به گزارش خبرنگار پایگاه خبری وزارت راه و شهرسازی، همایش روز جهانی شهرسازی عصر سه شنبه ۲۷ آبان با حضور عباس آخوندی وزیر راه و شهرسازی، متخصصان، پیشکسوتان و دانشجویان حوزه شهرسازی در ایوان شمس برگزار شد.
در این مراسم از دانشجویانی که در مسابقه "طرح نمونه" حائز رتبه‌های بر‌تر شدند، تقدیر به عمل آمد. همچنین عباس آخوندی از متخصصان و پیشکسوتان حوزه شهرسازی با ارائه لوح تقدیر و تشکر کرد. آخوندی سپس پشت تریبون رفت و در این نشست گفت: وضعیت توسعه شهری ایران در مسیری قرار گرفته که همه به نحوی اظهار نگرانی می‌کنند. نگرانی درباره کیفیت محیط زیست، وضعیت زندگی و حتی قابل زندگی بودن کلانشهرهایی مانند تهران، مشهد، تبریز و حتی اهواز وجود دارد. در کلانشهر تهران بیش از ۱۵ میلیون نفر زندگی می‌کنند و جمعیتی ۸ میلیونی در مرکز و نزدیک به ۷ میلیون نفر هم در حومه تهران ساکن هستند.
وی ادامه داد: این اتفاق در مشهد هم افتاده است. شهری که مقرر بود علاوه بر حومه با دو میلیون نفر کنترل شود. حالا بیش از پنج میلیون نفر در مرکز و حومه جمعیت دارد. در اصفهان و تبریز و اهواز هم همین وضعیت وجود دارد.
پذیرش «شهر» به عنوان یک «سازمان اجتماعی»
آخوندی بر لزوم بالا بردن کیفیت زندگی در شهرهای جدید و جریان داشتن مفهوم کیفیت زندگی تاکید کرد و افزود: هنوز هم فکر می‌کنم اصلی‌ترین چالش ما، تعریف «شهر» است. شهر چیست و چقدر از آن به عنوان یک سازمان اجتماعی یاد می‌کنیم؟ بارها در جمع متخصصان شهرسازی مطرح کرده بودم که شهر را به عنوان یک سازمان اجتماعی بپذیریم؛ سازمانی که هسته تشکیل دهنده آن قبل از آنکه ساختمان و معبر باشد، انسان است.
این مقام مسئول وزارت راه و شهرسازی گفت: ضعف سازمان اجتماعی را می‌توان اصلی‌ترین معضل در حوزه شهرسازی دانست. اگر شهر را به عنوان یک سازمان اجتماعی در نظر بگیریم می‌توان برای شهروندان به عنوان هسته تشکیل دهنده سازمان، حق نظارت و کنترل قائل شد.
آخوندی این پیشنهاد را در حد یک نظریه ندانست و بر تعریف فرآیندی با هدف عملیاتی ساختن موضوع تاکید کرد.
متخصصان چقدر دیده بانی کردند؟
وزیر راه و شهرسازی در ادامه سخنانش اشاره‌ای هم به بحث دیده‌بانی در شهرسازی کرد و با بیان اینکه تاکنون چند شهرساز درباره وضعیت شهرسازی اظهار نگرانی کرده‌اند اضافه کرد: دو سال پیش جلسه‌ای با محوریت فعال کردن دیده‌بانی در تهران برگزار شد و در آن شهرسازان به امر دیده‌بانی در تهران علاقه‌مند شدند اما نمی‌دانم سرانجام این دیده بانی کجا رسید و چند گزارش درباره آن منتشر شد؟
وی کنترل شهر را به شکل بروکراتیک و اداری ناممکن دانست و تاکید کرد: قصد ندارم مسئولیت وزارت راه و شهرسازی را در این زمینه نادیده بگیرم؛ در ۱۷ ماه فعالیتم، بر روی کنترل طرح جامع و طرح تفصیلی تمرکز بیشتری داشتم و در حال نظارت بر وضعیت آن‌ها هستم. هر چند بر این باورم که نظارت فعلی ما ناکافی است و این نظارت تنها زمانی عملیاتی می‌شود که با نظام حرفه‌ای شهرسازی ایران پیوند بخورد.
