شناسهٔ خبر: 19135 - سرویس مسکن و شهرسازی

در نشست مشترک وزارت راه و شهرسازی و سازمان میراث فرهنگی مطرح شد:

ارسال فهرست میراث مدرن تهران برای ثبت در یونسکو/ استفاده از پتانسیل‌های پایتخت برای جذب گردشگر/ عدم توجه به ارزش‌های معماری در ساخت‌و‌‎‌سازهای دهه‌های گذشته فرودگاه مهرآباد

جلسه نشست هماهنگی و برنامه‌ریزی‌ برای ثبت میراث‌صنعتی کشور با حضور نمایندگانی از وزارت راه و شهرسازی و سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری برگزار شد و در این نشست راهکارهای جذب گردشگر و حفاظت از بناهای واجد ارزش، با تاکید بر توجه به میراث مدرن و ناملموس کشور مورد بررسی قرار گرفت.

به گزارش خبرنگار پایگاه خبری وزارت راه و شهرسازی، نشست مشترک سازمان میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری و نمایندگان سازمان هواپیمایی کشوری برای ثبت ایستگاه‌های با ارزش فرودگاهی بر اساس یکی از مصوبه‌های شورای عالی معماری و شهرسازی درباره ثبت میراث صنعتی، برای تعیین تکلیف ثبت ملی و در صورت امکان ثبت جهانی ترمینال یک فرودگاه مهرآباد به ریاست پیروز حناچی دبیر شورای عالی معماری و شهرسازی و معاون معماری و شهرسازی وزیر راه و شهرسازی در ساختمان دادمان وزارت راه و شهرسازی برگزار شد.

محمد حسن طالبیان در ابتدای این نشست مشترک که با حضور محمد خداکرمی معاون هوانوردی و امور بین‌الملل سازمان هواپیمایی کشوری و حسین اکرمیان عضو هیئت مدیره فرودگاه‌های کشور و ابوالفضلی نماینده فرودگاه مهرآباد تهران برگزار شد با اشاره به اینکه ثبت آثار با ارزش فرودگاهی همچون فرودگاه مهرآباد در لیست آثار ملی می‌تواند گامی موثر در همکاری دو جانبه سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری و سازمان هواپیمایی کشور به عنوان مجموعه‌ زیرنظر وزارت راه و شهرسازی باشد گفت: فرودگاه مهرآباد به واسطه نقش میراث ناملموسی که برای ایرانیان در ورود امام خمینی به کشور دارد می‌تواند مورد بررسی قرار گیرد و در لیست ثبت آثار ملی گنجانده شود.

پیروز حناچی دبیر شورای‌عالی معماری و شهرسازی نیز که این نشست به ریاست وی برگزار شد با اشاره به اینکه سازمان هواپیمایی کشور پتانسیل ایجاد موزه را در مجوزهای خود دارد تاکید کرد: سازمان هواپیمایی کشور در مجوز فرودگاه خود پتانسیل ایجاد موزه صنعت هوانوردی را دارد و باید برای معرفی فرودگاه مهرآباد از ابتدا تا انتها از زمان طراحی تا اجرا و رسیدن به وضعیت امروزه برنامه‌ای تدارک ببیند و جای اقدام‌هایی از این دست در سازمان هواپیمایی کشور خالی است.

 

حسین اکرمیان عضو هیئت مدیره فرودگاه‌های کشور نیز در این نشست گفت: شاید اولین کاری که باید انجام داد این است که کارگروه مشترکی بین شرکت فرودگاه‌ها و میراث فرهنگی ایجاد شود و وارد فرآیند مطالعه شویم. ضمن آنکه طرح جامع فرودگاه مهرآباد هم بناست توسط مشاور بین المللی مطالعه، مبنای توسعه در آن تعریف شود و اتفاقات بسیار بزرگی در آن رخ دهد. بناست تا بسیاری از بناهای قدیمی غیرقابل اعتنا که فاقد ارزش هستند حذف شوند و با این اقدام می‌توان از ترمینال یک به عنوان نگینی در فضای توسعه عمل استفاده کرد.

توسعه فرودگاه مهرآباد در دهه‌های گذشته فنی و کارشناسانه نبود

مهندس ابوالفضلی نماینده فرودگاه مهرآباد تهران نیز در این نشست به نکاتی راجع به فرودگاه مهرآباد تهران پرداخت و گفت:  یکی از نکات بسیار مهمی که راجع به مهرآباد وجود دارد این است که مهرآباد در چند سال گذشته به مفهوم واقعی، توسعه پیدا نکرده است ضمن آنکه در سال‌های اخیر متوجه شدیم که باید مهرآباد را حفظ کنیم زیرا این فرودگاه، نقش بسیار مهمی در شبکه فرودگاهی کشور دارد و این نقش نیز غیرقابل حذف است.

