به گزارش پایگاه خبری وزارت راه و شهرسازی، برج آزادی اثر حسین امانت طراح و معمار ایرانی است که طراح ساختمان‌های اولیه دانشگاه صنعتی‌شریف، ساختمان سازمان میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری و ساختمان سفارت ایران در پکن است. برج آزادی به نگاه برخی از معماران بنای کاملا مدرن و امروزی است که نشانه‌های مشخصی از معماری ایرانی را دارد و می‌تواند مصداق درست این معماری در جهان معاصر است طرح و حجم اثر کاملا منطبق بر آموزه‌های معماری اصیل ایرانی است. معماری شاخص برج آزادی، تلفیق طاق‌های معماری قبل و بعد از اسلام و تبدیل آن به نمادی زیبا به لحاظ معماری است. در این طرح، معمار حتی به جزئیات اجرای بنا و نحوه چیدمان سنگ‌های نماد دقت وافری تا در نهایت جز جز اجزا به کل واحدی بدل شوند.
در تاریخچه طراحی و سپس اجرای این اثر معماری می‌خوانیم که؛ در نیمه دوم دهه چهل قرن چهاردهم هجری شمسی، طراحی دروازه غربی ورود به شهر تهران، در مجاورت با فرودگاه بین‌المللی مهرآباد و بسیاری از مسیرهایی که از نقاط غربی کشور به تهران منتهی می‌شوند و در معرض دید مردم، گردشگران، میهمانان عالی‌رتبه سیاسی و نظایر آن قرار می‌گرفت، به مسابقه گذاشته شد.
هدف، طراحی بنایی یادمانی بود که علاوه بر داشتن تاثیرات بصری خاص، تداعی کننده پیشینه تاریخی، فرهنگی و هنری این سرزمین باشد و به عنوان نماد پایتخت ایران نیز، محسوب شود. در این مسابقه، طرح ارائه شده توسط حسین امانت که در آن زمان یکی از دانشجویان سالهای پایانی رشته معماری دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران بود، برنده شد.
بخش اصلی این بنا طی ۳۰ ماه، با کیفیت اجرایی بسیار بالا و جزییاتی که برای اولین بار برای این ساختمان طراحی شده بود، اجرا و در ۲۴ مهرماه ۱۳۵۰ هجری شمسی افتتاح شد و بخش‌های جانبی آن، در سال ۱۳۵۳ هجری شمسی مورد بهره‌برداری قرار گرفت.
اصول کلی حاکم بر طراحی فضای‌سبز و محوطه‌سازی
یکی از ویژگی‌های بارز این بنا، طراحی محوطه است. الگوی هندسی به کاررفته در طراحی فضای سبز، از طرفی شبیه به طرح‌ها و نقش و نگارهایی است که در طبیعت وجود دارد و می‌توان طرح‌های مشابه آن را در برگ گیاهان یا پوست حیوانات مشاهده کرد. خلاقیت به کار رفته در این طرح، ایجاد نقش و نگارهایی است که مفاهیمی نظیر تکرار، تشابه، تغییرات فرم، تکامل، تقارن، کثرت و وحدت و نظایر آن را تداعی می‌کند.
شش ضلعی‌هایی که در برج آزادی به کاررفته‌اند، نسبت به محور شرق – غرب متقارن بوده و مجموعه سبز و زیبایی را برای جای گرفتن بنای یادبود فراهم کرده‌اند.
زمین بنا، که میدان آزادی را تشکیل میدهد، شکلی شبیه بیضی به مساحت ۶۸ هزار متر مربع است. مرکز بنای یادبود تقریبا در یک سوم شرقی راستایی که از امتداد محور شرق – غرب می‌گذرد، واقع شده است.
دهانه‌های بزرگ برج رو به شرق و غرب و دهانه‌های کوچک آن، رو به شمال و جنوب طراحی شده‌اند.هندسه، شیب و عوارض طبیعی زمین میدان تقریبا به شکل بیضی است. قطر بزرگ آن به طول ۳۸۰ متر در راستای محور شرق-غرب و قطر کوچک به طول ۲۱۰ متر در امتداد شمال – جنوب واقع شده است. مساحت و محیط میدان به ترتیب حدود ۶۸ هزار متر مربع و ۹۸۰ متر است. شیب زمین معادل ۵/۱ درصد و جهت آن از شمال به جنوب است.
نحوه دسترسی به محورهای اصلی شهر
بزرگراه محمدعلی جناح در ضلع شمالی، خیابان آزادی در امتداد طولانی‌ترین محور شرقی – غربی تهران در ضلع شرقی، بزرگراه آیت‌الله سعیدی در ضلع جنوبی و جاده کرج در ضلع غربی، دسترسی‌های اصلی به میدان را تشکیل می‌دهند. هریک از این دسترسی‌ها، جزء اصلی‌ترین معابر شهر به ویژه شریان‌های ارتباطی با بیرون از شهر هستند. /