شناسهٔ خبر: 23244 - سرویس دانشنامه

آشنایی با سازمان همکاری راه آهن‌ها (OSJD)

osjd سازمان همکاری راه آهن ها Organisation for Co-Operation between Railways (OSJD) سازمان بین المللی تخصصی است که در جریان اجلاس وزیران حمل و نقل در شهر صوفیه (بلغارستان) تاسیس شد. اعضای این سازمان ، وزارتخانه های حمل و نقل یا ارگان های دولتی مجری حمل و نقل ریلی از ۲۵ کشور جهان می باشند.

مبنای فعالیت OSJD مقررات سازمان OSJD است. طبق مصوبه بیستمین اجلاس وزیران (اولان باتور، مغولستان، ۱۹۹۲) و تغییرات ایجاد شده در مقررات سازمان همکاری راه آهن ها (OSJD) در بیست و یکمین دوره اجلاس وزیران (ورشو ، لهستان ، ۱۹۹۳) به منظور جلب مشارکت راه آهن ها در فعالیت های کمیته، ایجاد کنفرانس مدیران (نمایندگان مسئول) راه آهن های OSJD به تصویب رسید. این کنفرانس، فعالیت OSJD را در سطح ادارات راه آهنی تامین می کند.

تاریخچه

در آغاز دهه ۵۰ میلادی با توجه به توسعه روز افزون روابط اقتصادی و اجتماعی بین کشورهای سوسیالیستی ضرورت ایجاد قوانین و استانداردهای واحد حقوقی و اقتصادی ، جهت تامین حمل و نقل مسافری و باری در خطوط ارتباطی بین المللی احساس گردید. در سال ۱۹۵۱ میلادی ، متون اولیه اسناد از جمله MPS ، MGS ، PPW و غیره ... جهت اجرای حمل و نقل بین المللی مسافری و باری تهیه و مورد توافق قرار گرفت. این متون توسط راه آهن های جمهوری خلق آلبانی ، جمهوری خلق بلغارستان ، جمهوری خلق مجارستان ، جمهوری دمکراتیک آلمان ، جمهوری خلق لهستان ، جمهوری سوسیالیستی رومانی، اتحاد جماهیر شوروی و جمهوری سوسیالیستی چکسلواکی پذیرفته و از اول نوامبر ۱۹۵۱ به موقع به اجرا درآمد.
 
با گذشت زمان ، همکاری بین راه آهن ها افزایش یافت. حجم انتقال مسافر و بار به شکل قابل ملاحظه ای افزایش پیدا کرده و لزوم همکاری در سایر زمینه های حمل و نقل ، از جمله زمینه های فنی، علمی- تحقیقاتی ، طراحی- ساختاری و اقتصادی افزایش یافت. با این وجود ، با توجه به رشد نیازها به همکاری علمی- فنی بین راه آهن های کشورهای سوسیالیستی و توسعه و ارتباطات بین المللی ، لزوم ایجاد ساختار سازمانی جدیدی که تامین کننده رشد این همکاری ها باشد ، احساس گردید.

به این ترتیب ، در ژوئن ۱۹۵۶ میلادی ، در شهر صوفیه اجلاس وزیران تشکیل شد ، که در جریان آن ایجاد سازمان همکاری راه آهن ها به اتفاق آرا به تصویب رسید. اجلاس مذکور اولین اجلاس وزیران متولی حمل و نقل ریلی در کشورهای سوسیالیستی می بود. در سال ۱۹۹۲ در اولان باتور ، پایتخت مغولستان ، بیستمین اجلاس وزیران سازمان همکاری راه آهن ها تشکیل گردید. در این سال ، در چارچوب OSJD ، کنفرانس مدیران راه آهن ها اولین جلسه خود را تشکیل داد.

