به گزارش خبرنگار پایگاه خبری وزارت راه و شهرسازی، انتقال پایتخت یکی از مباحث سیاسی و حاکمیتی مهمی است که تاکنون در بسیاری از کشورهای جهان و از جمله ایران مطرح شده و برخی از دولتها نیز با وجود هزینههای زیاد و ابعاد سیاسی و نظامی به طور دائم یا موقت پایتخت خود را تغییر دادهاند. قزاقزستان یکی از کشورهایی است که انتقال پایتخت را تجربه کرده است.
در طول تاریخ همانند برزیل و برمه (و زمانی آمریکا و روسیه) قزاقستان نیز پایتخت خود را تغییر داد. در دوران اتحاد جماهیر شوروی، «آلماتی» پایتخت قزاقستان بود که در قرن نوزدهم به عنوان پایگاه نظامی در خلال گسترش امپراطوری روسیه به آسیای میانه تاسیس شد. آستانه که قبلا به آق مولا معروف بود جمعیتی حدود ۲۰۰ هزار نفر داشت.
نظربایف رییس جمهور قزاقستان در سال ۱۹۹۲ تصمیم به انتقال پایتخت گرفت؛ درست یک سال بعد از آنکه کشورش بر اثر فروپاشی شوروی سابق استقلالش را به دست آورده بود. این انتقال پنج سال بعد رسمی شد. نظربایف در زمان ریاست جمهوریش «آستانه» را پروژه اصلی برای تبدیل شدن قزاقستان به قدرتی جهانی در نظر داشت. او آستانه جدید را در بخش جنوبی کنار رودخانه ساخت و جمعیت آن به ۷۰۰ هزار نفر رسید.
دیگر سیاست نظربایف ایجاد «دیپلماسی چند جهته» بوده که هدف آن توازن روابط با قدرتهای مهم است و این امر در طراحی شهر آستانه به وضوح به چشم میخورد.
با نگاهی عمیق به آستانه میتوان متوجه انعکاس فرهنگ سیاسی در معماری این شهر شد. به عقیده یک تحلیلگر سیاسی فضای باز در جلوی کاخ ریاست جمهوری محتملترین مکان برای اعتراضات ضد دولتی است. جمعیت آستانه هنوز نسبتا کم بود و اکثر موسسات دیگر در آلماتی که هنوز بزرگترین شهر و خانه مخالفان سیاسی دولت محسوب میشود مستقر هستند. به گفته یک تحلیلگر سیاسی دیگر در صورت اعتراضات گسترده تنها کاری که دولت باید انجام دهد اینست که پروازها و حرکت قطارها را از آلماتی به آستانه لغو کند.
میتوان گفت برای انتقال پایتخت در کشور قزاقزستان دلایل عملی مختلفی وجود داشت از جمله اینکه آلماتی بر روی یک گسل زلزله و همچنین در انتهای مرز جنوب شرقی یک کشور پهناور قرار گرفته بود که این موارد سبب شد تا ایده انتقال پایتخت به طور جدی مطرح شود.
از سوی دیگر آستانه به مرکز کشور بسیار نزدیکتر است و در میان متمرکزترین جمعیت روسهای بومی قرار دارد. در روزهای ابتدایی استقلال، رهبران قزاقستان روسها را به عنوان ستون پنجم طرفدار مسکو میدانستند و انتقال پایتخت به عنوان بخشی از استراتژی برای به دست گرفتن کنترل کل منطقه مطرح بود. در مجموع میتوان اینگونه نتیجه گرفت که اساسا آستانه چشمانداز بزرگی از آنچه نظربایف برای قزاقستان جدید داشت ارائه میداد و همین امر سبب شد انتقال پایتخت با قطعیت در کشور قزاقستان نیز عملیاتی شود.
منبع: http://www.slate.com/