به همین منظور پژوهشگاه بین‌المللی زلزله‌شناسی و مهندسی زلزله با توجه به ضرورت آگاه‌سازی و ارتقای فرهنگ عمومی در برابر زلزله با پیشنهاد نام‌گذاری این هفته به‌عنوان «هفته ملی ایمنی در برابر زلزله» فرصتی را فراهم کرد تا هر ساله با برگزاری برنامه‌ها و فعالیت‌های آموزشی و ترویجی متنوع در این روز، ضمن گرامیداشت یاد و خاطره چند ١٠هزار قربانی این فاجعه تلخ، زمینه ارتقای آگاهی عمومی و شاخص‌های ایمنی در برابر زمین‌لرزه در کشور فراهم شود.
زلزله بم به شدت ۶٫۶ ریشتر در ساعت ٥:٢٦ بامداد ۵ دی ۱۳۸۲ شهر بم و مناطق اطراف آن در شرق استان کرمان را لرزاند. درواقع زلزله بم که به کشته و مجروح‌شدن بیش از ۷۰هزار نفر از هموطنان‌مان منجر شد و تبعات ناگوار آن همچنان هزاران هزار نفر از بازماندگان فاجعه را آزار میدهد، قطعا یکی از تلخ‌ترین سوانح تاریخ معاصر ما و روزی فراموش‌ناشدنی در خاطره مشترک ایرانیان است. زمین‌لرزه‌ها توسط فرآیندهای بنیادین و قدرتمند زمینشناختی که خارج از حیطه کنترل ما هستند، به وجود میآیند، این فرآیندها نسبتا غیرقابل پیش‌بینی هستند.
مقاوم‌سازی ساختمان‌ها، یکی از روش‌های ایمنی در برابر زلزله
امواج زلزله‌ای ثبت‌شده می‌تواند به ما اطلاع دهند که ارتعاش‌های بسیار قوی‌تری در راه است، اما این اطلاعات می‌تواند فقط چند دقیقه پیش از وقوع زلزله به ما اخطار دهد. دانشمندان میتوانند بر پایه حرکت‌‌های صفحه‌‌ها در زمین و موقعیت منطقه‌های گسل پیش‌بینی کنند که در کدام مناطق احتمال وقوع زلزله زیاد است. همچنین با تحقیق در تاریخ زمینلرزههای روی داده در منطقه موردنظر، زمان احتمالی وقوع زلزله را پیش‌بینی کنند. با این همه این پیشبینیها معمولا بسیار ضعیف هستند. عمده پیشرفت‌هایی که طی ٥٠سال گذشته حاصل شده است به آمادگی برای زلزله و مخصوصا حیطه مهندسی عمران مربوط می‌شود. طی چند دهه اخیر استانداردهایی برای ساخت ساختمان‌ها درنظر گرفته شده است تا مقاومت آنها در برابر نیروی امواج زمین‌لرزه افزایش یابد.
از استانداردهای جدید می‌توان به تقویت مصالح اشاره کرد. طراحی بناها به شیوه‌ای که از انعطاف‌پذیری لازم برای جذب ارتعاش‌ها برخوردار باشند بدون آن‌که تخریب شوند، یکی دیگر از این روش‌هاست. یکی دیگر از مولفه‌های آمادگی، آموزش مردم است. امروزه بسیاری از سامانه‌های دولتی در اغلب کشورها دفترچه‌‌های راهنمایی منتشر می‌‌کنند که در آن چگونگی وقوع زلزله، راهنمایی‌‌هایی در مورد حفاظت خانه در برابر زلزلههای احتمالی و فعالیت‌‌هایی که در زمان وقوع زلزله باید انجام داد، گردآوری شده است. از جمله آنها جمعیت هلال‌احمر است که پیشینه‌ای طولانی در امر آموزش آمادگی در برابر مخاطرات و کمک‌های اولیه اشته است.
