به گزارش پایگاه خبری وزارت راه و شهرسازی، ناصر شعبانی مدیرکل آزمایشگاه فنی و مکانیک خاک استان خوزستان گفت: آزمایش سلامت و یکپارچگی شمع PIT روی شمع‌های درجاریز برای نخستین بار در استان توسط متخصصان و مهندسان شرکت آزمایشگاه فنی و مکانیک خاک و در پروژه عمرانی پل شهدای اروند با موفقیت به اجرا درآمد. 

شعبانی در خصوص ویژگی‌های این آزمایش جدید در استان خوزستان گفت: آزمایش PIT با نام کامل آزمایش سریع سلامت شمع Pile Integrity Test، یکی از روش‌های غیرمخرب برای تشخیص یکپارچگی و سلامت شمع است که بدلیل سهولت، سرعت انجام و قیمت مناسب، بسیار متداول است. در این آزمایش توسط یک چکش سبک دستی به وزن ۵ تا ۱۰ کیلوگرم ضربه‌ای به سر شمع اعمال می‌شود که یک موج فشاری (Compressive Stress Wave) در طول شمع ایجاد می‌کند. موج اولیه هر جا که با تغییر خصوصیات ابعادی- مکانیکی سازه شمع، یا امپدانس (Impedance)، مواجه شود به سمت سر شمع بازگشت داده می‌شود. 

وی با اشاره به نحوه انجام آزمایش PIT خاطر نشان کرد: آزمایش PIT نیاز به مقدمات و آماده‌سازی ویژه‌ای ندارد. تنها می‌بایست محل اتصال سنسور و محل اعمال ضربه چکش از مصالح اضافی یا بتن مخلوط با خاک پاک‌شده و تا حدودی صاف شود. سپس سنسور شتاب‌سنج با استفاده از نوعی چسب موقت مایع به سر شمع متصل شده و همزمان با اعمال ضربات چکش، داده‌ها در دستگاه اصلی ذخیره می‌شوند. انعکاس  حاصل از این موج فشاری در سر شمع توسط یک سنسور شتاب‌سنج (Accelerometer) اندازه‌گیری و پس از انجام داده‌پردازی‌های اولیه در حافظه دستگاه ثبت می‌شود. با تحلیل امواج سرعت در واحد زمان می‌توان به اطلاعاتی شامل تخمین طول واقعی شمع، تخمین محل کاهش یا افزایش احتمالی مقطع شمع، ترسیم مقطع طولی شمع، یافتن شمع‌های غیرعادی و آسیب‌دیده دست یافت. 

مدیرکل آزمایشگاه فنی و مکانیک خاک استان خوزستان تصریح کرد: آزمایش PIT بعنوان یک روش مفید، ساده و اقتصادی بر اساس استاندارد ASTM-D۵۸۸۲ صورت گرفته و در استفاده از نتایج آن برای قبول یا رد نهایی شمع بکار نمی‌رود و احتمال وجود نقص را با در نظر گرفتن حدود ده درصد خطا گزارش می‌کند. 

وی گفت: آزمایش PIT روشی برای تشخیص عیوب عمده (Major Defects) در شمع بوده و قادر به تشخیص نقائص جزیی نمی‌باشد. در مواردی که جداشدگی قابل توجه در مقطع شمع رخ داده باشد، به‌عنوان مثال اتصالات مکانیکی شمع‌های پیش ساخته بتنی یا وجود حفره در شمع بتنی درجاریز، این موج ضعیف (Low Strain) نمی‌تواند از این محل عبور نموده و لذا داده‌ها تنها قابلیت تشخیص طول شمع تا محل حفره یا جداشدگی را دارند. آزمایش PIT هیچگونه اطلاعات کمی در خصوص باربری شمع ارائه نمی‌دهد و برای اندازه‌گیری باربری شمع می‌بایست از روش‌هایی مانند آزمایش بارگذاری دینامیکی یا بارگذاری استاتیکی استفاده شود. 

شعبانی با اشاره به اینکه  آزمایش سلامت و یکپارچگی شمع PIT روی چه شمع‌هایی قابل انجام است خاطر نشان کرد: آزمایش سلامت و یکپارچگی شمع PIT روشی برای تعیین یکپارچگی شمع‌های منفرد قائم یا مایل می‌باشد. آزمایش یکپارچگی شمع با اعمال ضربه چکش دستی که معمولا در راستای محور شمع و عمود بر سطح سر شمع می‌باشد و با اندازه گیری و تحلیل پاسخ سرعت شمع انجام می‌شود. آزمایش سلامت و یکپارچگی شمع PIT بر روی المان‌های سازه‌ای باریک مثل ستون‌های سازه ای، شمع‌های بتنی کوبشی، شمع‌های بتنی درجاریز، شمع‌های چوبی و… قابل استفاه می‌باشد. 

وی  افزود: به طور کلی آزمایش سلامت و یکپارچگی شمع PIT تمام عیوب شمع را مشخص نمی‌کند اما یک ابزار سودمند در تشخیص نقص‌های عمده در طول موثر می‌باشد. این آزمایش بهترین کارایی را در شمع‌های بتنی صلب دارد و برای شمع‌های بتنی توخالی، شمع‌های H شکل یا سپری‌ها روش مناسبی نیست. 

مدیر آزمایشگاه فنی و مکانیک خاک استان خوزستان یادآور شد: شمع‌های کوبشی چند قطعه از موارد دیگری هستند که ممکن است در آن‌ها انعکاس نوک قابل مشاهده نباشد و ارزیابی یکپارچگی شمع بعد از اولین اتصال غیر ممکن باشد. 

شعبانی گفت: آزمایش یکپارچگی شمع روشی تقریبی است و هیچ اطلاعاتی درمورد ظرفیت باربری شمع ارائه نمی‌دهد. به طور کلی هنگام ارزیابی داده‌های به‌دست آمده از آزمایش سلامت و یکپارچگی شمع PIT، در نظر گرفتن مشخصات خاک، روش ساخت و سوابق سایت برای ارزیابی داده بدست آمده از آزمایش شمع‌ها مفید است.