محدوده ها و محله ها ی نابسامان واقع در عرصه های تاریخی شهر ها با وسعتی بالغ بر 21 هزار هکتار ، محدوده ها و محله های نابسامان واقع در بافت پیرامونی مراکز شهر ی در عرصه میانی بافت با مساحتی بالغ بر 55 هزار هکتار و سکونتگاههای غیررسمی که با عناوینی همچون حاشیه نشینی ، فرودست و زاغه نشینی نیز شناخته می شوند و محدوده هایی وسیعی بالغ بر 55 هزار هکتار رادر 79 شهر مورد مطالعه در برگرفته اند.
از مهمترین محدوده های هدف در برنامه های بازآفرینی شهری به حساب می آیند . ابعاد کمی و وسعت این محدوده ها از یک سو و مسایل پیچیده اقتصادی و اجتماعی این عرصه از سوی دیگر ، ما را برآن می دارد تا با نگاه ویژه ای برنامه های خود را ارائه و به اجرا ببریم .
در طی سه دهه گذشته ، دولت و شهرداری ها اقدامات و برنامه های متعدد بهسازی و نوسازی شهری رابه اجرا گذاشته اند . اما بی توجهی به مسئله کیفیت در سیاست گذاری ، برنامه ریزی ، طراحی و اجرا موجب تخریب بخش های عمده ای از بافت های شهری ، جایگزینی ساختار کالبدی و اجتماعی کاملا بیگانه با زمینه اصلی و در نتیجه بروز مسایل جدید دراین عرصه ها شده است.
متاسفانه دربرخی تجارب اعم از مداخلات مستقیم و یا مشارکتی با بخش خصوصی و یا حتی اقدامات بهسازی و نوسازی صورت گرفته بویژه در عرصه محلات توسط مردم ، شاهد فرسوده سازی و ناکارآمدی اقدامات هستیم . برای مواجه با این معضل بزرگ ، ضروری است به ابعاد کیفی اقدامات توجه جدی شود.
ضرورت جستجوی راهکارهای خلاق، کارآمد و عملیاتی جهت فرهنگ سازی و نهادینه کردن مفهوم کیفیت به ویژه در عرصه زندگی شهری و فرهنگ شهروندی به نقش دولت در غراهم کردن زمینه ها و ابزارهای لازم جهت ارتقاء کیفیت برنامه ها و ماموریت های محوله، شرکت مادر تخصصی عمران و بهسازی شهری ایران رابرآن داشته تا رویدادی تحت عنوان جایزه ملی جستار کیفیت در تجربه های بازآفرینی شهری را برنامه ریزی نماید.
در این فرآیند ضمن تدوین شاخص های کیفی درارزیابی مجموعه عاملان دخیل و آثار به جا مانده از اقدامات آنان ، تلاش می شود با معرفی آثار برتر بتوان این شاخص ها نزد جامعه حرفه ای و سایر نقش آفرینان عرصه بازآفرینی شهری نهادینه کنیم .
– معاون وزیر راه و شهر سازی و مدیر عامل شرکت تخصصی عمران و بهسازی شهری ایران