در سال‌های اخیر اطلاعات زیادی در مورد زلزله کسب کرده و فرآیند وقوع آن را بهتر از پیش درک کرده و با تلفات ناشی از آن آشنا هستیم. اما هنوز هم برای مقابله با آن کاری نمی‌توانیم انجام دهیم. البته دانش امروزی با توانی که دارد راه‌‌حل‌‌هایی را پیشنهاد میکند که در برخی از شرایط مفید به‌نظر میرسد. با این وجود، درحال حاضر این امکان وجود ندارد که به مردم گفت دقیقا چه وقت زلزله روی میدهد.
منشأ پیدایش زمین‌لرزه
زمین‌لرزه‌ها توسط فرآیندهای بنیادین و قدرتمند زمینشناختی که خارج از حیطه کنترل ما هستند، به‌وجود میآیند. این فرآیندها نسبتا غیرقابل پیش‌بینی است که در اثر فعل و انفعالات درونی زمین و برهم‌کنش مواد مذاب داخلی زمین آشوب‌های شدیدی را در داخل زمین علاوه بر بازتاب بیرونی آن به وجود می‌آورند. برای پی‌بردن به ماهیت وجودی، علل پیدایش، زمان وقوع و قدرت زلزله به تکنولوژی‌های پیشرفته‌تری نیاز هست.
پیش‌بینی زلزله
امواج زلزله‌ای ثبت‌شده می‌تواند به ما اطلاع دهند که ارتعاش‌های بسیار قوی‌تری در راه است، اما این اطلاعات می‌تواند فقط چند دقیقه پیش از وقوع زلزله به ما اخطار دهد. دانشمندان میتوانند بر پایه حرکت‌‌های صفحه‌‌ها در زمین و موقعیت منطقه‌های گسل، پیش‌بینی کنند که در کدام مناطق احتمال وقوع زلزله زیاد است. همچنین با تحقیق در تاریخ زمینلرزههای روی داده در منطقه موردنظر، زمان احتمالی وقوع زلزله را پیش‌بینی کنند. با این همه این پیشبینیها معمولا بسیار ضعیف هستند.
اما پیش‌بینی دانشمندان در مورد پسلرزهها دقیق‌تر است. پسلرزهها، لرزه‌هایی هستند که پس از زلزله اولیه روی میدهد. این پیشبینیها براساس تحقیق‌‌های بسیار وسیعی که در مورد الگوهای پسلرزهها انجام شده است، صورت می‌گیرد. زلزله‌شناسان در این مورد که چگونه زمینلرزههایی که از یک گسل شروع شده‌اند میتوانند زلزلههای دیگری را در گسل‌‌های متصل به یکدیگر به وجود آورند، پیش‌بینی‌های دقیقی انجام می‌‌دهند.
پیش‌بینی فیزیکی زمین‌لرزه
زمینه دیگر بررسی، ارتباط بین بارهای الکتریکی و مغناطیسی در صخره‌‌ها و زمین‌لرزه است. بعضی از دانشمندان بر این عقیده‌اند که این میدان الکترومغناطیسی پیش از زمین‌لرزه تغییر میکند. علاوه بر این زلزله‌شناسان خروج گاز از زمین و تغییر شکل زمین را به‌عنوان علایم اخطاردهنده زمین‌لرزه می‌شناسند. با این همه در بسیاری از موارد نمی‌‌توان زمین‌لرزه را با دقت کافی پیش‌بینی کرد.
آمادگی عمومی در برابر زمین‌لرزه‌ها
پیش‌بینی زمین‌لرزه‌ها بسیار دشوار است و کسی نمی‌تواند زمان وقوع زمینلرزههای را مشخص کند. اما داشتن اطلاعات لازم از زمینلرزههایی که تاکنون رخ داده بر آمادگی ما در رویارویی با این حادثه خواهد افزود. لذا همه باید آمادگی‌های لازم را جهت مقابله با زمین‌لرزه با کسب اطلاعات صحیح بیاموزیم.
رعایت نکات ایمنی قبل از وقوع زلزله
از آن‌جا که زلزله خبر نمی‌دهد باید پیش از وقوع آن، تدابیر ایمنی خاص و مهمی به شرح زیر اندیشیده شود:
اجرای دستورالعمل‌های نحوه قطع جریان آب، برق، گاز و سایر امکانات خدماتی در منزل:
مکانی را انتخاب کنید که همه اعضای خانواده بعد از وقوع زمین‌لرزه، در آن‌جا جمع شوند.
