به گزارش خبرنگار پایگاه خبری وزارت راه و شهرسازی ابوالفضل باقرنیا مدیرکل اداره راه و شهرسازی استان البرز طی سخنرانی در بیست و یکمین جلسه ستاد ملی بازآفرینی شهری پایدار در تشریح ویژگی‌های شهرنشینی در این استان بیان کرد: استان البرز نتیجه آخرین تغییرات تقسیمات كشوری در سطح استانی است كه به واسطه ماهیت، كاركرد و موقعیت استراتژیك و نزدیك بودن به پایتخت، شهرنشینی در آن غالب است. در حال حاضر با وجود تغییر مكانیزم‌های خدمات‌رسانی و پیوندها و سلسله مراتب ارتباطات شهری و کاهش وابستگی‌های برون استانی، همچنان شاهد برقراری پیوندها و ارتباطات قوی مجموعه سكونتگاه‌های این استان با شهر تهران هستیم.
باقرنیا در ادامه با بیان اینکه نزدیک بودن به تهران، قرارداشتن بر سر راه‌های مواصلاتی غرب و شمال کشور و ایفای نقش بارانداز مهاجرتی، تبعات مثبت و منفی بسیاری را برای البرز در پی داشته است گفت: در حال حاضر استان البرز دارای دو میلیون و ۴۱۲ هزار و ۵۱۳ نفر جمعیت بوده و با نرخ مهاجرت پذیری ۳.۹ درصدی دارای رتبه اول این بخش در کشور است.
وی در ادامه تنوع شدید قومیتی و فرهنگی و همچینن عدم رشد متوازن جمعیت را دو ویژگی فعلی این استان مطرح کرد و گفت: هم‌اکنون نرخ بیکاری در البرز نیز ۱۲.۲ گزارش ده که رتبه ۹ کشوری را به خود اختصاص داده است.
به گفته وی طبق آمار منتشر شده در سال ۹۴ رقمی معادل ۴۰ درصد مناطق حاشیه‌ای این استان زیر خط فقر قرار دارند و ۳۰ درصد از ازدواج‌ها در این منطقه به طلاق منجر شده است.
مدیرکل اداره راه و شهرسازی البرز همچنین قرارگیری استان در مسیر شاهراه‌های ارتباطی غرب و شمال كشور را از ویژگی مهم دیگر این استان قلمداد کرد و افزود: درحقیقت البرز مسیر تردد ۱۲ استان كشور به شمار می‌رود که این امر مشکلاتی از قبیل افزایش آلودگی‌های زیست محیطی، افزایش نرخ مهاجرت پذیری و افزایش ترافیك درون استانی و از سویی دیگر فوایدی از جمله افزایش امکان توسعه صنعتی و کشاورزی و افزایش رونق اقتصادی و اشتغال زایی را برای آن به همراه خواهد داشت.
این مقام مسئول در ادامه اضافه کرد: درحال حاضر مساحت کل بافت ناکارآمد استان دو هزار و ۶۴ هکتار و جمعیت ساکن در آن ۷۱۴ هزار و ۸۲۰ نفر گزارش شده است که ۴ درصد مساحت شهری و ۲۷ درصد مساحت استانی را به خود اختصاص می‌دهد.
باقرنیا محلات اسلام‌آباد، سهرابیه، اخترآباد، ملک‌آباد، حصار خط ۴، خلج‌آباد، کلاک نو، حصار پایین و چنارک را از مناطق اسکان غیررسمی شهر کرج اعلام کرد و گفت: با توجه به اینکه بافت ناکارآمد کرج ۴۲ درصد مساحت کل استان را تشکیل داده است، هم‌اکنون طرح های لازم برای بهسازی و احیای بافت‌های فرسوده و سکونتگاه‌های غیر رسمی در این شهر آماده و در حال پیگیری قرار دارد.
مدیرکل اداره راه و شهرسازی البرز در ادامه سخنانش همجواری بلافصل با پایتخت سیاسی و اقتصادی كشور، وضعیت اقلیمی و توپوگرافیك مطلوب جهت استقرار و سكونت، شکل‌گیری مهمترین قطب صنعتی کشور در مسیر تهران-کرج-قزوین، قرارگیری در مسیر شاهراه‌های ارتباطی غرب و شمال كشور(۱۲ استان)، قیمت بالنسبه پایین‌تر املاك و اجاره بها نسبت به پایتخت کشور را دلایل اصلی مهاجرت‌پذیری بالای این استان نام برد و افزود: بدون شک این موجب ایجاد معضلات کالبدی در شکل‌گیری نظام سکونتگاه‌های شهری، افزایش معضلات اجتماعی و اقتصادی در نظام سکونتگاه های شهری و ایجاد مشکلات زیست محیطی در مجموعه سکونت گاه های شهری در استان شده است.
این مقام مسئول در ادامه از فاقد سند بودن بیش از ۷۵ درصد از املاک بافت‌های ناکارآمد در این استان خبر داد و گفت: این مسئله باعث ایجاد مشكلات جدی در دریافت تسهیلات بازسازی و بهسازی، مانع صدور پروانه بازسازی توسط شهرداریها و سوق دادن مردم برای ساخت و ساز بدون نظارت شده است که از معضلات موجود البرز در احیای مناطق ناکارآمد به شمار می‌رود.
