1- عملیات راهنمایی :

- نظر به حساسیت کار، وضعیت خاص جغرافیای و کشندی بندر امام خمینی وکانال دسترسی طولانی و استقرار طولانی مدت راهنما بر روی کشتی و خستگی شدید بر روح و روان او و تردد کشتی های Panamax  ،Post Panamax ، CapeSize،تانکرهای گازی و نفتی وارده به تاسیسات صنایع پتروشیمی و ترمینال صادراتی ماهشهر ، عملیات راهنمایی در بندر امام خمینی شامل دو قسمت جداگانه می باشد.

الف ) هدایت در کانال : این عملیات که محدوده آن از بویه های7و12 تا بیکن 44 ( حدفاصل بار داخلی تا لنگرگاه داخلی) امتداد می یابد، توسط راهنمایان درجه سه ، دو، یک و یک ارشد انجام می گیرد که با توجه به قابلیت راهنما،طول،آبخور و نوع کشتی وحساسیت عملیات، وظیفه هدایت کشتی به آنها محول می گردد و در صورت نیاز به لنگر اندازی محدوده عملیات انها تا بیکن 37 ( خور مریموس) امتداد پیدا می کند.

ب ) عملیات سر راهنمایی : این عملیات که محدوده آن از بیکن 44 ( در صورتی که شناور قبل از بیکن 44در موقعیت لنگرباشد محدوده آن از بیکن 33 محاسبه میگردد) تا اسکله های مجتمع بندری امام خمینی و تاسیسات همجوار ( باستثنای پایانه صادراتی ماهشهر) امتداد پیدا می کند شامل – پهلودهی ، جداسازی، جابجایی، Double Banking ، Cold Move ، مانورهای خاص و مانور در اسکله های خاص می باشد.بدلیل شرایط خاص و متنوع اسکله ها که شدیدا تحت تاثیر جریانهای کشندی و بادهای فصلی و متغیر قرار دارند انجام عملیاتهای ذکر شده فقط توسط راهنمایان درجه یک ارشد و مورد تایید اداره امور دریایی ودر صورت صلاحدید توسط برخی از راهنمایان درجه یک که توانایی و قابلیت خود را در اینمورد به اثبات رسانیده باشند انجام می گیرد. ضمنا تقسیم کار با لحاظ نمودن فاکتورهایی نظیر قابلیت راهنما،شرایط آب و هوایی ،کشندی،طول وآبخور کشتی ،نوع مانور ،اسکله و سختی کار صورت می پذیرد.

2- ارائه خدمات VTS  به کشتیها

سیستمVTSبندر امامخمینی در سال 1382توسط شرکت فرانسوی سوفرولوگ به همراه پیمانکاران ایرانی شروع و در دی ماه سال 84 به پایان رسید و سیستم افتتاح گردید .

VTS  بندر امام مشتمل بریک مرکز اصلی در مرکز کنترل و 3 سایت در دریا با نامهای

1- سایت شهید دهگان روبروی مرکز کنترل

2- سایت شهید رشیدی در 25 مایلی مرکز کنترل

 3- سایت شهید حقگو در فاصله 45 مایلی از مرکز کنترل قرار دارد.

مرکز کنترل ترافیک بندر امام دارای افسران و سوپر وایزرهای آموزش دیده و با تجربه بوده که امر اطلاع رسانی وهماهنگی در ترافیک را بعهده دارند.

منطقه تحت پوشش VTS  بندر امام از LIGHT VESSEL تا اسکله های بندر بوده که شناورها در این محدوده و بر روی مانیتورها، توسط سوپروایزرهای مرکز کنترل، نظارت ومراقبت شده واطلاعات و هشدارهای لازم توسط آنها به شناورها داده میشود.

همچنین بدلیل باریک بودن عرض کانال خورموسی هماهنگی بین شناورهای خروجی و ورودی به کانال توسط سوپر وایزرها انجام شده واز بوجود آمدن شرایط خطرناک جلوگیری میشود.

