محمدسعید ایزدی در گفتگو با خبرنگار پایگاه خبری وزارت راه و شهرسازی در توضیح جزئیات برپایی نمایشگاه عکس بازخوانی اندیشه ایران‌شهر که عصر دیروز (دوشنبه ۲۶ بهمن) با حضور عباس آخوندی وزیر راه وشهرسازی در خانه وارطان افتتاح شد، اظهار کرد: در پی آگاهی‌رسانی در خصوص برنامه‌های مختلفی که برای طرح توسعه اندیشه «ایران‌شهر» تهیه شده، این نمایشگاه را برگزار کرده‌ایم.
مدیرعامل شرکت عمران و بهسازی شهری ایران ادامه داد: این نمایشگاه به معرفی آثار ۲۵ عکاس متقدم می‌پردازد که این عکاسان از حدود سال ۱۸۵۰ میلادی تصویربرداری از شهرهای ایران را آغاز کرده‌اند. تصاویر موجود در این نمایشگاه به معرفی وضعیت شهرهای ایران می‌پردازند.
معاون وزیر راه و شهرسازی افزود: در بازخوانی عکس‌ها و تصاویر، می‌توانید اندیشه ایران‌شهر را به وضوح ببینید. نمایش این عکس‌ها نمایاننده اندیشه ایران شهر از این جهتند که وضعیت ممتاز، ویژه و منحصر به فرد شهرهای ما در دوره‌های تاریخی چند دهه قبل را نشان می‌دهند. ساختار کالبدی این شهرها از شکوفایی اقتصادی آنها در آن دوره زمانی خبر می‌دهند.
وی اضافه کرد: وقتی این تصاویر را با وضعیت امروزی شهرهایمان مقایسه می‌کنیم درمی‌یابیم که در چه وضع اسف‌باری قرار گرفته‌ایم و اینکه شهرهای ایران علی‌رغم آنکه در گذشته نه چندان دور وضعیت فوق‌العاده‌ای داشته‌اند اما در حال حاضر در وضع بسیار آشفته‌ای گرفتار آمده‌اند. در برخی از تصاویر می‌توانید ترکیب بسیار زیبا و روح‌بخش طبیعت و مصنوعات بشر که همان خانه‌ها و بافت کالبدی شهرها هستند را به راحتی دریابید که نشان‌دهنده اولویت احترام به طبیعت در شهرسازی ایران در تنها چند دهه قبل است. اما متأسفانه امروزه به طور کلی احترام به مواهب طبیعی، باغات پیرامونی شهرها، رودخانه‌های اطراف یا درون شهر و ... را در شهرسازی ایران شهری فراموش کرده‌ایم.
مدرس معماری و شهرسازی دانشگاه تهران بیان کرد: از همه اینها گذشته، نظم در شهرسازی، گسترش موزون شهر و جلوگیری از توسعه بی‌رویه شهرها با کشیدن برج و بارو و ایجاد دروازه در مبادی ورودی و خروجی شهرهای دوره قاجاریه را می‌توانید در این نمایشگاه به خوبی ملاحظه کنید. همچنین در این تصاویر فضاهای عمومی شهر، میدان ارگ، میدان‌های توپخانه تهران و کرمانشاه و ... به نمایش گذاشته شده‌اند که همه اینها از احترام به فضای عمومی در شهرسازی تاریخی ایران خبر می‌دهند و امروز ما فاقد این عرصه‌ها هستیم. همه این تصاویر بیانگر ویژگی ایران‌شهری هستند.
وی خاطرنشان کرد: برخی از عکس‌ها با بالن گرفته شده‌اند، برخی از تصاویر هم توسط اشمیت با هواپیمای ملخی گرفته شده‌اند و به دوره معاصر ختم می‌شوند که آخرین تصاویری که در اینجا به نمایش گذاشته شده، عکس‌های آقای غضبان‌پور است که به سفارش وزارت مسکن و شهرسازی وقت (دهه ۶۰) و با هلی‌کوپتر از ۴۰ شهر ایران گرفته است. قبل از وی هم تصاویر آقای آیوازیان است که در دهه ۵۰ از شهرهای ایران عکاسی کرده است. این نمایشگاه مرور عکس‌های شهرهای ایران از اواخر دوره قاجار تا پایان دهه ۶۰ شمسی است.
دبیر ستاد ملی بازآفرینی شهری گفت: ما بر بازخوانی نظام شهرسازی شهرهای ایران اصرار داریم و از هر روشی برای دستیابی به این هدف استفاده می‌کنیم؛ حال از طریق بازخوانی عکس‌های قدیمی باشد و چه از طریق گردآوری و تحلیل نقشه‌های قدیمی شهرهای کشورمان این کار صورت گیرد. شورای عالی شهرسازی و معماری ما را مکلف به تدوین طرح بازآفرینی شهری ۱۶۸ شهر تاریخی ایران بالغ بر ۱۵ هزار هکتار کرده است. آقای دکتر آخوندی هم ما را موظف به تهیه سند یکپارچه شهری مشتمل بر همه نیازهای این ۱۶۸ شهر اعم از بهسازی، طرح جامع شهری، برنامه جامع حمل و نقل و ... کرده است.
ایزدی تأکید کرد: برای ۴۹۵ شهر دیگر کشورمان غیر از آن ۱۶۸ شهر تاریخی، برنامه بررسی مشکلات شهرسازی و رفع نواقص شهری را در دست تهیه داریم. این شهرها عمدتا بافت‌های ناکارآمد دارند. ضمن اینکه موظفیم برای ۹۱ شهر دیگر نیز که سکونتگاه‌های غیر رسمی دارند طرح و برنامه جامع تهیه و تدوین کنیم. همچنین ما در شرکت عمران و بهسازی شهری ایران در حال تهیه طرح بازآفرینی همه این بافت‌ها و شهرها با الهام از شرایط بهینه سابق و سنتی آنها و سپس معاصرسازی‌شان هستیم تا با ادغام و پیوند شهرسازی گذشته با نظام برنامه‌ریزی شهری آینده، به بهبود بافت‌های نابه‌سامان شهرهای کشورمان بپردازیم.
گفتنی است نمایشگاه عکس بازخوانی اندیشه ایران‌شهر از ۲۶ بهمن تا ۲۶ اسفند همه روزه از ساعت ۱۰ تا ۱۷ در خانه وارطان واقع در میدان فلسطین خیابان طالقانی غربی جنب صندوق کارآفرینی امید برپاست./