این مقام مسئول افزود: ما در بحث فرودگاه مهرآباد دو موضوع پیچیده داریم که شامل توسعه فرودگاه مهرآباد و دیگری همانطور که آقای طالبیان بر روی آن تاکید دارند سرنوشت ثبت جهانی آن است. یک اثر معرفی شده از سوی ایران به یونسکو باید آنقدر ویژگی منحصر بفردی داشته باشد تا قابلیت ثبت در میراث جهانی را پیدا کند و بتواند دنیا را مجاب کند که پرونده معرفی شده از سوی سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری واجد ارزش‌های جهانی‌شدن هست.

ابوالفضلی ادامه داد: به دلایلی خیلی از توسعه‌هایی که طی سالیان در فرودگاه مهرآباد اتفاق افتاد بویژه در ترمینال‌‌های ۴، ۵ و ۶ ساخت و سازهایی غیر قابل اعتنا در حوزه معماری و استفاده از مصالح بود؛ ساختمان‌هایی که از سر زور، اجبار و همچنین عجله ساخته شد.

وی تاکید کرد: نکته‌ای که وجود دارد این است که به هرحال پتانسیل فرودگاه مهرآباد از لحاظ معماری به ویژه در مجموعه ترمینال یک قابل توجه است و اینکه سابقه‌ای ۵۰ ساله دارد و معمار قابلی نیز روی آن کار کرده که قابل اعتنا است. اما نکته‌ای که هست این است که این ساختمان هنوز ثبت ملی نشده است.

فرودگاه مهرآباد در پرونده ثبت جهانی میراث تهران برای یونسکو گنجانده می‌شود

معاون میراث فرهنگی سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری نیز در ادامه این بحث با اشاره به اینکه فرودگاه مهرآباد به دلیل معماری قابل توجهی که دارد می‌تواند در لیست آثار دارای ارزش در پرونده شهر تهران برای یونسکو ارسال شود افزود: ما از یک جهت ممکن است بحث جهانی شدن فرودگاه‌های کشور و بویژه فرودگاه مهرآباد را در دستور کار قرار دهیم. فهرست موقت تهران و میراث مدرن تهران را برای یونسکو فرستاده‌ایم که به نظر می‌رسد با کارشناسی‌های بیشتر بتوان این ترمینال (ترمینال شماره یک مهرآباد) را بعدها به پرونده میراث تهران برای یونسکو افزود.

طالبیان نیز ادامه داد: ما بناهای جذابی داریم که برای مثال دانشگاه تهران، تئاتر شهر، میدان آزادی، ساختمان سازمان میراث‌فرهنگی را شامل می‌شود؛ بدین‌معنا، سیر تحول تاریخی دوره مدرن ایران در دوکومومو (نهاد بین‌المللی مستندنگاری و حفاظت از آثار معماری مدرن و معاصر) بررسی می‌شود. از این جهت فرودگاه مهرآباد و بویژه ترمینال یک آن در لیست آثار ثبت جهانی نه به عنوان اثری مجزا که در پرونده تهران مورد قبول دنیا می‌تواند قرار بگیرد. اگر ما به این نتیجه برسیم البته با توافق سازمان هواپیمایی کشوری این اثر را در لیست آثار ملی قرار داده و پس از ثبت ملی آن را در لیست ثبت جهانی میراث تهران قرار خواهیم داد که می‌تواند تبدیل به یکی از محورهای گردشگری استان تهران نیز شود.

پیشنهاد ایجاد موزه در فرودگاه مهرآباد تهران

محمدحسن طالبیان در تشریح درخواست سازمان میراث فرهنگی از سازمان هواپیمایی کشور گفت: ما از سازمان هواپیمایی کشوری یکسری مدارک، نقشه و اسنادی که در آنها ورود امام خمینی به کشور را نشان دهد می‌خواهیم که بر اساس برنامه‌ریزی‌ها ما دو نوع ثبت را برای فرودگاه مهرآباد اعمال خواهیم کرد؛ یکی ثبت ساختمان و بنای فرودگاه است و دیگری ثبت میراث ناملموس فرودگاه مهرآباد که شامل ورود امام خمینی (ره) به کشور می‌شود. همچنین تبدیل قسمتی از فرودگاه مهرآباد به موزه از دیگر کارهایی است که ما به سازمان هواپیمایی کشور پیشنهاد می‌دهیم و برای اینکار نهایت تلاش و کوشش خود را به صورت همکاری کاملا افتخاری انجام خواهیم داد.

ابوالفضلی نیز در ادامه این نشست از آغاز طرح مطالعاتی فرودگاه مهرآباد توسط یک مشاور بین المللی خبر داد و گفت: امیدواریم این پتانسیل‌های فرودگاه مهرآباد و سایر فرودگاه‌های کشور در طرح جامع دیده شود.  

در پایان این نشست معاون معماری و شهرسازی وزیر راه و شهرسازی گفت: معتقدم در بحث فرودگاه‌ها داشتن نگاه صرفا دانشگاهی لازم اما کافی نیست و باید موارد دیگر و معماری تجربه و مباحثی از جمله تجربه را نیز مدنظر قرار داد./