یک یا چند نقطه امن را در هر اتاق انتخاب کنید تا در مواقع ضروری بتوانید به آن نقطه پناه ببرید.
نقاط امن محل کار و سکونت خود را روی نقشه‌ای مشخص کنید و آن را در اختیار نزدیکان خود قرار دهید.
تمرین‌های دوره‌ای نجات از خطرهای زمین‌لرزه را که در مدارس و از طریق رسانه‌ها آموزش داده می‌شود، انجام دهید و این برنامه را هر چند وقت یک‌بار تکرار کنید.
دوره کمک‌های اولیه به‌ویژه آموزش احیای قلبی و ریوی را از طریق هلال‌احمر شهر خود یا سایر مراجع ذیصلاح بیاموزید.
از استحکام و مقاومت ساختمان‌های قدیمی در برابر زمین‌لرزه مطمئن شوید.
در ساختن بناهای جدید، اصول و مقررات ایمنی و مقاومت ساختمان در برابر زلزله را به دقت رعایت کنید. محل خواب شما نباید در کنار پنجره، زیر لوستر، تابلو، آینه و سایر اشیای شکننده و آویزان باشد.
راهروها و خروجی‌های منزل را بررسی کنید و وسایلی را که ممکن است بعد از وقوع زلزله سد راه شوند از آن مکان‌ها دور کنید.
وسایل سنگینی را که هنگام وقوع زلزله ممکن است سقوط کنند؛ مانند کتاب‌ها، گلدان‌های آویز و لوسترها در محل خود محکم کنید.
اشیای بزرگ و سنگین را در قفسه‌های پایین‌تر قرار دهید و قفسه‌ها را محکم به دیوار متصل کنید. اشیایی را که در قسمت خارجی ساختمان قرار دارند مانند کولر، گلدان‌های پشت پنجره و ظروف مواد غذایی را در جای مناسبی قرار دهید یا در جای خود ثابت کنید.
شیروانی و کلاهک دودکش‌های بخاری را که در زمان وقوع زلزله ممکن است سقوط کنند، بازرسی کنید.
ذخیره آب و غذا (ترجیحا به‌صورت کنسرو) به اندازه مصرف سه‌روز آماده کنید. درصورتی که این ذخایر به‌صورت کنسرو نباشند، باید هر دو هفته یک‌بار، آنها را تجدید کرد تا فاسد نشوند. همواره کیف امدادونجات هلال‌احمر را در منزل آماده داشته باشید.
مواد شیمیایی سمی و خطرناک را در ظرف پلاستیکی مطمئن، در پایین‌ترین قسمت گنجه‌ها و دور از دسترس کودکان قرار دهید.
برای جلوگیری از حوادث ناشی از زلزله، یک کپسول آتش‌نشانی در منزل داشته باشید و حتی‌الامکان آن را در آشپزخانه قرار دهید، همچنین نحوه استفاده از آن را بیاموزید و به تمامی اعضای خانواده نیز آموزش دهید.
نزدیک‌ترین سازمان امدادرسانی مانند جمعیت هلال‌احمر، راهداری، درمانگاه، آتش‌نشانی و قرارگاه نیروی انتظامی را که در هنگام حادثه میتوانند به شما کمک کنند، شناسایی کنید.
از طراح ساختمان جهت بررسی ساختمان دعوت به عمل آورید و درباره چگونگی راه‌های مراقبت از خانه با او مشورت کنید.
هنگام وقوع زلزله در منزل وحشت نکنید و خونسردی خود را کاملا حفظ کنید.
به‌منظور حفاظت از خودتان در مواقع اضطراری باید از قبل بیاموزید که در موقعیت‌های مختلف چه عکس‌العملی از خود نشان دهید، این عکس‌العمل بسته به نوع محل قرار گرفتن شما متفاوت است.
هنگامی‌که لرزش‌ها ضعیف هستند سعی کنید با قرار گرفتن کنار میز و نیمکت‌های مقاوم، از خود محافظت کنید.
