به گزارش پایگاه خبری وزارت راه و شهرسازی، محمد درویش در مورد فرونشست‌های زمین و بیابانی شدن ایران گفت: روند بیایان‌زایی در کشور همچنان با شتاب نگران‌کننده‌ای پیش می‌رود که افت حاصلخیزی خاک، کاهش تولید، افزایش روستاهای متروکه شده، افت آب‌های زیرزمینی، نشست زمین و افزایش تولید گرد و غبار برخی از نشانه‌های بیابانی‌شدن است که استفاده بدون مدیریت از منابع آبی و پاک‌تراشی جنگل‌ها می‌تواند آن را سرعت ببخشد.

وی اظهار کرد: نابودی تنوع زیستی از دیگر مولفه‌های بیابان‌زایی است و بررسی‌ها نشان می‌دهد کشورهایی که در روند خشکسالی قرار دارند، گونه‌های گیاهی آنها هم در معرض خطر قرار می‌گیرند که این روند در ایران بسیار نگران‌کننده است زیرا تعداد زیادی از گونه‌های گیاهی در فهرست اتحادیه جهانی حفاظت از طبیعت ( IUCN ) قرار دارد.

رییس گروه تحقیقاتی مولفه های اقتصادی - اجتماعی بیابان‌زایی ادامه داد: این شرایط برای گونه‌های جانوری کشور نیز وجود دارد؛ اگر ببر مازندران یا شیر ایرانی را از دست داده‌ایم، باید تلاش کنیم تا یوزپلنگ، میش مرغ و یا تمساح پوزه کوتاه را که در فهرست IUCN قرار دارند، حفظ کنیم.

وی با بیان این که پیش‌بینی‌ها در خصوص کاهش منابع آبی و توسعه خشکسالی در کشور نگران‌کننده است گفت: بیش از ۹۰ درصد اندوخته‌های آبی کشور را از دست داده‌ایم که باید به سرعت این روند را کاهش دهیم.

وی افزود: خشکسالی فرسایش خاک را هم به همراه دارد و اکنون با بحران فرسایش بادی مواجه هستیم که ادامه این روند موجب افزایش ذرات معلق کمتر از ۲.۵ میکرون در هوا می شود، به طور کلی مولفه های هوا، آب، باد، خاک و تنوع زیستی در کشور قابل دفاع نیست زیرا در شرایط خوبی قرار ندارند.

درویش ادامه داد: براساس شاخص های بین المللی، در مدت ۱۰ سال یعنی از ۲۰۰۶ تا ۲۰۱۶ رتبه محیط زیستی ایران از بین ۱۵۰ کشور از ۶۷ به ۸۴ تنزل یافت که این نشان از وضعیت نامناسب محیط زیستی در کشور دارد.

وی اظهار کرد: آخرین مرحله بیابان زایی در کشور فرونشست زمین است، زمانی که از آب های زیر زمینی بی رویه برداشت شود زمین نشست می کند و دیگر قابل بازگشت نیست زیرا زمین حالت اسفنجی دارد و وقتی آب خود را از دست می دهد مانند یک اسفنج جمع می شود و دیگر به حالت اولیه برنمی گردد و این خسارت دیگر قابل جبران نیست.

نرخ فرونشست تهران ۹۰ برابر استاندارد جهانی

مسوول تدوین برنامه ۲۰ ساله مدیریت بیابان کشور تاکید کرد: بر اساس استانداردها و تعریف های جهانی از پدیده فرونشست، اگر نرخ نشست زمین در دنیا بیشتر از ۴ میلیمتر در سال باشد، نگران کننده است در حالی که در برخی مناطق ایران مانند استان فارس نرخ فرونشست به ۵۴ سانتیمتر در سال یعنی ۱۴۰ برابر استاندارد جهانی رسیده است. این میزان فرونشست در فاصله بین دشت فسا تا جهرم اتفاق افتاده است.

درویش ادامه داد: همچنین نرخ فرونشست زمین در تهران سالانه ۳۶ سانتمیتر یعنی ۹۰ برابر استاندارد جهانی است که جای نگرانی دارد.

وی گفت: فرونشست در استان هایی مانند چهارمحال و بختیاری، خراسان رضوی، خراسان شمالی، بجنورد، هرمزگان، کرمان، یزد و اصفهان نیز نگران کننده است.

درویش اظهار کرد: برای مقابله با پدیده بیابان زایی و فرونشست زمین باید چند کار در کوتاه مدت، میان مدت و بلند مدت انجام داد که برخی از آن ها در سازمان حفاظت محیط زیست با همکاری سازمان های مردم نهاد و برخی سازمان های دولتی آغاز شده است.

وی گفت: در زمینه اقدامات بلندمدت باید به سراغ تربیت نسلی برویم که حفظ محیط زیست برای آنها مانند احترام به پدرو مادر ارزشمند باشد که بر این اساس، به سراغ مکتب مدارس طبیعت پیش رفتیم و اکنون ۲۷ مدرسه طبیعت در کشور فعال است که از این طریق می توان سواد اکولوژیک کودکان را بالا برد.

مدیر کل دفتر مشارکت‌های مردمی سازمان حفاظت محیط‌زیست افزود: در زمینه اقدامات میان مدت باید با کمک سمن ها مردم به این درک برسند که در حفظ محیط زیست کشورشان نقش اساسی دارند، دولت قوانینی وضع کند تا از تولیدات دوستدار محیط زیست حمایت کند، تجهیز حمل و نقل عمومی، ساخت خودرو و دوچرخه های برقی، تقویت مترو، کاهش مصرف سوخت های فسیلی و استفاده از نیروهای بادی و زمین گرمایی از دیگر اقدامات دولت است.

رییس گروه تحقیقاتی مولفه‌های اقتصادی اجتماعی بیابان‌زایی درباره اقدامات کوتاه مدت به ایرنا گفت: در اقدامات کوتاه مدت تمام ایرانیان می توانند همکاری کنند، به عنوان مثال، ایرانیان ۱۷ برابر متوسط شهروندان ژاپنی انرژی مصرف می کنند، یا مصرف پلاستیک در کشور بسیار زیاد است بنابراین مردم در کنار هم می توانند فرهنگ استفاده صحیح از منابع را فرا بگیرند.

وی اظهار کرد: باید یاد بگیریم مواد پروتئینی کمتر مصرف کنیم، زیرا ۵۱ درصد متان در طبیعت از طریق فعل و انفعالات معده گاوها و خوک ها تولید می شود.

درویش تاکید کرد: دیگر زمان شعار دادن به پایان رسیده و همه باید عمل کنند در غیر این صورت دیگر چیزی از محیط زیست برای آیندگان باقی نخواهد ماند./