همکاری جمهوری اسلامی ایران با سازمان همکاری راه آهن ها 

راه آهن جمهوری اسلامی ایران با توجه به تغییرات به وجود آمده در جغرافیای کشور شوروی سابق و سایر کشورهای سوسیالیستی اروپای شرقی و افزایش تبادل بار با این کشورها ، به ویژه کشورهای آسیای میانه ، در سال ۱۹۹۷ میلادی برابر با ۱۳۷۵ هجری شمسی و در جریان اجلاس وزیران در شهر تاشکند ، رسما به عضویت OSJD درآمد. از آن تاریخ تاکنون (سال ۲۰۱۲ میلادی) ، راه آهن جمهوری اسلامی ایران به عنوان یکی از اعضای دائم سازمان به شمار می آید. میزان حق عضویت راه آهن جمهوری اسلامی ایران در سال ۱۳۸۶ هجری شمسی به مبلغ ۱۱۴/۰۰۰ فرانک سوئیس بوده است.

عمده تعامل و همکاری راه آهن ایران با سازمان OSJD عبارتند از :

- استفاده از تجربیات کشورهای عضو در حمل و نقل ترکیبی. 
- عضویت در کمیسیون حقوق حمل و نقل OSJD (کمیسیون دوم) که نماینده ثابت راه آهن در محل مستقر می باشد.
 - عضویت در توافقنامه ارتباط بین المللی باری ریلی (SMGS) و اعمال توافقنامه مذکور (از جمله تنظیم بارنامه در حمل و نقل از / به کشورهای همسود CIS).
 - عضویت در مقررات PPW (قوانین بهره برداری از واگن ها در ارتباط بین المللی).
 - استفاده از تجربیات آن سازمان در حمل و نقل کالاهای خطرناک.
 - استفاده از تجربیات سازمان در زمینه توسعه حمل و نقل و تکمیل کریدورهای حمل و نقلی.
 - همکاری در روند تجدید ساختار OSJD به عنوان یکی از اعضای گروه کاری موقت تکمیل اسناد اساسی OSJD و ارایه نقطه نظرات راه آهن به سازمان.
 - همکاری با سازمان در جهت افزایش توانایی رقابت و بازاریابی حمل و نقل ریلی.
 - شرکت در اجلاس های وزیران ، روسای راه آهن ها و جلسات تخصصی.
 - تبادل اطلاعات بین راه آهن جمهوری اسلامی ایران و OSJD در زمینه های مختلف.
 - بررسی بارنامه هماهنگ SMGS/CIM
 - استفاده از فهرست هماهنگ کالا در مزر سرخس
 
نشریات سازمان همکاری راه آهن ها

۱- بولتن OSJD که به انتقال تجربیات راه آهن ها ، دستاوردها ، معرفی امکانات و توانایی های راه آهن های عضو و موضوعات فنی در حوزه ریلی می پردازد.
 ۲- کتابچه راهنما که اطلاعات لازم در مورد راه آهن های عضو را ارایه می دهد.
 ۳- اطلاعات آماری که به تشریح آمار حمل و نقل بار و مسافر ، خطوط ریلی ، کارکنان و غیره ... می پردازد.
 ۴- نقشه حمل و نقل ریلی توسط سازمان ، در کشورهای روسیه ، چین ، انگلستان و آلمان ،‌ هریک سال یکبار.

اعضاء سازمان همکاری راه آهن ها

سازمان OSJD دارای ۲۵عضو فعال ، ۶ عضو ناظر و ۲۰ موسسه وابسته می باشد. در حال حاضر اعضای فعال OSJD به شرح زیر می باشند : 
آذربایجان ، روسیه سفید ، بلغارستان ، مجارستان ، ویتنام ، گرجستان ، جمهوری اسلامی ایران ، قزاقستان ، چین ، کره شمالی ، قرقیزستان ، لتونی ، لیتوانی ، مولداوی ، مغولستان ، لهستان ، روسیه ، رومانی ، اسلواکی ، تاجیکستان ، ترکمنستان ، ازبکستان ، اکراین ، چک و استونی.
اعضای ناظر OSJD عبارتند از راه آهن های فرانسه ، آلمان ، یونان ، صربستان و مونته نگرو ، فنلاند و راه آهن دیر شاپرون- ابنفورت.  
  
 اهم اجلاس :

    جلسات داخلی سازمان
    جلسات مشترک با سایر سازمان های بین المللی از جمله اتیفه یوآی سی ، اسکاپ
    اجلاس نمایندگان تام الاختیار
    کنفرانس مدیران (نمایندگان مسئول راه آهن های OSJD)
    اجلاس وزیران OSJD