درصورت بروز لرزش‌های ناگهانی و شدید و در صورتی که تشخیص دهید باقی ماندن در منزل خطرناک است، هرچه سریع‌تر خود را به مکانی امن در خارج از منزل برسانید. در صورت بروز آتش‌سوزی، شعله‌های کوچک به راحتی خاموش می‌شوند، بنابراین همیشه کپسول‌های آتش‌نشانی را مهیا و در دسترس قرار دهید. مراقب خرده‌شیشه‌های پنجره‌ها و ظروف باشید.
اگر در آسانسور هستید در نخستین طبقه آسانسور را متوقف کرده و از آن خارج شوید.
در داخل خانه می‌توانید در زوایای دیوارها (گوشه‌ها) بایستید.
موقع خروج از ساختمان روی سر خود را با دست یا جسمی مانند تخته محافظت کنید.
اجاق‌گاز و هرگونه آتش را خاموش کنید.
از داد زدن و دویدن به هر طرف جدا خودداری کنید.
اگر در شب زلزله رخ داد برای روشنایی از کبریت و شمع استفاده نکنید (از چراغ قوه‌ای که قبلا آماده کرده‌اید استفاده کنید).
هنگام وقوع زلزله در خیابان برای جلوگیری از ضربات ناشی از خرده‌شیشه‌های پنجره‌ها و تابلوهای شکسته، کیف یا وسیله دیگری را روی سر خود قرار دهید و به سوی مکان امنی بروید.
از ساختمان‌ها و کابل‌های برق فاصله بگیرید.
از کوچه‌های تنگ و باریک حذر کنید و در طول ساختمان‌ها ندوید.
هنگام وقوع زلزله در فروشگاه‌ها به دستورالعمل‌های فروشندگان و مسئولان توجه کنید و به سوی درهای خروجی هجوم نبرید، چراکه این کار می‌تواند خطرآفرین باشد. قبل از اتمام لرزش‌ها سعی نکنید از آن محل خارج شوید.
اگر در یک سالن اجتماعات، سینما و زمین ورزشی هستید در جای خود بمانید و با دست‌ها از سر خود محافظت کنید.
هنگام وقوع زلزله هرگز از آسانسور و پله‌های برقی برای خروج استفاده نکنید.
وقوع زلزله در هنگام رانندگی از ترمز کردن ناگهانی اجتناب ورزید و در عوض به آرامی سرعت خود را کاهش دهید و خودرو را در منتهی‌الیه سمت راست خیابان متوقف کنید. به اطلاعیه‌هایی که از رادیوی خودرو پخش می‌شود توجه کرده و قوانین راهنمایی و رانندگی را مراعات کنید.
اگر در کنار کوه توقف کرده‌اید مراقب ریزش سنگ‌ها باشید.
ممکن است لرزش زمین خودرو شما را به یک جهت هدایت کند، به‌نظرتان میرسد که لاستیک‌های خودرو صاف بوده و بر سطح جاده استوار نیستند.
موتور را خاموش کنید ولی سوئیچ را از جایش بیرون نیاورید، در داخل خودرو مانده و به رادیو گوش دهید.
نکات مهم هنگام وقوع زلزله
هنگام وقوع زلزله سعی نکنید از اشیای گرانقیمت و شخصی خود محافظت کنید، بیشتر به فکر نجات جان خود باشید.
اگر به طرف خیابان دویدید، در صورت امکان خود را به فضای باز و دور از تمامی خطرات مثل پارک برسانید.
زلزله معمولا بدون خبر روی میدهد، به محض احساس کوچکترین لرزشی سریعا به محل امنی بروید.
به‌خاطر داشته باشید وقت زیادی در اختیار ندارید و عکس‌العمل شما نسبت به زلزله یک حرکت غیرارادی است.
به‌خاطر داشته باشید که خاتمه زلزله رفع کامل خطر نیست، شما باید برای پسلرزهها آماده باشید.
دست‌پاچه نشوید، با خونسردی و اندیشه اقدامات لازم را آغاز و دیگران را نیز به آرامش دعوت کنید.
