به گزارش خبرنگار پایگاه خبری وزارت راه و شهرسازی، در بعد از ظهر ۲۸ تیرماه سال جاری بارش باران در ۶ استان کشور به حدی شدید بود که منجر به وقوع سیل در برخی استان‌ها از جمله تهران، البرز، قزوین، سمنان، کردستان و قزوین شد. در این حادثه عده‌ای جان باختند و خانه‌های زیادی تخریب شدند.

بعد از وقوع سیل، یکی از بخش‌هایی که برای بازسازی خانه‌های تخریب شده باید وارد کار شود بنیاد مسکن انقلاب اسلامی است که لازم است میزان خسارات وارد شده به منازل را برآورد کرده و سپس اعتبار مورد نیاز برای بازسازی را به هیئت دولت پیشنهاد دهد.

در همین باره، عزیزاله مهدیان معاون امور بازسازی بنیاد مسکن انقلاب اسلامی در گفتگو با خبرنگار پایگاه خبری وزارت راه و شهرسازی جزئیاتی را از خسارات وارده به اهالی ۶ استان کشور، برنامه‌ریزی‌های پیش رو برای بازسازی منازل خسارت دیده یا کاملاَ تخریب شده و برخی موارد دیگر تشریح کرد.

مهدیان در ابتدای این گفتگو با تاکید بر اینکه تنها بازسازی‌ منازل در سیل اخیر به بنیاد مسکن انقلاب اسلامی ارتباط دارد گفت: خوشبختانه خسارت‌های وارد شده زیاد جدی نبوده است. در سیل اخیر بیشترین خسارت در تاسیسات عمومی، زیربنایی و کشاورزی بود؛ در برخی مناطق با توجه به اینکه پیش‌بینی‌ها دقیق و مردم مطلع نبودند، برخی از ساکنان فوت شدند و ماشین‌آلات هم از بین رفتند.

علت شدَت سیل در روستاها

مهدیان در ادامه این گفتگو با پایگاه خبری به سیلی که در روستای "سیجان" واقع در جاده چالوس رخ داد اشاره کرد و گفت: سیل اخیر در منطقه‌ای از جاده چالوس به نام روستای "سیجان" هم رخ داد. در بازدیدها مشاهده کردیم که مسیر رودخانه تبدیل به کانال آب شده بود؛ در یک طرف خانه‌ و در طرف دیگر خیابان ساخته شده بود. رودخانه تبدیل به کانال چهار تا پنج دهانه شده و جلوی هر خانه هم یک پل روی این رودخانه احداث کرده بودند. بنابراین وقتی سیل آغاز می‌شود از ابتدای روستا تمام پل‌ها را تخریب می‌کند، آب بالا آمد و ماشین‌های سواری افراد بومی روستاها را با خود برد.

وی ادامه داد: اگر این پل‌ها نبود آب راحت‌تر حرکت می‌کرد و وارد خانه‌ها نمی‌شد. علت عمده سرازیر شدن سیل به شرایط بالای مسیر هم ارتباط دارد چون سرشاخه‌های این سیل کوه است و اگر درختان را قطع نکرده و طبیعت بهم نخورده بود این سیل به این شدت حرکت نمی‌کرد و پوشش گیاهی سرعتش را می‌گرفت. مثلاَ سنگ‌هایی که در کوه‌ها است و ۱۰ تا ۱۵ کیلومتر دورتر بودند وارد روستا و برخی ماشین‌ها به طور کامل اوراق و متلاشی شدند اما با توجه به اینکه زمان محدود بوده و منطقه هم کوچک، میزان خسارات چشمگیر نبوده است.

بارش در ۲۰ دقیقه منجر به سیل شد

معاون امور بازسازی بنیاد مسکن انقلاب اسلامی، درباره شدت بارش‌ها بر اساس اظهارات سازمان آب به پایگاه خبری وزارت راه و شهرسازی گفت: آنطور که همکاران در سازمان آب مطرح کرده‌اند مدت زمان بارش حدود ۲۰ دقیقه بوده اما شدت بارش بالا گزارش شده و چنین حجم آبی را با خود به همراه آورده است.

علت تخریب سه بلوک مسکونی حاشیه‌دار

مهدیان درباره سه بلوک تخریب شده در سیل اخیر نیز به پایگاه خبری وزارت راه و شهرسازی گفت: قبلاَ به ساکنان این سه بلوک ۱۳ واحدی هشدار تخلیه داده شده بود که بلافاصله با تخلیه، این خانه‌ها تخریب می‌شوند. وقتی رودخانه بسته شده بود مسیر آب عوض شد و آب به سمت این خانه‌ها روانه‌ شد. قبل از خانه‌ها، یک خیابان وجود داشت که به تدریج توسط آب از بین رفت و سپس سه بلوک ساختمانی کنار هم تخریب شدند. تعداد زیادی از شهرها در بستر رودخانه شکل گرفته و برخی ساختمان‌های دولتی هم در آن منطقه قرار دارند. به طور حتم ساختمان‌هایی که هنوز در این منطقه هستند روی مخروط ساخته شده‌اند که پیش از این باید شمع کوبی می‌شد و به بستر محکم‌تری می‌رسید. لزوماً جداره رودخانه باید برای حفاظت از خانه‌های فعلی دیواره‌سازی شود و پل‌هایی که مثل سد عمل می‌کند تخریب شده و به گونه مناسب‌تری ساخته شود.

