به گزارش پایگاه خبری وزارت راه و شهرسازی، همزمان با روزهايي كه طبق آمارهاي رسمي بيش از ١٣ استان كشور درگير تنش آبي بوده و جنگلهاي هيركاني شمال كشور تنها باريكه سبز باقيمانده بر نقشه ايران و تامينكننده آب بسياري از استانها هستند، برنامههاي توسعهاي همچنان بدون لحاظ حيات اين جنگلها اجرا ميشوند. اين بار برجسازي توسط شهرداري گرگان در جنگلهاي ناهارخوران در حال انجام است. اعتماد نوشت: هر چند شهرداري گرگان ميگويد كه كاملا بر اساس قوانين، اين پروژه را كليد زده و مديريت ميكند اما كارشناسان محيط زيست اعتقاد دارند انجام چنين پروژههايي در جوار اكوسيستمهاي حساس و ارزشمند جنگلي در شرايط كنوني مانند آتش زدن عمدي اين جنگلهاست و نتيجهاي جز نابودي آنها و در نتيجه بروز بحرانهاي زيستي براي شهروندان در پي نخواهد داشت.
ساكنان سروش مخالفند
پس از تماس تلفني چند تن از شهروندان مركز استان گلستان با خبرنگار «اعتماد» و مراجعه به محل اجراي پروژه در شهرك سروش و در جوار جنگل ناهارخوران، نظر شهروندان را جويا ميشويم. آنها بهشدت مخالف اجراي اين طرح هستند.
يكي از اهالي كه بيش از ٢٠ سال ساكن اين شهرك است به «اعتماد» ميگويد: «شهرداري در حالي مجوز براي ساخت اين مجتمع ٣٢ واحدي را داده كه ساكنان كنوني اين شهرك از ابتداييترين امكانات لازم براي زندگي شهري محروم هستند. ما اينجا مسجد، مدرسه، مركز بهداشت، كتابخانه و نانوايي نداريم. به جاي اين برج ٨ طبقه كه جمعيتي را به اينجا اضافه و مشكلاتمان را چند برابر ميكند بهتر نبود شهرداري فكري براي خانوادههايي كند كه بيش از ٢٠ سال در اينجا ساكن هستند؟ ضمن اينكه زميني را كه دارند در آن برج ميسازند به عنوان «عامالمنفعه» در دست شهرداري است و بايد براي مردم از آن استفاده ميشد.» شهروند ديگر ساكن شهرك سروش ميگويد: «سالهاست كه تقاضاي ساخت يك مسجد را به شهرداري و مسوولان دادهايم؛ اما با ساخت آن مخالفت شده است؛ حالا خودشان آمدهاند در كنار جنگل و رودخانه مجوز برج ٣٢ واحدي دادهاند. اين را چه ميتوان معنا كرد؟»
يكي از خانمهاي ساكن نيز از مسوولان گلستان ميپرسد: «آيا بچههاي ما حق ندارند بازي كنند؟ ورزش كنند؟ سالهاست كه درخواست يك زمين بازي يا پارك را براي شهرك دادهايم؛ اما نه شهردار پيشين و نه شهردار جديد توجهي به اين خواستههاي بحق ما نداشتند. هر وقت هم درخواستمان را با ديگر مسوولان استان در ميان گذاشتهايم گفتهاند كه شهرك سروش در كنار جنگل است و نياز به پارك ندارد. به نظر شما بچه پنج ساله من بايد در جنگل بازي كند؟ آيا مسوولان ميتوانند امنيت او را در جنگل تضمين و تامين كنند؟ آيا جنگل محل بازي و فوتبال است و صدمه نميبيند؟»
شهروند ديگري كه خود بازنشسته يكي از ادارات كل است به «اعتماد» ميگويد: «ما در اين شهرك نانوايي و مركز بهداشت نداريم و فاضلابهايمان بخشي به رودخانه و جنگل ميريزد و بخشي در شهرك رها شده؛ اسمش هم اين است كه در نقطه خوش آب و هواي شهر زندگي ميكنيم. اما شهرداري گرگان در تمام اين ٣٠ سال توجهي به حقوق شهروندي ما نداشته است. حالا يكباره دارد برجي را بنا ميكند كه ٣٢ خانواده را به جمعيت كنوني اضافه ميكند و اين خود ميتواند مشكلات بهداشتي فراواني را براي ساكنان شهرك ايجاد كند. واقعا چه اصراري است كه در كنار جنگل چنين برجهايي ايجاد شود؟»
كارشناسان محيط زيست: پروژه مخرب است
مجوز دادن به پروژههاي بلندمرتبه سازي و متراكم در مناطقي از شهرها كه كيفيت محيط طبيعي بالايي دارند و همچنين زيرساختهاي لازم شهري را ندارند آسيبهاي جدي به محيط زيست وارد ميكند. مزدك دربيكي، پژوهشگر و دكتراي محيط زيست به «اعتماد» گفت: «پروژههايي مانند برج هشت طبقه جنگل سروش، آثار مخربي بر محيط طبيعي ميگذارد و ميتواند كيفيت محيط را ناخودآگاه تحت تاثير قرار دهد. آلودگي منظر، تجاوز به عرصه و حريم طبيعي و آلودگيهايي كه با هجوم اين تراكم براي محيط طبيعي ايجاد ميشود در پروژه سروش كاملا مشهود است.»