از وسایل آتش‌زا مانند آبگرمکن، اجاق گاز، بخاری و... فاصله بگیرید.
از شیشه‌ها و پنجره‌ها فاصله بگیرید.
از قرارگرفتن در محله‌ای که موادی همچون اسید و... وجود دارد پرهیز کنید.
شما می‌توانید در چهار گوش دیوارها پناه بگیرید.
در کنار میز یا صندلی محل خوبی جهت پناه گرفتن است.
از نزدیک‌شدن به درختان و اشیای آونگ (آویزان) جدا بپرهیزید.
در هنگام وقوع از آسانسور خارج شوید.
از خودرو خارج شده و پس از پارک در نزدیک آن پناه بگیرید.
از سواحل دریا فاصله بگیرید.
کتاب یا یک جسم سخت را روی سر خود قرار دهید.
امید است با رعایت نکات ایمنی فوق بتوانیم در برابر این حادثه غیرقابل پیش‌بینی آمادگی لازم را کسب کنیم.
بزرگترین زلزلههای دنیا
۱- بیش از ۸۰۰هزار نفر قربانی در زلزله ۸ ریشتری ۲۳ژانویه ۱۵۵۶ در شانژی چین
۲- بین ۲۵۰ تا ۷۰۰هزار نفر قربانی در زلزله ۵.۷ درجه ریشتر در «تانگشان» چین در ۲۸ جولای ۱۹۷۶
۳- زلزله ۲۲می ۱۹۶۰ در شیلی به بزرگای ۵.۹ درجه در مقیاس ریشتر اتفاق افتاد که هزار و ۶۵۵ کشته برجای گذاشت.
۴- ۲۵۰هزار کشته در زلزله «آنتیکیا» در نزدیکی ترکیه ۲۱می ۵۲۸ که احتمالا ۸ ریشتر بوده است.
۵- زلزله ۱۶ دسامبر ۱۹۲۰ در «گانسو» چین با بزرگای احتمالا ۸. ۷ ریشتر ۲۳۵هزار کشته برجای گذاشت.
۶- در زلزله همراه با سونامی سوماترا در ۲۶دسامبر ۲۰۰۴ تعداد ۲۳۰هزار کشته ثبت شد.
۷- زلزله ۷ریشتری ۱۲ژانویه ۲۰۱۰ در «پورتو پرنس» هائیتی سبب مرگ ۲۲۳هزار کشته شد.
در ادامه نگاهی کرده‌ایم به پیشینه زلزلههای تخریبگر و کشنده در ایران:
١- ٢٢دسامبر سال ۸۵۶ میلادی در شهر دامغان بزرگترین زلزله تاریخ ایران با ۷.۹ ریشتر قدرت رخ داد. این زلزله در آن سال ۲۰۰هزار قربانی گرفت.
٢- ٢٣آگوست سال ۸۹۳ میلادی در اردبیل زلزله‌ای که قدرت آن ثبت نشده، ۱۵۰هزار قربانی گرفت.
٣- ٢١ آگوست سال ۱۰۴۲ میلادی در شهر تبریز، زلزله‌ای با قدرت ۷.۶ ریشتر، ۴۰هزار قربانی گرفت.
٤- ۱۸ نوامبر سال ۱۷۲۷ مجددا در شهر تبریز زلزله‌ای که قدرت آن ثبت نشده، ۷۷هزار قربانی گرفت.
٥- ٧ ژوئن سال ۱۷۵۵ در شهر کاشان زلزله‌ای با قدرتی که ثبت‌نشده، ۴۰هزار کشته داد.
٦- ٢٣ژانویه سال ۱۹۰۹ در شهر سیلاخور منطقه بروجرد زلزله‌ای با قدرت ۷.۳ ریشتر ۶هزار قربانی گرفت.
٧- ١٠ژوئیه سال ١٩٠٩ در نواحی مرکزی کشور زلزله‌ای با قدرت٧,٣ ریشتر ٥٥٠٠ قربانی بر جا گذاشت.
