به گزارش خبرنگار پایگاه خبری وزارت راه و شهرسازی، سند پهنه‌بندی حریم چندی پیش در شورای عالی شهرسازی و معماری مصوب شد و در نامه‌ای به استانداران و روسای شورای برنامه‌ریزی تمامی استان‌های کشور ابلاغ شد تا به عنوان سند راهبردی مورد استفاده قرار بگیرد.
زهره داودپور مدیرکل دفتر طرح‌های کالبدی وزارت راه و شهرسازی در گفتگو با خبرنگار پایگاه خبری وزارت راه و شهرسازی ابعاد و اهمیت سند پهنه‌بندی حریم که اخیرا در شورای‌عالی شهرسازی و معماری مصوب شد و طی ابلاغیه‌ای به تمامی استان‌های کشور ابلاغ شد، را تشریح کرد.
داودپور با بیان اینکه دو تعریف مهم که یکی محدوده شهر و دیگری حریم شهر در نظام شهرسازی وجود دارد، گفت: محدوده و حریم در طرح‌های جامع به استناد قانون تعاریف مشخص می‌شوند. ضوابط و مقررات هستند که مشخص می‌کنند در کجاها امکان ساخت و ساز وجود دارد و در چه مکان‌هایی این امکان مجاز و در چه مکان‌هایی نیز ممنوعیت ساخت و ساز وجود دارد.
مدیرکل دفتر طرح‌های کالبدی وزارت راه و شهرسازی با تاکید بر آنکه ضوابط ساخت و ساز در پهنه‌های مجاز، مشروط و ممنوع در طرح‌های جامع تعیین می‌شود، افزود: شهرها بر اساس ضوابط شهرسازی ساخته و پهنه‌بندی کاربری‌ها و نوع کاربری‌ها به استناد ضوابط و مقررات شکل می‌گیرد و این ضوابط نیز برای شهرداری‌ها روشن است.
وی ادامه داد: پیرامون شهرها یا همان حریم شهرها بخشی از شهر هستند که در محدوده استحفاظی قرار دارند و باید برای توسعه آتی شهر حفاظت شوند. در نتیجه باید حداقل اتفاقات در حریم شهرها رخ دهد. بدین‌معنا، هر کاربری ممنوع است مگر خلاف آن ثابت شود. همچنین باید این مورد را توجه کنیم که پیشنهاداتی که ما در حریم شهرها داریم اغلب سلبی است و ایجابی نیستند.
داودپور تصریح کرد: در داخل محدوده شهرها عموما پیشنهادهایی که می‌شوند ایجابی هستند و داخل محدوده عموما اجازه ساخت و ساز می‌دهیم مگر آنکه خلاف آن ثابت شود.
وی تاکید کرد: در حرایم به دلیل توسعه بلندمدت شهرها، اجازه ساخت و ساز ممنوع است. زیرا تلاش داریم تا حرایم شهرها را برای توسعه بلندمدت شهر حفظ کنیم.
مدیرکل دفتر توسعه طرح‌های‌کالبدی، پهنه‌های کشاورزی و پهنه‌های محیط‌زیستی را از پهنه‌هایی دانست که باید حفظ شوند. وی گفت: در کارگروه‌های استانی، استقرار کاربری‌هایی که برای آنها متقاضی وجود دارد و همچنین مجموعه اقداماتی که می‌توان در آن پهنه ها انجام داد، تعیین می‌شود.
وی با یادآوری اینکه طرح‌های ناحیه‌ای اغلب در خارج از حریم و طرح‌های جامع در داخل حریم موضوعیت دارد، گفت: پیش‌تر، سند پهنه‌بندی وجود داشت و در قانون تعاریف محدوده و حریم این مسئولیت به طرح‌های جامع داده شد. سند پهنه‌بندی برای مواقعی است که در حال تهیه طرح جامع هستیم و تصمیم‌گیری‌هایی که در استان‌ها در آن زمان‌ها انجام می‌شود باید بر اساس سند پهنه‌بندی باشد.
مدیرکل دفتر طرح‌های کالبدی وزارت راه و شهرسازی با اشاره به اینکه در شهرسازی، اصطلاحی تحت‌عنوان پهنه‌بندی، منطقه‌بندی و زونینگ وجود دارد به مصوبه شورای‌عالی در این مورد اشاره کرد و افزود: اصطلاح پهنه‌بندی می‌گوید که ضوابط و مقررات باید برای شهرها و پیرامون شهرها، منطقه‌بندی و پهنه‌بندی را ارایه دهد. در واقع، پهنه‌بندی تعیین می‌کند، کاربری و فعالیت غالبی که می خواهد در پهنه بندی انجام شود، چیست و هر کاربری که با کاربری غالب همخوانی داشته باشد، مجاز می‌شود.
وی ادامه داد: یکسری از کاربری‌ها نیز کاربری‌های ممنوع هستند بدین‌معنا که اگر منطقه مسکونی داشته باشیم، صنعت نباید در آنجا شکل بگیرد چون آلودگی ایجاد می کند و مغایر با کاربری مسکونی است. بنابراین کاربری صنعتی در منطقه مسکونی ممنوع است. اما ایجاد یکسری کارگاه‌های شهری در این طرح، مشروط هستند. مثلا کارگاه نجاری در حد اینکه تعمیرات انجام دهد مشروط است اگر سر و صدا و آلودگی هوا ایجاد نکند و مزاحمت برای پیرامون نداشته باشد با این شرایط می‌تواند استقرار پیدا کند. پس از آن است که سطح اِشغال، ارتفاع و ضوابط ساخت و ساز مشخص می‌شود.
داودپور تصریح کرد: در ضابطه منطقه‌بندی و ضابطه ساخت و ساز، ابتدا باید پهنه هماهنگ شود و پس از آن ساخت و ساز در آنجا اتفاق بیفتد.
وی گفت: سند پهنه‌بندی، قبلا نیز در طرح‌ها بود، اما مصوبه شورای‌عالی نداشت و چگونگی اجرا مشخص نشده بود که با این مصوبه همه آنها روشن شدند.
داودپور گفت: بحث‌هایی همچون عوارض خطی در قانون قبلی تعریف نشده بود. اما در سندی که مصوبه شورای‌عالی است عوارض خطی تعریف شده است. راه و شبکه معابر، قنوات، مسیل‌ها و رودخانه‌ها جزو عوارض خطی هستند و باید حرایم آنها مشخص شود و به گونه‌ای در سند پهنه‌بندی حریم در حال تاکید مجدد آنها هستیم. /