به گزارش خبرنگار پایگاه خبری وزارت راه و شهرسازی، عباس آخوندی، وزیر راه و شهرسازی در نشست مدیران‌کل راه و شهرسازی استان‌ها عنوان کرد: نگاهی به فعالیت‌های یک سال اخیر نشان می‌دهد به پیشرفت‌های مناسبی رسیده‌ایم و امیدواریم سال بهتری را پیش رو داشته باشیم.
وی در بررسی سالی که پشت سر گذاشته شد گفت: در سالی که گذشت در کشور با توجه به شرایط پس از برجام، پرداختن به مباحث مهمی را آغاز کردیم و در مجموع قضاوت مردم و نمایندگان مجلس شورای اسلامی از اقدامات وزارت راه و شهرسازی مثبت است و رای اعتماد مجلس در جریان استیضاح ناشی از اعتماد مجلس به تمام وزارتخانه بوده است وباید به شما تبریک بگوییم که توانسته‌اید فضایی را خلق کنید و عملکردی داشته باشید که برای مردم و نمایندگان قابل سپاس باشد. شما در تمام حوزه‌های مختلف و شقوق حمل و نقل، مسکن و شهرسازی اقدامات مهمی انجام داده‌اید و یک تغییر انگاره و گفتمان و رویکرد را در حمل و نقل و سایر حوزه‌ها شروع کرده‌اید.
آخوندی تاکید کرد: مهم این است که این موضوع را پیش ببریم و هنوز در آغاز راه هستیم و خیلی کار داریم تا تغییر گفتمان را در ایران ایجاد کنیم.
وزیر راه و شهرسازی با اذعان بر وجود مسائلی چون مطالبات پیمانکاران و مسائل رفاهی گفت: با این وضعیت رشد خدمات زیربنایی واقعی است و در شرایط فعلی فقط تغییر گفتمان می‌تواند برای آینده حمل و نقل کاری کند و ما باید پیش برویم.
رویکرد وزارتخانه از پروژه‌محوری به برنامه‌محوری بدل شود
وی افزود: اصلی‌ترین کار این است که رویکرد وزارتخانه را از پروژه محوری برنامه محور کنیم و باید برنامه داشته باشیم. خیلی‌ها قصد دارند وزارتخانه را به چند پروژه تنزل دهند درحالیکه باید اقدامات در چارچوب برنامه باشد و اگر برنامه‌ای برای آینده مسکن، شهرسازی و حمل و نقل نداشته باشیم عدم کارایی داریم و مهمترین وظیفه تمام سازمان تشکیلاتی ما این است که به تصویر روشنی از شهر و شهرنشینی و توسعه شهرنشینی همچنین مسکن و لجستیک و حمل و نقل برسیم و این ماموریت با رویکرد پروژه محوری متفاوت است و شما دارای توانایی هستید و وزارتخانه می‌تواند این کار را انجام دهد.
آخوندی با بیان اینکه در کشور ما نظام گزارش‌دهی بر اساس برنامه نیست و پروژه محور است، گفت: رویکرد پروژه‌ای در پنج برنامه توسعه نتوانسته کیفیت زندگی را بهبود دهد و وجود ۱۹ میلیون بدمسکن ناشی از این است که درجایی مشکل وجود دارد. دولت‌های قبل تلاش‌هایی انجام داده‌اند ولی آمار مهم است که تا چه اندازه توانسته‌ایم در ارتقای کیفیت زندگی و توزیع عدالت موثر باشیم. کشور ما با تحولات جمعیتی کمّی مواجه شده است. آغاز انقلاب اسلامی جمعیت ایران ۳۶ میلیون نفر بود که اکنون به ۸۶ یا ۸۷ میلیون نفر رسیده و از نظر کمّی رشد کرده است. همچنین جمعیت شهرنشین نسبت به روستانشین رشد کرده است.
وزیر راه و شهرسازی با بیان اینکه دستگاه‌های متعدد درگیر مدیریت شهری هستند، تاکید کرد: در عین حال وزارت راه و شهرسازی است که باید شهر را به عنوان هویت شهری ببیند و به شهر به عنوان سازمان اجتماعی و تمدن و مجموعه نگاه کند.
وی گفت: تمام بحثم این است که باید به ماموریت بنیادین وزارت راه و شهرسازی بازگردیم. اکنون حتی درحوزه حمل و نقل در آخر کار رویکرد مشخصی نداریم و پروژه‌های مختلفی داریم بدون اینکه دارای نظام حمل و نقل یکپارچه باشیم و در این زمینه دچار لکنت هستیم. در لجستیک حمل و نقل نیز گرفتاری ما زیاد است.
آخوندی افزود: در سازمان جدید تصمیم گرفته‌ایم که نهادها و سازمان‌های اجرایی را چه در زمین و مسکن چه شهرهای جدید و عمران و بهسازی از ستاد بیرون بگذاریم ولی بر سه ماموریت اصلی حمل و نقل، شهرسازی و مسکن متمرکز شویم و برای آنها اندیشه داشته باشیم که اگر اندیشه‌ای نداشته باشیم دچار گرفتاری خواهیم شد. این مهم را در استان‌ها نیز در نظر گرفته‌ایم و بر اساس این سه ماموریت بنیادین متمرکز کرده‌ایم.