٨- ٢٥می سال ۱۹۲۳، در شهر تربت‌حیدریه زلزله‌ای با قدرت ٧,٥ ریشتر، ۲۲۰۰ قربانی گرفت.
٩- اول می سال ۱۹۲۹ در نواحی غرب کشور زلزله‌ای با قدرت ۷.۴ ریشتر، ٣٣٣٠ قربانی گرفت.
١٠- ٦ می سال ۱۹۳۰ در شهر سلماس زلزله‌ای با قدرت ۷.۲ریشتر ۲۵۰۰ کشته برجا گذاشت.
١١- ٢٧ نوامبر سال ١٩٤٥ زلزله‌ای با ٨,٢ ریشتر بلوچستان و سواحل دریای عمان را لرزاند. در این زلزله که حدود ٤هزار کشته داشت استان کراچی هند نیز لرزید.
١٢- ٥ آگوست سال ۱۹۴۷ در شهر پانس بلوچستان زلزله‌ای با قدرت ۷.۳ ریشتر ۵۰۰ کشته داد.
١٣- ١٢ فوریه سال ۱۹۵۳ در شهر تورود در نزدیکی دامغان زلزله‌ای با قدرت ۶.۵ ریشتر ۹۷۰ قربانی داشت.
١٤- ٢ فوریه سال ۱۹۵۷ زلزله‌ای سراسری در استان مازندران با قدرت ٧,٤ ریشتر ٢هزار قربانی گرفت.
١٥- دسامبر سال ۱۹۵۷ در شهر صحنه استان کرمانشاه زلزله‌ای با قدرت ٧,٣ ریشتر ٢هزار کشته برجا گذاشت.
١٦- آوریل سال ١٩٦٠ در شهر لار زلزله‌ای که قدرت آن ثبت‌نشده، ٤٥٠ قربانی داشت.
١٧- اول سپتامبر سال ١٩٦٢ در شهر ساری زلزله‌ای با قدرت ٧,٣ ریشتر رخ داد که در پی آن ٢٩٤ روستا به کلی از بین رفت و ١٠٠هزار کشته برجا گذاشت.
١٨- سپتامبر سال ۱۹۶۲ در شهر بوئین زهرا در نزدیکی تهران زلزله‌ای با قدرت ۷.۱ ریشتر بیش از ١١هزار قربانی داشت.
١٩- ١٠فوریه سال ۱۹۶۵ در شهر بستان‌آباد، زلزله‌ای با قدرت ۵.۱ ریشتر ۲۰ قربانی گرفت.
٢٠- ٣١ آگوست سال ۱۹۶۸ در شهر فردوس در استان خراسان‌رضوی، زلزله‌ای با قدرت ۷.۳ ریشتر حدود ١٠هزار قربانی برجا گذاشت.
٢١- ١٠آوریل ۱۹۷۲ زلزله‌ای با قدرت ۷.۱ ریشتر در جنوب ایران ۵۰۵۴ قربانی گرفت. این زمین‌لرزه موجب ویرانی هزار کیلومترمربع شد.
٢٢- ٢١مارس سال ١٩٧٧ زلزله‌ای در جنوب کشور با قدرت ٦,٩ ریشتر به وقوع پیوست. در پی این زمین‌لرزه ١٦٧ نفر کشته و ٣٥روستا ویران شدند. در منطقه بندرعباس ٧هزارنفر بی‌سرپناه شدند و نکته قابل‌تامل این است که بعد از ٩٠دقیقه پس‌لرزه‌ای با قدرت ٦ ریشتر موجب ویرانی هرچه بیشتر منطقه شد.
٢٣- آوریل سال ١٩٧٧ زلزله‌ای در منطقه اصفهان رخ داد که شدت آن به ثبت نرسید و ٩٠٠ کشته برجا گذاشت.
٢٤- ١٦سپتامبر ۱۹۷٩ در شهر طبس زلزله‌ای با قدرت ۷.۸ریشتر ۱۵هزار قربانی گرفت.
٢٥- ١١ژوئن سال ۱۹۸۱ در جنوب ایران (کرمان) زلزله‌ای با قدرت ۶.۹ ریشتر ۳هزار قربانی گرفت.