اين عضو هيات علمي دانشگاه آزاد اسلامي در ادامه با تاكيد بر اين نكته كه سروش، يك شهرك بسته است و بزرگترين مشكل اين است كه راه دسترسي به يكي از اصليترين تفرجگاههاي طبيعي گرگان از داخل اين شهرك ميگذرد، گفت: «علاوه بر اينها سروش، مشكل ترافيك و آلودگي صوتي و زباله دارد. وقتي يك شهرك با اين حجم جمعيت، هنوز سيستم تصفيه فاضلاب ندارد و به دليل شيب بالا مشكل بتوان اگو را در آن پياده كرد، چگونه شهرداري مجوز ساخت يك مجتمع ٣٢ واحدي بلند را ميدهد؟»
دربيكي از مسوولان شهرداري گرگان پرسيد: «واقعا چه اصراري است كه ساختمانهاي متراكم را در مناطق جنوبي گرگان كه چسبيده به جنگل است مجوز ميدهيد و با اين كار، بار ترافيكي تمام شهر را به سمت جنگل افزايش ميدهيد؟ جنگل ناهارخوران تنها يك راه دسترسي دارد كه كل جريان ترافيكي شهر را كه توسط ساكنان و ترددكنندگان منطقه ايجاد ميشود تحمل ميكند. چگونه مجوز اضافه شدن ١٥٠نفر را به اين منطقه صادر كردهايد و حجم زباله، آلودگي، امنيت و ترافيك آن را كه بر اكوسيستم جنگلي منطقه وارد ميشود ناديده گرفتهايد؟»
اين پژوهشگر محيط زيست در ادامه تاكيد كرد: «اگر قرار است مجوز بلندمرتبهسازي در گرگان صادر شود بايد در مكانيابي آنها دقت لازم صورت بگيرد و اينكه اين رويكردها بر اساس چه اصول فني مهندسي صورت گرفته است؟ چه اصراري است كه تمام پروژههاي بلندمرتبه سازي در جنوب گرگان و در جوار جنگل صورت بگيرد. ميتوان اين كار را در شمال و ديگر نقاط انجام داد. اينگونه طرحها بار شديد منفي را روي اكوسيستم شهري و جنگلي گرگان اضافه ميكنند.»
دربيكي گفت: «اصل شكلگيري شهرك سروش در قلب جنگل در دهه ٦٠ مورد نقد جدي و خلاف اصول محيطزيست بوده است و اينكه حالا آن را تشديد كنيم تكرار فاجعه و خطاست. طبقات اجتماعي بانفوذي مانند پزشكان و برخي مسوولان، آگاهانه يا ناآگاهانه به غلط در ٣٠ سال گذشته به عرصههاي طبيعي و شهري تجاوز كردهاند و در قالب شهرك، ويلاسازي در جنگل را شكل دادهاند. خيلي از اين خانهها و ويلاها در جاده ناهارخوران، هنوز سند ندارند و به حريم جنگل و رودخانه تجاوز كردهاند. اين جنگلها ملي است و متعلق به همه مردم ايران است و شهرداري نبايد به راحتي با متخلفان اين حوزه مسامحه كند. اگر رويكرد غلطي در ٣٠سال پيش شكل گرفته چرا امروز آن را تشديد كرده و ادامه بدهيم. يك جايي بايد اين رويكرد را متوقف كرده و تغيير داد و آن را مديريت كرد.»
اين دكتراي محيط زيست با تاكيد بر اينكه متاسفانه شهرداريها تفكر سازهاي صرف داشته و رويكردهاي مدرن شهري كه تمام مسائل برنامهريزي شهري و مناسبات فرهنگي و اجتماعي و محيط زيستي را در نظر ميگيرد ندارند، گفت: «داشتن شهر مدرن فقط احداث زيرگذر و روگذر نيست؛ بلكه انتظار ميرود شهرداري گرگان كه ادعاي يك شهر مدرن را در سر ميپروراند اكوسيستم شهري با گردش مناسب كيفيت زندگي را در مديريت شهري لحاظ كند.»
