل ارتفاعی میشوند.
ضمن اينكه از طریق معابر پیوند دهنده مسیرهای تشرف، انرژی اقتصادی و نوسازی در بافتهای میانی تقویت میشود و این مسیرها در کنار مسیرهای تشرف که نقش تارهای بافت را دارند، به عنوان پود عمل کرده و این تار و پود در واقع ساختار کالبدی طرح را تشکیل می دهند که در راستای ارتقای ساختارهای اقتصادی و اجتماعی عمل خواهد نمود. همچنين با حفظ و تثبیت و ارتقای کیفی کانونها و قرارگاه های رفتاری و اجتماعی مانند مساجد و آثار و عناصر اصلی بافت های تاریخی، تقویت ساختارهای هویتی اتفاق می افتد.