سیستم VTS بندر امام قادر به ردیابی شناورها بوده واطلاعات مکمل بمنظور جلوگیری از تصادمات احتمالی را در اختیار شناورها قرار میدهد.

همچنین مناطقی بعنوان مناطق امن جهت لنگر اندازی شناورها، در سیستم تعریف و مشخص شده که شناورها با راهنمایی افسران VTS  به مناطق یاد شده هدایت میشوند.

سیستم VTS بندر امام دارای تجهیزات مجهز هواشناسی بوده که بر روی سایتها مستقر میباشند که اطلاعات جوی را بصورت ON LINE به مرکز کنترل ارسال و در اختیار شناورهای در حال تردد در محدوده VTS قرار میگیرد.

از طریق سیستم AIS  و رادارها ی نصب شده بر روی هر سه سکو و یکپارچگی این دو سیستم ، ضریب خطا به حد اقل رسیده و اطلاعات دقیقی از طریق مرکز کنترل در اختیار شناورها قرار میگیرد.

با توجه به اینکه علائم کمک ناوبری در سیستم VTS در ج گردیده اند در صورت هرگونه تغییردر علائم کمک ناوبری افسران VTS مراتب را به اطلاع اداره ایمنی خواهند رساند.

هرکدام از سایتها مجهز به 2 ژنراتور 27 KVA بوده که بهمرا ه UPS های مربوطه امکان برقرسانی 24 ساعته به تجهیزات را بعهده دارند و توسط سیستم تله متری، قابل کنترل از راه دور ( مرکز کنترل) میباشند.

سیستم دارای ضبط 24 ساعته بوده و کلیه ترددهای موجود در منطقه را بمدت چند روز تاضبط نهایی نگه میدارد.

همچنین سیستم دارای یک بویه هواشناسی در خورموسی بوده که اطلاعات آب شامل سرعت اب، دمای آب وارتفاع آب را از طریق آنتنهای مربوطه ارسال مینماید .

در مرکزکنترل بندر امام CCTV های نصب شده امکان رویت شناورها را از فاصله دور با امکان زوم و فوکوس زیاد به افسران میدهد.

سیستم مجهز به DF بوده که در مواقع تجسس و نجات بسیار مفید میباشد و اطلاعات محل دقیق وقوع حادثه بر روی صفحه مانیتور مشخص میکند. همچنین با توجه به امکان استفاده نرم افزاری از VHF ها،امکان برقراری تماس با شناورها بسیار آسان گردیده است.

3-عملیات یدک کشی  

در حال حاضر بندر امام خمینی دارای 9فروند یدک کش و 2 فروند قایق راهنما بر، بوده و عملیات یدک کشی بوسیله آنها و تحت مدیریت یک شرکت خصوصی که عملیات های راهبری وتعمیر و نگهداری شناورهای مذکور را در غالب یک قرارداد مزایده ایی بر عهده دارد، انجام میپذیرد. مشخصات و نوع یدک کشهای بندر به شرح ذیل می باشند.

ب-مشخصات شناورها

4- آبرسانی

درصورت نیاز شناورها به آب آشامیدنی در بندر امام خمینی نماینده یا مالک شناور، طی درخواستی مقدار آب مورد نیاز خود رااز اداره امور دریایی تقاضا مینماید که درصورتیکه مقدار آب مذکور بالای 100 تن باشد توسط بارج آبرسان ودرصورتیکه زیر 100 تن باشد توسط آبرسان ساحلی توسط بندر تحویل خواهد شد.

5- سوخت رسانی

درصورت نیاز شناورها به سوخت در بندر امام خمینی، نماینده شرکت کشتیرانی مربوطه، تقاضایی را به مسئول سوخت رسان اداره امور دریایی ارائه نموده واین شرکت طی معرفینامه ایی از طرف این اداره، به شرکت ملی پخش فراورده های نفتی معرفی گردیده و سوخت شناور توسط تانکرها به بارج بندر انتقال یافته و طی یک برنامه منظم و مدون به شناورتحویل میگردد.