تهران باید تا کجا توسعه یابد؟
وی درباره طرح جامع شهر تهران گفت: در این طرح قرار بود ابتدا یک جمعیت هفت میلیونی و بعد هشت میلیونی برای مرکز در نظر گرفته شود اما میزان جمعیت پذیری تهران هم اکنون به حدود 11 میلیون نفر رسیده است.
آخوندی با طرح این سوال که شهری خشک، بدون آب و برق را تا چه میزان می‌توان توسعه داد؟ اظهار کرد: بعید می‌دانم شیوه نظارت اداری در شهری مانند تهران عملیاتی شود و بر این باورم که شهرسازان به عنوان مسئولیت حرفه‌ای و نقش اجتماعی باید نظریات خود را در این باره مطرح کنند.
وی یادآوری کرد: حدود هفت میلیون ساکن حومه تهران در مرکز این شهر شاغلند و روزانه بین تهران و حومه در حال تردد هستند. حمل و نقل شهر تا شهر برای متروپلیسی مثل تهران قابل تصور نیست و نباید تهران را تنها یک نقطه فرض کرد.
دو درخواست آخوندی از شهرسازان
مقام عالی وزارت راه و شهرسازی از متخصصان حوزه شهرسازی درخواست‌هایی هم داشت و گفت: خواسته‌ام از متخصصان حوزه شهری، تعهد اجتماعی برای دیده‌بانی شهر‌ها، تبیین نگرش نسبت به برنامه‌ریزی شهری و ایجاد ظرفیت برای جابجایی شهروندان در یک محدوده شهری است.
وی در پایان سخنانش، اظهار امیدواری کرد با کمک و هم اندیشی بین جوامع حرفه‌ای و دولت بتوان راهی برای یک زندگی بهتر یافت.
شهرهای اقماری تهران برای فروش حریم مسابقه گذاشته‌اند
سخنران دیگر این همایش محمد سالاری عضو شورای شهر تهران و رئیس کمیسیون شهرسازی و معماری شورای اسلامی شهر بود.
سالاری در سخنانی با یادآوری برخی از مهم‌ترین مصوبات شورای اسلامی شهر تهران در حوزه شهرسازی خاطرنشان کرد: ایجاد انجمن شورایاری‌ها به منظور مشارکت مردم در فرایند تصمیم‌سازی‌ها، توسعه ساماندهی و ارتقای کارآفرینی در شهر تهران، مناسب‌سازی شرایط زندگی شهری برای معلولان و ساماندهی مشارکت‌های اجتماعی در احیای بافت‌های فرسوده شهر تهران از مهم‌ترین مصوبات شورای شهر هستند.
وی با اظهار تاسف از اینکه شهرهای اقماری تهران برای فروش حریم مسابقه گذاشته‌اند، گفت: جالب اینجاست که حتی مردم به ساخت و ساز بدون مجوز تشویق می‌شوند و از سوی دیگر کمیسیون‌های ماده پنج هم درآمد بیشتری از محل فروش شهر برای اداره آن کسب می‌کنند.
عضو شورای شهر تهران همچنین درباره اقدام کمیسیون شهرسازی و معماری شورای شهر در یکسال گذشته یادآوری کرد: بهره‌مندی هر ساله این کمیسیون از توانایی شهرسازان، معماران و متخصصان حوزه شهرسازی در راهبری شهرسازی در دستور کار قرار دارد.
سالاری همچنین یک انتقاد هم از شهرداری‌ها کرد و گفت: ساز و کار قوانین و وظایف شورای شهر به نحوی است که به جای اینکه شهرسازان در فرایند مطالعات طرح‌های توسعه شهری دخالت کنند و مدعی العموم باشند، شورای شهر مدعی العموم شده. در حالیکه ما باید به عنوان داور و قاضی عمل کنیم.
وی ادامه داد: متاسفانه انتخاب اعضای شورای شهر به گونه‌ای شده که مردم باز هم به متخصصان رای نمی‌دهند و در این فرایند احزاب و گروه‌ها حتی جریان‌های سیاسی هم تاثیرگذار هستند.
در بخش دیگر این مراسم، جامعه مهندسان شهرسازی از وزیر راه و شهرسازی خواستند تا با اختصاص اعتبار و مکانی برای فعالیت، به حضورشان هویت داده شود./