وی در این خصوص خاطرنشان کرد: عدم تخصیص اعتبارات لازم جهت تشکیل نهاد توسعه محله ، پایین بودن نرخ اشتغال، درآمد و سرانه خدمات شهری نسبت به میانگین شهر، عدم نظارت صحیح نظام مهندسی و مدیریت شهری در ساخت و سازها و ایجاد بافت‌های ناکارآمد جدید، عدم وجود برنامه جامع در پیش‌گیری و پیش‌نگری توسعه سکونتگاه‌های غیررسمی استان با توجه به نرخ بالای مهاجرت، ناپایداری كالبدی، بروز ناهنجاریهای اجتماعی، مشكلات زیست محیطی و عدم توجه به هویت فرهنگی و تاریخی، تمایل اقشار كم درآمد مهاجر به سكونت در مركز شهر و عدم توانایی و استطاعت مالی ساكنین جهت نوسازی و بهسازی، نبود بناها و آثار تاریخی و فرهنگی و نارسایی و ناكافی بودن زیرساخت‌های گردشگری، نرخ پایین بازدهی سرمایه‌گذاری در بافت و عدم رغبت و تمایل بخش خصوصی به سرمایه‌گذاری در بافت، کمبود های روبنایی و زیربنایی از جمله معابر كم عرض و نفوذپذیری ضعیف داخل بافت، عدم تعادل کالبدی ـ فضایی پهنه‌های با پیشینه روستایی با سایر نواحی شهری، عدم وجود سلسله مراتب ارتباطی، شبكه‌های ارتباطی ارگانیك، نامنظم و درهم پیچیده، خالی شدن پهنه‌های مزبور از سرمایه‌های اجتماعی و درون كوچی افراد غیر بومی، احتمال تغییر كاربری اراضی كشاورزی و باغات به کاربری‌های مسكونی، تجاری و ...، گسترش افقی شهر و احتمال ایجاد مخاطرات زیست محیطی و به هم خوردن پایداری اكولوژیكی، ریزدانگی پلاك ها، واحد‌های مسكونی ناپایدار، تراكم نفر در واحد مسكونی بالاتر از میانگین شهری و مشكلات زیست محیطی، افزایش تنش‌ها به علت شکاف عمیق اقتصادی و اجتماعی بین ساکنان شهرها و سکونتگاه‌های غیررسمی و تنوع بالای قومی و ترس از مشاركت و فروش به دلیل ارزش پایین املاك از دیگر مشکلات ما در این حوزه در استان به شمار می‌رود.
باقرنیا همچنین عقد قرارداد جهت تهیه طرح طرح بهسازی و نوسازی بافت فرسوده، عقد قرارداد جهت تهیه طرح بازآفرینی پایدار شهری، تهیه طرح های توانمند سازی سكونتگاه های غیر رسمی، تهیه و تصویب طرح‌های تفصیلی موضعی، مرمت حمام تاریخی مصباح، ساخت خانه محله خط ۴ حصار، واگذاری زمین جهت احداث پاسگاه نیروی انتظامی و احداث خانه بهداشت خط ۴ حصار ، احداث مدرسه ۱۶ كلاسه در محله اخترآباد، كارشناسی و ارزیابی زمین سرمایه ای كلاك جهت فروش و واگذاری، رفع معارضین زمین سرمایه‌ای حسن‌آباد و ایجاد صندوق سرمایه ای با فروش زمین حسن آباد را نمونه‌ای از اقدامات انجام شده اداره‌کل راه و شهرسازی و شرکت عمران و بهسازی شهری ایران اعلام کرد.
باقرنیا در پایان سیاست گذاری توسعه یكپارچه شهری با رویكرد آمایشی و اولویت بخشی به توسعه درون‌زا، رفع موانع حقوقی و ثبتی اراضی و املاك واقع در محدوده‌های هدف، تحریك عرضه زمین و ساخت و ساز مسكن در پاسخ به تقاضای اسكان قشرهای كم درآمد شهری، اتخاذ تمهیدات مناسب در فرآیند تهیه و اجرای برنامه‌های احیا، بهسازی و نوسازی بر اساس تقاضای واقعی ساكنین و منطبق بر معیارهای پایداری اجتماعی، اقتصادی و زیست محیطی و نهادینه كردن مشاركت مالکان، ساكنان و شاغلان محدوده‌ها و محله‌های هدف در فرآیند احیا، بهسازی و نوسازی را از اهداف و راهبردهای اصلی اداره‌کل در پیشبرد برنامه اعلام کرد و افزود: استان البرز در افق ۱۴۰۴، دارای نظام شهری عدالت محور، قانونمند و عاری از بافت‌های ناكارآمد شهری است و محله‌ها به عنوان عناصر كالبدی و اجتماعی بر اساس تعهد شهروندی، سرمایه‌های اجتماعی و مشاركت به رشد و توسعه خود ادامه می‌دهند و مدیریت شهری منسجم، خلاق و متعهد، زمینه عدالت محیطی و كالبدی را فراهم نموده به گونه‌ای كه همه شهروندان ساکن در بافت و محله‌های شهری از امتیازات شهروندی برخوردار بوده و با مشاركت محلی بر آمایش محدوده‌های هدف نظارت دارند.