به گزارش پایگاه خبری وزارت راه و شهرسازی از سازمان بنادر و دریانوردی در آستانه بیست و هشتمین همایش هماهنگی ارگان‌های دریایی کشور و با حضور معاون امور دریایی سازمان بنادر و دریانوردی، مدیرعامل شرکت ملی نفتکش و مدیران و کارشناسان ارگان‌های دریایی، پنل تخصصی "ایمنی و امنیت دریانوردی و حفظ محیط زیست دریایی" به میزبانی شرکت ملی نفتکش برگزار شد.
علی‌اکبر مرزبان، معاون امور دریایی این سازمان با اشاره به اهتمام و تاکید سازمان بین‌المللی دریانوردی به موضوع ایمنی و حفاظت از محیط زیست طی دو دهه گذشته، اظهار کرد: بحث ایمنی و ارتقای امنیت دریانوردی و همچنین حفاظت پایدار از محیط زیست ناشی از فعالیت کشتیرانی، همواره دو بال و بازوی تصمیم‌گیری و سیاست‌گذاری "آیمو" در ادوار گذشته بوده است.
عضو هیات عامل سازمان بنادر و دریانوردی با اشاره به شعار" ناوبری آینده، اول ایمنی" مصوب شورای سازمان بین‌المللی دریانوردی در سال ۲۰۲۴، افزود: این سازمان برای سال ۲۰۲۵، شعار" اقیانوس ما، تعهدات ما و فرصت‌های ما " را به تصویب رسانده است.
مرزبان با بیان اینکه مصوبات شورای آیمو مبین اهمیت دو حوزه ایمنی دریانوردی و حفاظت از محیط زیست دریایی در مسیر پیش‌روی توسعه حمل‌ونقل دریایی و کشتیرانی و الزام اجرای آن توسط دولت‌های عضو این سازمان است، گفت: از نگاه آیمو، هرگونه تحول تکنولوژیک و فناورانه در صنعت دریانوردی، از جمله به کارگیری هوش مصنوعی در صنایع مختلف، نباید سبب غفلت از ماموریت‌های اصلی تامین ایمنی دریانوردی و حفاظت از محیط زیست دریا شود.
عضو هیات عامل سازمان بنادر و دریانوردی با تاکید بر اینکه در هیچ زمانی و بدون هیچ دلیلی نمی‌توان و نباید از موضوع ایمنی دریانوردی غافل شد، خاطرنشان کرد: غفلت از حفاظت پایدار از منابع و محیط زیست دریایی و ارتقای ایمنی دریانوردی، به بهانه تحول و به کارگیری فناوری‌های جدید در صنعت دریانوردی پذیرفتنی نیست.
بنا بر این گزارش، در پنل ایمنی و امنیت دریانوردی و حفظ محیط زیست، گزارش‌هایی با محورهای حفاظت و بهره‌برداری پایدار از منابع دریایی با مسئولیت سازمان شیلات جمهوری اسلامی ایران؛ نقش سرمایه انسانی در توسعه دریامحور، چالش‌ها و فرصت‌ها با مسئولیت شرکت خدمات دریایی و بندری سینا؛ حفظ و ارتقای امنیت دریانوردی با مسئولیت نیروی دریایی راهبردی ارتش جمهوری اسلامی ایران و پنجاه سالگی مارپل؛ فرصت‌ها و چالش‌ها در اجرا با مسئولیت اداره کل ایمنی و حفاظت دریایی سازمان بنادر و دریانوردی ارائه شد.
ارائه گزارش رؤسای هر کدام از محورها
در گزارش شیلات به این پنل تخصصی، بر گسترش صید غیرمجاز و تلاش برای صید مازاد بر توان تجدیدپذیر ذخایر؛ مشکلات اقتصادی و اجتماعی ساکنان مناطق ساحل؛ افزایش انواع آلودگی مخرب زیستگاهی و عدم برخورداری صیادان از مزایای پوشش بیمه‌ای مناسب به عنوان مهم‌ترین چالش‌های حوزه شیلات تاکید شد.
