جمهوری اسلامی ایران در چهار دهه گذشته به دلایل بنیادین و عرصههای گوناگون با شرق و غرب منازعات متعددی را پیشرو داشته است و در منطقه حساس خاورمیانه نیز علاوه بر چالشها و بحرانهای كوتاهمدت بر سر تضاد منافع سیاسی و اقتصادی، جنگی پنهان برسر اصول و عقاید با دنبالههای شرق و غرب نیز در جریان داشت كه طی چندسال اخیر به جنگ آشكار تبدیل شده است.
از نیمه دوم دهه چهارم حیات نظام جمهوری اسلامی و در اوج پختگی سیاسی و بلوغ ساختار نظام، ثمرات پایداری و استفاده از ظرفیتهای تعقل و تعامل موجب شد تا یكی از منازعات اصلی بین ایران و شرق و غرب برسر توان هستهای ایران به فرصتی برای گشودن درهای تعامل بینالمللی با هدف حفظ و تقویت منافع ملی كشور بدل شود.
مناقشه هستهای ایران و قدرتهای اصلی جهان، بالقوه میتوانست تبدیل به یكی از بزرگترین بحرانهای چند دهه اخیر دنیا شود و حتی ظرفیت برخوردهای نظامی را در دل خود داشت. اما تبدیل این بحران بینالمللی به فرصت جهت ثبت قدرت منطقهای و جهانی ایران، مستندسازی حق توان هستهای بومی، همراه با اثبات منطق مستحكم دیپلماتیك و شكست پروژه ایرانهراسی لابی قدرتمند صهیونیست و عربستان، یكی از شاخصهای اصلی آغاز عصرنوین حیات جمهوری اسلامی ایران به عنوان یك قدرت منطقهای و جهانی را به تمام دنیا تفهیم كرد.
پس از امضای سند برنامه جامع اقدام مشترك در حل مناقشه هستهای (برجام) بین ایران و ۶ قدرت جهانی، تبدیل این سند به قراردادهای بلندمدت اقتصادی- سیاسی با هدف گسترش برجام در جهت حفظ تقویت منافع ملی در دستوركار دولتمردان ایران قرار گرفت.
از سوی دیگر از اصلیترین پایههای پیشرفت و توسعه كشورها در عصر كنونی و یكی از حیاتیترین نمادهای قدرت در زیرساختهای اقتصادی، توسعه در صنعت استراتژیك هوانوردی به خصوص در بخش حمل ونقل هوایی است. به صورتیكه كشورهایی كه در این صنعت پیشرفت داشتهاند هماكنون محل جذب سرمایههای بینالمللی و عضو گروه كشورهای موثر در اقتصاد و قدرت جهانی هستند.
ایران كه در اوایل نیمقرن گذشته در منطقه خاورمیانه و حتی جهان در زمینه حمل ونقل هوایی جزو ۱۰ كشور اول دنیا قرار داشت با شروع منازعات استراتژیك با غرب در تحریم دریافت هواپیما و دیگر بخشهای سطح بالای تكنولوژی قرار گرفت و با اینكه در زیرساختها به خصوص فرودگاه (ایران با در اختیار داشتن و تجهیز بیش از ۸۰ فرودگاه از نظر تعداد از استانداردهای جهانی بالاتر است.) و نیروی انسانی خبره و متخصص در این بخش به حدی پیشرفت كرده بود كه بسیاری از كشورهای منطقه و توسعهیافته در دنیا از این نیروها بهرهمند شدند، نتوانست در عرصه رقابت منطقهای و بینالمللی در این صنعت موفق باشد.
فرصت به وجود آمده از برجام تلاش مضاعف مسئولین وزارت راه وشهرسازی به خصوص در بخشهای سرمایهگذاری بینالمللی و هوانوردی را در پی داشت تا با ماهها كار كارشناسی فشرده و هزاران ساعت كار تخصصی مقدمات انعقاد قرارداد با بزرگترین و بهترین سازندگان هواپیما در جهان را انجام دهند و با افق استراتژیك بلندمدت تبدیل ایران به قدرت اول منطقه و ۱۰ قدرت برتر جهان در دهه آینده، یكی از پایههای استراتژیك آنكه حضور قدرتمند در صنعت حمل ونقل هوایی و بازپس گیری جایگاه ایران در كریدور غرب به شرق و شمال به جنوب و تبدیل كشور به هاب اصلی ترانزیت مسافر كالا را تحقق بخشد.
از منظر دیگر و فراتر از این حقیقت كه از لحاظ اقتصادی با ترتیبات قراردادها كه فاینانس سبك بانكها و كارخانههای معتبر جهانی و جذب بیش از ۴۰ میلیارد دلار سرمایهخارجی را در پی داشت از لحاظ افزایش اثرگذاری قدرت سیاسی جمهوری اسلامی ایران در اروپا و آمریكا این قراردادها سالها تلاش لابی قدرتمند صهیونیسم و عربستان سعودی را در پروژه ایرانهراسی با هوشمندی كارگزاران نظام تا حد بسیار زیادی بیاثر كرد. به علاوه گرهخوردن منافع غولهای اقتصادی اروپا و آمریكا (شركتهای بوئینگ، ایرباس و ATR از بزرگترین شركتهای اقتصاد سیاسی چند ملیتی در اروپا و آمریكا به شمار میروند) با منافع كشور تاحداقل ۱۵ سال آینده اهرم تحریم در این صنعت استراتژیك را از دست لابیهای ضد جمهوری اسلامی در دنیا خارج كرد.
و كلام آخر اینكه تلاش و اقدامات یك نسل از مردم و مدیران یك كشور آنچنان زمانی نخواهد گذشت كه مورد قضاوت آیندگان قرار خواهد گرفت و طی دو دهه آینده و با به ثمر نشستن نتیجه اقدامات این سالهای مردم و مدیران متخصص و معتقد به سربلندی و قدرتمند شدن ایران، آیندگان خواهند دید كه در دورانی كه دشمنان خارجی و دنبالههای داخلی آنان تمام توان خود را در ضعیف نگاهداشتن ایران و ایرانی به كار گرفته بودند، ناگاه و تلاش استراتژیك مدیران آیندهنگر و مقاومت و از خودگذشتگی یك نسل موجب گردید كه ایران تبدیل به بزرگترین قدرت سیاسی، اقتصادی و فرهنگی منطقه غرب آسیا و یكی از ۱۰ قدرت برتر جهان در اقتصاد، تكنولوژی اثرگذاری سیاسی در عرصههای بینالمللی و سردمدارفرهنگ برتر انسانی در دنیا خواهد بود و در آن زمان اثر قراردادهای اقتصادی با دید كلان و بلندمدت بهتر و روشنتر از امروز در مقابل نسل آینده قرار دارد و موجب افزایش غرور و سربلندی ایرانیان خواهد بود.
*کارشناس هوانوردی و امور بینالملل