به گفته معاون بنیاد مسکن انقلاب اسلامی، این خانه‌ها غیرمجاز ساخته نشده بودند و مثل سایر خانه‌های واقع در آن منطقه بودند. به طور طبیعی بستر رودخانه ۱۰۰ متر است در حالیکه بستر رودخانه نزدیکی این خانه‌ها به ۴۰ متر رسیده چون در این ناحیه از رودخانه، خیابان و خانه ساخته شده بود در حالیکه این زمین‌ها باید به کاربری کشاورزی اختصاص می‌یافت. به همین منظور لازم است حدود هفت کیلومتر از مسیر رودخانه که در روستای زیرآب قرار دارد دیوارسازی شده و اعتبارات لازم در نظر گرفته شود.

اهالی در منطقه دیگری ساخت و ساز کنند

مهدیان در ادامه با بیان اینکه ساخت و ساز دوباره در این مناطق به صلاح نیست، تاکید کرد: خانه‌هایی که از خشت و گل ساخته شده بودند و روی مخروط قرار داشتند به طور کامل با سیل تخریب شدند و اثری باقی نمانده است، بنابراین به احتمال خیلی زیاد در آن مناطق درجاسازی نمی‌کنیم ولی ابتدا باید با مالکان صحبت کنیم که در جای مطمئن‌تری ساخت و ساز کنند و در محدوده دیگری خارج از رودخانه خانه بسازند، عرف هم این است که شهرداری این زمین‌ها را از مردم بگیرد و زمین دیگری در اختیارشان قرار دهد.

روند اختصاص اعتبارات به خانه‌های سیل زده

وی درباره روند اختصاص اعتبارات مورد نیاز به منازل سیل زده به برخی نکات اشاره کرد و گفت: ابتدا از سازمان آب استعلام می‌گیریم در آن مناطق که جزو حریم سازمان آب هم به شمار می‌آید امکان ساخت و ساز وجود دارد یا نه. در صورتیکه سازمان آب اجازه دهد و شهرداری هم پروانه صادر کند ساخت و ساز در همان محل صورت می‌گیرد. اما من مصلحت نمی‌دانم در آن مناطق خانه‌ای ساخته شود چون نمی توان مثل گذشته روی مخروط، خانه ساخت و باید شمع‌کوبی شود که این امر هزینه‌های سنگین به دنبال دارد. بعید می‌دانم خانواده‌ها هم راضی شوند در آن محل بار دیگر ساکن شوند چون صحنه‌های وقوع سیل را دیده‌اند و راغب نیستند در آنجا زندگی کنند. اگر در جای دیگری قرار است ساخت و ساز شود ما هم کمک می‌کنیم.

مهدیان ادامه داد: تسهیلات پیشنهادی مورد نیاز برای بازسازی در اختیار وزارت کشور است که باید در هیئت دولت مصوب و ابلاغ شود. پس از آن، مدت زمانی باید بگذرد که بانک مرکزی بانک عامل را برای پرداخت تسهیلات معین کند. بعد از آن لازم است از سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی تضمین‌نامه مابه‌تفاوت سود را دریافت کنیم و سپس بانک مرکزی باید موضوع را به بانک‌های عامل ابلاغ کند که این فرایند نزدیک به یک ماه زمان می‌برد. البته مردم منتظر این اعتبارات نمی‌مانند و تا زمان تصویب اعتبارات دولتی، هر مبلغی لازم باشد بنیاد مسکن انقلاب اسلامی به صورت بلاعوض پرداخت می‌کند.

وی افزود: هم اکنون در مازندران مردم در حال تخلیه مصالح هستند و در نهایت بنیاد مسکن نخاله‌ها را جمع‌آوری می‌کند. سیل‌زدگان معمولاَ تا زمان بازسازی به منزل اقوام رفته یا محل دیگری را برای اسکان در نظر می‌گیرند.

برآورد میزان خسارات

به گفته وی، طبق برآوردی که انجام شده ۱۴۰ واحد مسکونی در استان‌های تهران، مازندران، البرز، سمنان، قزوین و کردستان 100 درصد تخریب شده اند که توسط بنیاد مسکن انقلاب اسلامی ساخته خواهند شد. این واحدها خشت و گلی بودند و با نفوذ آب خیس خورده و خراب شدند. در کل ۱۱۸ منزل روستایی و ۲۲ منزل شهری در این سیل خسارت کامل دیدند. 

معاون امور بازسازی افزود:۳۰ میلیون تومان وام و ۶ میلیون تومان کمک بلاعوض برای منازل شهری و ۲۵ میلیون تومان تسهیلات و ۵ میلیون تومان کمک بلاعوض به منازل روستایی با کارمزد پنج درصد در شهرها و کارمزد چهار درصد در روستاها اختصاص می‌یابد.

وی اظهار کرد: برای وام‌های بازسازی مبلغ  ۱۱ میلیارد و ۸۰۰ میلیون تومان و دو میلیارد و ۳۴۸ میلیون تومان هم کمک بلاعوض در بخش بازسازی این خانه‌ها مورد نیاز است.

به گفته مهدیان، اگر مردم پای کار باشند کار ساخت و ساز خانه‌های سیل زده تا پایان سال به اتمام می‌رسد./

گفتگو از فاطمه زارعی