٢٦- ٢٨جولای سال ۱۹۸۱ در جنوب ایران (کرمان)، زلزله‌ای با قدرت ۷.۳ ریشتر ١٥هزار نفر کشته داشت.
٢٧- ٢٠ژوئن ۱۹۹۰ زلزله‌ای با قدرت ۷.۴ ریشتر در منجیل و رودبار همزمان با برگزاری رقابت‌های جام‌جهانی ۱۹۹۰، ۴۰ تا ٥٠هزار قربانی گرفت. در پی این زمین‌لرزه ٦٠هزار زخمی، ٤٠٠هزار نفر بی‌سرپناه در منجیل و رودبار برجا ماند و تقریبا تمام سازه‌ها از بین رفت. در خلخال و نوشهر صدمات سنگینی به شهر وارد شد و در تهران نیز لرزه‌هایی محسوس بود. قدرت این زلزله ٧,٤ در مقیاس ریشتر بوده و حتی قسمت‌هایی از تبریز و اراک و مرزهای شمال غربی ایران و کشورهای همسایه لرزید. متاسفانه پس‌لرزه‌ای که روز بعد از زمین‌لرزه با قدرت ٥.٣ ریشتر زمین را لرزاند سبب شد ٢٠ نفر از ساکنان شهر منجیل و لوشان کشته شوند.
٢٨- ٢٨فوریه سال ۱۹۹۷ زلزله اردبیل با قدرت ٥,٥ ریشتر ۱۱۰۰ قربانی گرفت.
٢٩- ١٠می سال ۱۹۹۷، در شهر بیرجند و قائن زلزله‌ای با قدرت ٧,١ ریشتر ١٦١٣ قربانی گرفت.
٣٠- ١٤مارس سال ۱۹۹۸، در شهر گلباف کرمان زلزله‌ای با قدرت ۶.۶ ریشتر ۵ قربانی گرفت.
٣١- ٢٢ژوئن سال ۲۰۰۲ زلزله‌ای با قدرت ۶.۵ ریشتر در ابهر و غرب ایران ٢٦١ قربانی گرفت.
٣٢- ٢٦دسامبر سال ۲۰۰۳ زلزله‌ای هولناک در بم با قدرت ۶.۶ریشتر دست‌کم ٤٠هزار قربانی گرفت.
٣٣- ٢٨می سال ۲۰۰۴ زلزله‌ای در استان مازندران، حد فاصل شهرهای فیروزآباد، کجور و مرزن‌آباد با قدرت ۶.۳ ریشتر دست‌کم ۳۵ قربانی گرفت. صدمات جانی و مالی این زمین‌لرزه محدود بوده و یکی از علل آن تراکم کم جمعیت در پیرامون مرکز زمین‌لرزه است. لرزش ناشی از این رویداد در بخش‌های وسیعی از کشور حس شد. در تهران نیز مردم را دچار وحشت کرد.
٣٤- ٢٢فوریه سال ۲۰۰۵ در شهر زرند زلزله‌ای با قدرت ۶.۴ریشتر دست‌کم ۶۰۲ قربانی گرفت.
٣٥- ٢٧نوامبر ۲۰۰۵ در شهر قشم زلزله‌ای با قدرت ۶ ریشتر ۱۳قربانی گرفت.
٣٦- ٣١ مارس ۲۰۰۶ در شهر بروجرد زلزله‌ای با قدرت ۶.۱ریشتر ۷۰ قربانی گرفت.
٣٧- ١٠سپتامبر سال ۲۰۰۸زلزله‌ای با ٦,١ریشتر ۷ قربانی گرفت.
٣٨- ٢٧آگوست ۲۰۱۰ در شهر دامغان زلزله‌ای با قدرت ۵.۹ریشتر ۱۹ قربانی گرفت.
٣٩- ١٥ژوئن سال ۲۰۱۱ زلزله‌ای با قدرت ۵.۳ ریشتر در شهر کهنوج، ۲ قربانی گرفت.
*معاون آموزش‌وپژوهش جمعیت هلال‌احمر استان قم
منبع: شهروند