به گزارش خبرنگار پایگاه خبری وزارت راه و شهرسازی محمدحسن طالبیان معاون میراث فرهنگی سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری در نخستین همایش ملی مدیریت خردمندانه فضای سرزمین که امروز چهارم اسفندماه در دانشگاه تهران برگزار شد گفت: وقتی به ساختار و قوانین معماری و شهرسازی گذشتگان نگاه میکنیم کاملا متوجه بیتوجهی معماری امروز نسبت به قبل میشویم. هر دوره از تاریخ با ارزش و تجربههای منحصر به فرد خود دارای مجموعههای یکپارچه و سیستمی همگون است که ما امروز در سیستم شهرسازی خود نمیبینیم و به همین دلیل شاهد چنین گسستگیهایی در نظام شهری هستیم.
طالبیان در این خصوص ادامه داد: کشور ما پیوسته با بحرانهای بسیاری روبهرو بوده ولی همواره برای همه آنها راهحلهایی را ارائه کرده است به گونهای که بدون تخریب محیط زیست در هر شرایط، امکان اسکان را فراهم کرده است اما متأسفانه امروز به این تاریخ توجهی نشده و نمونههای غربی به میان آمدهاند.
وی در ادامه سخنانش ضمن معرفی نمونههایی از مناظر فرهنگی زیبا با معماری خاص در سطح کشور بیان کرد: ایرانیها معمولا در هر نقطهای که امکان زندگی به طور خوب فراهم نبود کل اکوسیستم را خلق کرده و با استفاده از تجربیات نیاکان خود امکاناتشان را توسعه میدادند.
معاون میراث فرهنگی کشور با بیان اینکه عناصر ایران دارای الگوهای پایدار نه فقط در چارچوب سیاسی بلکه فرهنگی است افزود: اگر همه سازمانها به میراث فرهنگی توجه کرده و در حفظ و یادگیری از آن کوشا باشند بسیاری از مشکلات به راحتی حل خواهدشد.
طالبیان در پایان با نگاهی گذرا به آنچه که برنامهها و اقدامات عمرانی و توسعهای در کشور نامیده میشود گفت: با مروری بر این برنامهها متوجه خواهیم شد که اولا اغلب این برنامهها بدون استفاده از هزاران سال تجربه و دانش پیشینیان انجام شدهاند و ثانیا با قضاوتی منصفانه بایستی بپذیریم که این اقدامات نه تنها منجر به توسعه نشده است که در بسیاری از موارد با از میان بردن شواهد تجارب گذشتگان آسیب رسانی به منابع و ماخذ تمدن کشور را نیز در پی داشته است. بنابراین به نظر میرسد نخستین گام برای ایجاد زمینههای توسعه خودداری از تکرار اشتباهات گذشته است، ضمن آنکه به نظر میرسد برای توسعه کشور بایستی به نکات زیر توجه کرد:
۱-برای رسیدن به مدیریت یکپارچه سرزمینی، میراث فرهنگی و طببیعی به عنوان گنجینه تجربیات سرزمینی در تمامی مراحل شناخت، تحلیل، طراحی و اجرا بایستی مورد توجه هریک از پروژههای توسعهای قرار گیرد.
۲- میراث فرهنگی و طبیعی و تجربههای سرزمینی بایستی اساس و مبنای برنامههای توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی قرار گیرد و در این راستا ارتقاء سطح بینش مدیران، مسئولان و جامعه حرفهای و مردم نسبت به مقوله میراث فرهنگی و طبیعی ضرورتی اجتنابناپذیر است.
۳- اصلاح فرایند تهیه، تصویب و اجرای طرحهای توسعهای و عمرانی (نظام فنی و اجرایی) با رویکرد محوری توجه به هویت تاریخی، طبیعی و فرهنگی ضروری است.
۴- اصلاح روشها و محتوای آموزشی دانشگاهی با عنایت به تجارب موجود در حوزه دانشی میراث فرهنگی، مورد تاکید است.
۵- اقدامات سالیان گذشته در امور توسعهای مورد پایش، بررسی و ارزیابی قرار گرفته و در صورت نیاز به بازنگری و با عنایت به تجربیات ناشی از توجه به میراث فرهنگی، تاحد امکان اصلاح شود و در این زمینه ایجاد زمینهها و ظرفیتهای قانونی لازم برای به کارگیری مبانی میراث فرهنگی در تمامی اقدامات عمرانی و برنامههای توسعه ضرورت دارد.
۶- معرفی و ترویج میراث فرهنگی و طبیعی از سوی رسانهها در جامعه و به صورت جدی در برنامههای آموزشی عمومی و تخصصی قرار گرفته و زمینهای فراهم شود تا موجب ارتقاء سطح آگاهی عمومی و ایجاد مطالبه اجتماعی نسبت به حفاظت از میراث فرهنگی و طبیعی شود./