مسعود سعادت در گفتگو با خبرنگار پایگاه خبری وزارت راه و شهرسازی با تاکید بر تغییر رویه زندگی مردم در کلانشهرها و حتی شهرهای کوچک، تمایل افراد برای زندگی مستقل را یکی از دلایل اصلی ساخت واحدهای مسکونی با متراژهای پایین عنوان کرد و گفت: تغییر رویه زندگی افراد در شهرهای بزرگ و حتی شهرهای کوچک، تمایل به کار فراوان که عمدتا محصول تراز نبودن درآمد با مخارج خانوارهاست، ورود تکنولوژی به زندگی افراد و تمایل به زندگی مدرن باعث شده تا خانواده‌ها نگرش تازه‌ای به زندگی پیدا کنند. دیگر خانواده‌ها مانند قدیم کنار یکدیگر زندگی نمی‌کنند بلکه گرایش به زندگی انفرادی باعث شده تا تمایل به خرید و حتی اجاره در کلانشهرها افزایش یاید.

این کارشناس ارشد برنامه‌ریزی شهری افزود: نظام مدیریت شهری نیز به عنوان مجموعه‌ای بزرگ و تصمیم‌ساز در کنار عوامل اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی به تغییر گسترده شهرها دامن زد و به ناگاه و در عرض یکی دو دهه اخیر سیما و منظر شهری تغییر کرد. رشد شهرها به ویژه در ارتفاع که با عنوان تراکم شناخته می‌شود شهرها را به مرحله انفجار رساند. حالا به جایی رسیده‌ایم که شهرهای بزرگ ما به دلیل آلودگی محیط‌زیست، عدم تعادل بین عرض خیابان‌ها و اتومبیل‌هایی که تردد می‌کنند و همچنین عدم توازن در نقاط مختلف آن و شهرهای جدید به دلیل نداشتن عنصر جذابیت و صرفا خوابگاهی برای گذران استراحت پس از کار، از لحاظ اجتماعی در طولانی مدت به فضاهایی غیرقابل سکونت‌ تبدیل شوند.  

سعادت معتقد است: پیش‌تر این اندیشه که باید شهرهای جدیدی را در کنار شهرهای موجود ایجاد کرد وجود نداشت اما به ناگاه با تغییر سبک زندگی و فرهنگ‌سازی‌هایی که همگی در راستای تغییر نگرش گام برمی‌داشت شهرهای جدید سربرآوردند که در برخی از نقاط حاشیه شهرهای بزرگ و حتی فاصله بین دو شهر به خوابگاهی برای نیروی کار بدل شدند. اگرچه این شهرها به لحاظ مسایل فنی تا حدودی درست طراحی شدند اما جذابیت‌های لازم را برای ساکنان ایجاد نکردند.

وی تاکید کرد: افزایش ناگهانی قیمت زمین و مسکن در سراسر کشور، افزایش قیمت مصالح ساختمانی و رشد سوداگری باعث شد تا عده‌ای در مقطع زمانی کوتاه به ثروت‌های هنگفتی دست پیدا کنند و صاحب چندین خانه شوند و در مقابل تعداد بی‌شماری نیز با اجاره‌نشینی گذران زندگی کنند. در حال حاضر تمایل به چند خانه داشتن در بین خانواده‌ها گسترش پیدا کرده است اما ذکر این نکته نیز ضروری است که این ویژگی اکثریت خانواده‌های ایرانی نیست زیرا سایه سنگین مشکلات اقتصادی، تحریم‌ها و اشتغال‌‌های فصلی فرصت این گونه تمایل‌ها را تنها به برخی از افراد جامعه می‌دهد.

به گفته این کارشناس ارشد برنامه‌ریزی شهری، در حال حاضر، ساختمان‌های شهرهای بزرگ از مشکل عدم توازن بین مساحت و استفاده از مصالح مرغوب و در عین حال مهندسی‌سازی ضعیف رنج می‌برند.

سعادت همچنین به شهرهای جدید که در دهه گذشته با رشد روزافزونی در حاشیه کلانشهرها شکل گرفتند اشاره کرده و گفت: ایران کشور وسیعی است و مانند کشوری همچون ژاپن با مشکل کمبود زمین دست به گریبان نیست به همین خاطر نیز ساخت واحدهای مسکونی کوچک آن هم در متراژهای ۱۶ تا ۴۰ متری ضرورت جامعه امروز ایران محسوب نمی‌شود و مطمئنا در آینده‌ای نه چندان دور چنین واحدهایی غیرقابل کاربرد خواهند بود. این مسئله را حتی در شهرهای جدید نیز شاهد هستیم، شهرهایی که به نظر می رسد برای کمبود مشکل زمین در کنار شهرهای بزرگ و در حاشیه آنها رشد کرده‌اند.

وی با اشاره به ساخت واحدهای مسکونی با متراژ پایین در شهرهای جدید افزود: برای مثال در حال حاضر واحدهای مسكونی ۴۰ متری فراوانی در شهر جديد هشتگرد وجود دارد كه به رغم استانداردهای لازم شهری همچون معابر شطرنجی، داشتن بازارچه و ميادين نزديك‌به‌هم به خوابگاه‌های شهری تبديل شده‌اند، اين واقعيت شهرهای جديد ماست که فرهنگ آن را از کشورهای دیگر وامداری کرده‌ایم. اگرچه مشابه همین واحدهای مسکونی کوچک در دل کلانشهرها با وجود نداشتن ویژگی‌های مثبت شهرهای جدید متقاضی فراوانی دارند که البته این مسئله به اشتغال افراد ارتباط دارد.

سعادت در پایان گفت: نیاز جامعه شهری ما ساختمان‌هایی که تقریبا در بیشتر مناطق مهندسی‌ساز نیستند و به اتلاف انرژی، عمر کم و خوابگاهی بودن شهرت دارند نیست. مسئولان تدبیری بیاندیشند و شهرهای کنونی را حفظ کنند. /