علی چگنی مدیرکل دفتر برنامه‌ریزی و اقتصاد مسکن، در گفتگو با خبرنگار پایگاه خبری وزارت راه و شهرسازی درباره آماری که به تازگی در مورد بدون متقاضی بودن ۱۱۷ هزار واحد مسکونی مسکن مهر اعلام شده، که به عقیده عده ای از کارشناسان در حدود ۱۰۰ هزار میلیاردتومان به اقتصاد کشور ضربه وارد کرده است، گفت: اینکه برخی از افراد با مسکن مهر، سیاسی و احساسی برخورد می‌کنند، روشی نادرست است و باید دلایل بدون متقاضی بودن ۱۱۷ هزار واحد مسکونی را از منظر اقتصاد مورد توجه قرار داد و تلاش کرد تا چنین اشتباهاتی بار دیگر در اقتصاد ایران رخ ندهد.
مدیرکل دفتر برنامه‌ریزی و اقتصاد مسکن با اشاره به اینکه مقیاس مسکن‌مهر خیلی گسترده، طراحی، تدوین و اجرا شد، افزود: وقتی يك پروژه اجرايي خيلي بزرگ مقياس تعريف شود مشکلاتی را نیز در پی خواهد داشت. مهمترين مسئله در اجراي پروژه‌ها در حوزه اقتصادی، مسئله تامین منابع مالی و شیوه‌های تامین آن است، كه باید مورد بررسي قرار گرفته و همه جوانب سنجیده شوند. در حالیکه به نظر می‌رسد در این مورد، تمامی جوانب اقتصادی و شیوه‌های تامین مالی آن، آنچنان که شایسته چنین طرح بزرگی بود در نظر گرفته نشد و به تبع آن مشکلات بزرگی نیز به بار آورد که تا به امروز نیز ادامه دارد.
چگنی در نقد مسکن مهر علاوه بر در نظر نگرفتن شیوه‌های تامین مالی آن، به مکانیابی، نبود زیرساخت‌ها و روبناها اشاره کرد و گفت: همه می‌دانند که مسکن مهر در بحث زیربناها و روبناها با مشکلات عدیده‌ای روبه‌روست زیرا مقیاس اجرایی طرح بسیار بزرگ دیده شده است. حتی در برخی نقاط همچون پردیس، مکان‌یابی‌ها به گونه‌ای است که خدمات‌رسانی به آنها را با دشواری مواجه کرده است.
چالش‌های عمده مسکن مهر پردیس
وی تصریح کرد: مسکن مهر پردیس چالش‌های عمده‌ای دارد.
این مقام مسئول در وزارت راه و شهرسازی گفت: خدمات‌رسانی در مکان‌هایی که زیرساخت ها موجود نیستند، بسیار دشوار و پرهزینه است و این پرهزینه بودن آنقدر شدت زیادی دارد که به واقع از حالت‌های متعارف خارج می‌شود و تبدیل به چالش‌هایی بزرگ می‌شود.
چگنی یادآور شد: در بحث مکانیابی مسکن مهر شاهد هستیم که در برخی از مناطق شهری به دلایلی بالاتر از حد نیاز منطقه و یا متفاوت از سلیقه و الگوهای محلی کارهایی انجام گرفته است و بدون متقاضی بودن ۱۱۷ هزار واحد مسکونی گواه این مدعاست.
وی ادامه داد: ۱۱۷ هزار واحد مسکونی در مكان‌هايي قرار دارند که یا به آن تعداد متقاضی وجود ندارد و یا اينكه متقاضيان توان تأمين سهم آورده را ندارند.
چگنی افزود: یکی از بحث‌هایی که در مسکن اجتماعی مطرح است و به جد آن را دنبال می‌کنیم، این است که چنین نقاط ضعفی برطرف شود. لذا در نظر است تا در اين طرح از طريق راهكارهاي مناسب، مسكن نيازمندان فاقد تمكن مالي فراهم شده و مجددا مسائل مبتلا به مسكن مهر تكرار نشود.
مدیرکل دفتر برنامه ریزی و اقتصاد مسکن گفت: تخصيص مسکن مهرهای فاقد متقاضی برای گروه های کم درآمدی که توان خرید خانه را ندارند، اتفاقی مطلوب است. زیرا به هر روي فارغ از اينكه منابع از چه محلي تأمين شده باشد، بانك، زمين دولتي يا پيمانكار و سازنده همه اینها جزء منابع ملی هستند. به منظور جلوگيري از اتلاف منابع چنين سياستهايي در حال پيگيري است.
چگنی تصریح کرد: ۱۱۷ هزار واحد مسکونی مهر بدون متقاضی به معناي عدم تخصیص بهینه منابع است كه توازن و تعادل تخصیص منابع را بر هم زده است. كه مي‌بايست مورد بررسي قرار گرفته و راهكار مناسب براي آن تدوين شود.
وی در پاسخ به این سوال که در یک حساب سرانگشتی این ۱۱۷ هزار واحد مسکن مهر چه مقدار به اقتصاد مملکت لطمه وارد کرده است، گفت: ایجاد سازمان برنامه و بودجه برای این بود که اگر منابع مالی بخواهد در جایی صرف شود بر اساس برنامه‌های کارشناسی شده و سنجیده باشد. زیرا همانطور که همه می دانیم منابع اقتصادی محدود هستند و باید نهایت بهره‌مندی را از آن داشته باشیم.
چگنی ادامه داد: منابع کشور محدود است و نیازمندی‌های بخش‌های مختلف هم زیاد است. بهداشت، درمان، راه، جاده، پل و... و. همه اين موارد از جمله برنامه‌های مستمری است که باید برای آنها هزینه شود و مسکن هم جزو آن بخش‌هايي است که باید برای آن برنامه‌ریزی داشته باشیم.
وی با اشاره به اینکه منابع مالی در بخش مسکن، شامل آورده متقاضیان منابع مالی بانكي و يارانه‌ها و بخشی نیز سرمایه‌های پیمانکاران است گفت: بخشی از منابع ساخت مسکن مهر از یارانه‌های دولتی هزینه شده، زمین نیز از جمله سرمایه‌های دولتی بوده که در ساخت مسکن مورد استفاده قرار گرفته است. همه اینها در کنار تامین زیرساخت‌ها و مسائل روبنایی که تامین آنها را وزارت نیرو و دستگاه‌های دیگر برعهده گرفتند هزینه‌های فراوانی را بر دوش دولت قرار داده و با اين وجود شاهد هستیم که ۱۱۷ هزار واحد مسکونی مهر فاقد متقاضی است.
چگنی تصریح کرد: مقدار قابل توجهی سرمایه در بخش مسکن مهر فاقد متقاضی که شامل ۱۱۷ هزار واحد مسکونی است، هدر رفت که می توانست در جاهای بهتری صرف شود. /