نماینده شیلات در بخش راهکارهای برون رفت از چالش‌ها در بخش حفاظت و بهره‌برداری پایدار از منابع دریایی، بر توسعه و ترویج روش‌های انتخابی و هدفمند؛ پشتیبانی و حمایت از توسعه صید فراساحل؛ کنترل و زاد و ولد طبیعی ماهیان؛ جلوگیری از تلاش صیادی و صید بی رویه و بازنگری و اصلاح و تکمیل قوانین و مقررات دریایی اسم برد.
بر اساس این گزارش، نماینده شرکت خدمات دریایی و بندری سینا در بخش تشریح نقش سرمایه انسانی در توسعه دریا محور؛ چالش‌ها و فرصت‌ها، بر خشکی محور بودن فرهنگ عمومی کشور؛ مغفول ماندن نگاه جامع دریایی در آموزش و پرورش و آموزش عالی؛ کم فروغ بودن دید دریا محور در سایر سازمان‌های آموزشی؛ سیاست‌گذاری، برنامه‌ریزی و سرمایه‌گذاری نامتناسب در خصوص آموزش دریایی کشور؛ هزینه بالای آموزش و تربیت دریانورد و کافی نبودن تجهیزات مؤسسات آموزشی خصوصی دریایی و بندری، به عنوان چالش‌های این بخش اسم برد.
همچنین در این پنل، نماینده نیروی دریایی و راهبردی ارتش در محور حفظ و ارتقای امنیت دریانوردی، در خصوص مفهوم شناسی تهدید و امنیت سخن گفت و افزود: تهدید عبارت است از قابلیت‌ها و نیات و اقدامات دشمنان که ما به اهدافمان نرسیم.
به گفته این کارشناس، مهم‌ترین چالش‌های عمده امنیت دریایی را می‌توان در حوزه‌هایی چون تهدیدات زیرساختی؛ تهدیدات سایبری؛ چالش‌های سیاسی نظامی و امنیتی؛ تروریسم دریایی و دزدی دریایی دسته بندی کرد.
رییس اداره حفاظت محیط زیست دریایی سازمان بنادر و دریانوردی نیز در این نشست پیرامون محور چهارم تحت عنوان "پنجاه سالگی مارپل؛ فرصت‌ها و چالش‌های پیش رو" ، ضمن اشاره به تاریخچه شکل‌گیری کنوانسیون بین‌المللی جلوگیری از آلودگی ناشی از کشتی‌ها (مارپل- MARPOL) و الحاق ضمائم ششگانه آن، اظهار داشت: از زمان شکل گیری سازمان بین‌المللی دریانوردی آیمو (IMO) در سال ۱۹۴۸، در ابتدا شروع کار با تمرکز بر ایمنی کشتی‌ها در دریا بود و به تدریج با افزایش حمل و نقل نفت و بزرگ‌تر شدن سایز تانکرها، مسئله آلودگی دریا مورد توجه قرار گرفت و سرانجام با وقوع سانحه غرق نفتکش توری کانیون در سال ۱۹۶۷ در سواحل انگلستان و آلودگی نفتی گسترده در سواحل انگلستان، اسپانیا و فرانسه منجر به تدوین و تصویب کنوانسیون مارپل بین سال‌های ۱۹۷۳ الی ۱۹۷۸ شد که برای همه مواد زائد پسماند حاصل از فعالیت روزانه کشتی‌ها الزامات لحاظ شده بود.
به گفته رویا امام، عملاً کنوانسیون مارپل، مادر کنوانسیون‌های حفاظت محیط زیست دریایی شد و همه کشورها موظف به الحاق به آن شدند و دولت جمهوری اسلامی ایران در سال ۱۳۸۱ (سال ۲۰۰۲ میلادی) به ضمایم ۱ و ۲ و ۵ کنوانسیون مارپل و در سال ۱۳۸۸ به ضمایم ۳ و ۴ و ۶ ملحق شد.
امام خاطر نشان کرد: از دیگر موارد مربوط به محور۴، ارایه اقدامات دولت جمهوری اسلامی ایران مرتبط با تسهیلات دریافت مواد زائد از کشتی‌ها، سوخت کم گوگرد کشتی‌ها و چالش‌های پیش رو و نیز استراتژی کاهش گازهای گلخانه‌ای از کشتی‌ها و برنامه‌ریزی سازمان ایمو برای استفاده از سوخت‌های بدون کربن در صنعت کشتیرانی از سال ۲۰۵۰ پرداخته شد.