به گزارش خبرنگار پایگاه خبری وزارت راه و شهرسازی مهدی نورایی رئیس مرکز امور مجامع و نظارت بر قراردادها گفت: ترک تشریفات قراردادهای شرکت ها و سازمانهای تابعه وزارت راه و شهرسازی صرفا در شرایط ضروری و با رعایت صرفه و صلاح بیت المال صورت می‌گیرد.
نورایی به عنوان نماینده مجامع عمومی و شوراهای عالی در هیئت ترک تشریفات قراردادهای شرکت‌ها و سازمانهای تابعه وزارت راه و شهرسازی اعلام کرد: مطابق قانون، ترک تشریفات در انعقاد قرارداد منوط به وجود ضرورت و رعایت سایر الزامات قانونی است.
وی افزود: برگزاری مناقصه، یکی از بهترین روش‌ها برای دریافت خدمات با کیفیت و ایجاد رقابت بین ارائه‌دهندگان خدمات است. قانون برگزاری مناقصات در تعریف مناقصه می‌گوید: « فرایندی است رقابتی برای تأمین کیفیت مورد نظر (طبق اسناد مناقصه)،که در آن تعهدات موضوع معامله به مناقصه‌گری که کمترین قیمت متناسب را پیشنهاد کرده باشد، واگذار می‌شود.»
در این قانون شرایط مربوط به برگزاری مناقصه از جمله شرایط مناقصه‌گذار و مناقصه‌گر را به خوبی بیان کرده است و ترک تشریفات نیز مطابق قانون در شرایط ضروری امکان پذیر است.
نورایی در توضیح این مطلب بیان کرد: ترک تشریفات مناقصه روشی است غیر رقابتی جهت تامین نیازهای شرکت یا سازمان در شرایط خاص، که برگزاری فرآیند تشریفات مناقصه به صلاح نباشد و منجر به از بین رفتن منافع شرکت یا سازمان شود.
در این روش کارفرما به دلیل حذف تشریفات مناقصه و آغاز سریع عملیات اجرایی در پروژه و جلوگیری از، از دست رفتن زمان در مدت اجرای فرآیند مناقصه، با پیمانکاری که شناخت کامل از او وجود دارد، قرارداد منعقد می‌کند.
همچنین در بسیاری از موارد ادامه و تکمیل پروژه در دست انجام با توجه به حجم اندک باقیمانده و رعایت زمان و با توجه به اینکه تاسیسات و تجهیزات پیمانکار سابق همچنان مستقر بوده و تغییر پیمانکار برای ادامه پروژه و نهایی سازی آن موجب اطاله زمان اتمام و از طرفی موجب افزایش هزینه‌ها می‌شود، از عوامل ترک تشریفات است.
لازم به توضیح است که در این موارد عمدتاً پروژه جدیدی تعریف نمی‌شود بلکه پروژه سابق به جهت خرده کاری های باقی مانده تکمیل می‌گردد.
رئیس مرکز امور مجامع و نظارت بر قراردادها تصریح کرد: در همین زمینه ماده ۲۷ قانون برگزاری مناقصات می‌گوید: «ترک تشریفات مناقصه در مواردی که انجام مناقصه براساس گزارش توجیهی دستگاه مناقصه‌گزار به تشخیص یک هیأت سه نفره مرکب از مقامات مذکور در ماده (۲۸) این قانون میسر نباشد، می‌توان معامله را به طریق دیگری انجام داد و در این صورت هیأت ترک تشریفات مناقصه با رعایت صرفه و صلاح دستگاه ترتیب انجام این گونه معاملات و با رعایت سایر مقررات مربوط در هر مورد برای یک نوع کالا یا خدمت تعیین و اعلام خواهد نمود.»
به طور کلی در این روش، شناخت کارفرما از پیمانکارها اهمیت زیادی دارد پیمانکار باید کاملأ برای کارفرما شناخته شده باشد و پیمانکار، قبلاً با کارفرما قرارداد داشته و کیفیت کار گذشته مورد تأیید باشد، و کارفرما رضایت کامل از او داشته است.
بنابراین یکی از مهمترین دلایل ترک تشریفات مناقصه عدم وجود زمان کافی جهت برگزاری تشریفات مناقصه و زمان‌بر بودن آن است.
همچنین شرایطی وجود دارد که نیازی بسیار مهم باید در کمترین زمان ممکن به نتیجه فوری برسد.
وی اضافه کرد: از دلایل دیگر می‌توان به نادر بودن و محدود بودن برخی از خدمات اشاره کرد که به دلیل محدویت در تعداد گزینه ها سازمان ناچار به ترک تشریفات مناقصه و انتخاب بدون رقابت، جهت دستیابی به بهترین گزینه می‌شود.
نورایی همچنین از دیگر دلایل مهم ترک تشریفات مناقصه به تحریم‌های سیاسی واقتصادی، شرایط بحرانی که در آن برگزاری فرآیند مناقصه می‌تواند منجر به زیان مالی و جانی شود و عدم تعیین بودجه سالیانه کشور اشاره کرد.
این مقام مسؤل در پایان به این نکته تأکید کرد که رویکرد وزارت راه و شهرسازی و دولت سیزدهم کاهش موارد ترک تشریفات و تأکید و اهتمام جدی به استفاده از فرایند مناقصه یا مزایده در انجام امور و انعقاد قراردادها است.