شهرداري گرگان: طرح كاملا قانوني است
اما معاون شهرسازي شهرداري گرگان، مجيد طاهري معتقد است كه طرح مجتمع مسكوني ٨ طبقه سروش كاملا قانوني است. او در اين باره به «اعتماد» گفت: «طبق قوانين موجود درصدي از زمينهاي تفكيك شده در شهر به عنوان «عامالمنفعه» به شهرداري تعلق ميگيرد. برداشت اشتباهي كه از عامالمنفعه ميشود اين است كه الزاما در آن سرانه عمومي ديده بشود. عامالمنفعه به اين معني است كه آن ملك به عنوان حقوق بيتالمال تعريف شده و شهرداري به نيابت از مردم شهر در آنجا قطعات زميني را برميدارد تا بتواند در شهر خدمات ارايه دهد. در اصل عامالمنفعه ملك شهرداري است و هزينه يا نوعي عوارض است كه به شهرداري پرداخت ميشود و شهرداري ميتواند به طور غيرمستقيم با فروش آن براي شهر خدمات و امكانات تعريف كند.»
او در ادامه گفت: «طي سالهاي اخير براي ساخت مدرسه در آن نقطه با آموزش و پرورش مكاتبات و جلساتي داشتيم كه اين زمين را با زمين ديگري در كنار پارك شهر گرگان تعويض كنيم؛ اما آنها قبول نكردند. شهرداري هم در بحران كنوني اقتصادي مشكلات خاص خودش را دارد. ما الان كاهش ٥٠ درصدي صدور پروانه ساخت داشتهايم؛ در حالي كه در حدود ٧٠ درصد فعاليتهاي شهرداري گرگان وابسته به ساختوساز است.» او در پاسخ به اين سوال «اعتماد» كه آيا سروش اين ظرفيت و زيرساخت لازم را دارد كه دوباره جمعيت ديگري را در دل خود جاي دهد در حالي كه سرانه فضاي سبز، فاضلاب و مراكز فرهنگي- آموزشي لازم براي ساكنان كنوني خود را نيز ندارد، گفت: «جانمايي مكانهاي مختلف، در طرحهاي تفضيلي و جامع تصويب ميشود و ما نميتوانيم بنا به دلخواه خودمان آن را تغيير دهيم. از سوي ديگر گرگان شهري است كه امكان توسعه افقي را ندارد چرا كه از يكسو به جنگل ناهارخوران و از سوي ديگر به اراضي كشاورزي متصل است. شهري است كه بايد سرانه مسكوني خود را در داخل خود تامين كند. حتي در طرح جامع گرگان هم عنوان «شهر متراكم» آمده است. از طرف ديگر تمام مردم سكونت در جنوب جغرافيايي را ميخواهند كه همين امر، سرمايهگذاري در حوزه ساخت وساز در اين منطقه را توجيه ميكند. ضمن اينكه خود مردم سروش هم آپارتمانهاي چند طبقه ساختهاند.» او درباره ساخت پارك براي ساكنان سروش به «اعتماد» گفت: «بالاخره در ساخت و ساز، آسيب هم هست؛ اما شهرداري سعي كرده اين آسيب را به حداقل برساند و طبقات را بالاتر ببريم تا تراكم خانوادگي آن كمتر باشد. از بين اين دو گزينه انتخاب كردهايم. اما اگر قرار بود به جنگل آسيب وارد نشود بايد از اساس ساخت و ساز اتفاق نميافتاد و اين مختص به زمين شهرداري نيست. الان خود اهالي حاضر هستند تعداد طبقاتشان را كاهش بدهند؟»
او درباره مشكل فاضلاب شهرك سروش گفت: «اين مختص به سروش نيست و ما در بسياري از شهرهاي كشور و از جمله گرگان اين مشكل را داريم كه شركت آب و فاضلاب بايد راهكارهاي لازم را بيابد.»
با اين همه دادن مجوز بلندمرتبه سازي در جاده ناهارخوران گرگان كه قبلا نيز با ساخت برج تجاري «پارتيا» و هتلهاي چندطبقه آغاز شده ميتواند توجيهگر برجسازيهاي آينده براي جنگلهاي هيركاني ناهارخوران گرگان باشد و بلندمرتبهسازيهاي آينده را در اين منطقه تشديد كند؟ آيا مسوولان نميخواهند به هشدارهاي مقام معظم رهبري درباره نساختن بنا و حتي حوزههاي علميه در جنگل توجه كنند و آن را در برنامههاي توسعه شهري و ملي لحاظ كنند!؟/