وزیر راه و شهرسازی با اشاره به آمار ارائه شده مبنی بر وجود دو میلیون و ۵۸۰ هزار واحد مسکونی خالی در کشور تاکید کرد: وقتی جامعه‌ای دنبال پروژه محوری می‌رود منابع اتلاف می‌شوند و با توجه به تعداد واحدهای خالی مسکن اگر قیمت هر واحد مسکونی ۱۰۰ میلیون تومان باشد ۲۵۰ میلیارد دلار سرمایه‌گذاری غیرمولد و بهره‌وری صفر را تولید می‌کند. اگر هدف مشخص نباشد دو و نیم میلیون مسکن خالی و ۱۹ میلیون بدمسکن را شاهد می‌شویم. سال ۶۵ حدود ۵۰۰ هزار مسکن خالی داشتیم که امروز به دو و نیم میلیون رسیده است که البته مسکن مهر را شامل نمی‌شود و گرنه گرفتاری ما بیشتر هم بود. در تمام برنامه‌های توسعه از اول تا پنجم به رشد اقتصادی دو یا سه درصد اشاره می‌کنند ولی بهره‌وری در جاده، ریل، نیرو، آب و ... منفی بوده است. نرخ بهره‌وری وقتی خاصل می‌شود که اندیشه‌ای داشته باشند.
ادارات کل راه و شهرسازی معمار یا شهرساز شهر باشند
وی با تاکید بر اینکه ادارات کل راه و شهرسازی استان‌ها باید دفاتر فنی شهرهای کشور باشند، گفت: ادارات کل راه و شهرسازی باید معمار شهر یا شهرساز شهر باشند که منظور یک شخص نیست بلکه مکانی است که مسائل شهر را شناسایی و حل می‌کند. هر شهر ده‌ها مسئله دارد که با تمرکز بر آنها می‌توان نرخ بهره‌وری را افزایش داد.
آخوندی با تاکید بر اینکه طرح‌های کلیشه‌ای جامع مشکل و مسئله را حل نمی‌کند، افزود: اکثر شهرها دارای رودخانه هستند ولی اغلب این رودخانه به جای سرسبزی دادن مرکز آلودگی شده است، درحالیکه اگر زاینده رود را از اصفهان بگیریم طبیعت ندارد و مانند زاینده‌رود را در شهرهای دیگر هم داریم که ماموریت سرزندگی را از آنها گرفته‌اند. هر شهر دارای بافت فرسوده و ناکارآمد و مناطق حاشیه‌ای است و اغلب طرح جامع درباره آن طرح موضعی و موضوعی می‌دهد و مسئله حاشیه‌نشینی و بافت فرسوده باقی می‌ماند و ما دلخوش به طرح جامع هستیم. در تشکیلات جدید به شهرسازی توجه کرده‌ایم که ادارات کل راه و شهرسازی دفتر فنی شهرها شوند و مسائل شهر را مرتب پایش کنند. فاصله برخی شهرها از مرکز استان یک به ۱۰ از نظر جمعیت است و نشان می‌دهد نظامی نداشته‌ایم که نگران مسائل شهرها باشد و برای شهرها برنامه داشته باشد و آن قدر دنبال پروژه بوده‌ایم که برنامه‌ها فراموش شده‌اند.
ایجاد تشکیلات برای بازگشت به رویکرد برنامه‌محوری
وزیر راه و شهرسازی گفت: در ساختار جدید به شهر و حمل و نقل توجه زیادی شده و معاونت حمل و نقل را پیش‌بینی کرده‌ایم. از سوی دیگر با توجه به اینکه ۱۹ میلیون یعنی یک سوم جمعیت کشور بدمسکن هستند بازآفرینی و عمران شهری را اصلی‌ترین مسئله در نظر گرفته‌ایم و معاونت آن را شکل داده‌ایم. تشکیلاتی که طراحی شده‌اند در راستای بازگشت به ماموریت بنیادین و رویکرد برنامه‌محوری است و دنبال این هستیم که چون بودجه کشور نمی‌تواند تامین اعتبار کند از منابع داخل وزارتخانه دنبال سرمایه‌گذاری در حوزه‌های حمل و نقل، شهرسازی و مسکن در استان‌ها باشیم. البته این سازمان دچار نقص‌هایی در اجرا و مشکلاتی خواهد بود که باید برای رفع آنها تلاش شود.
وی از مدیران‌کل راه و شهرسازی استان‌ها خواست مقداری از وقت خود را به رویکرد برنامه‌ای و تامل بیشتر در آن صرف کنند و افزود: مدیریت راه و شهرسازی جدید با قبل تفاوت خواهد داشت. ماموریت امسال با سال گذشته متفاوت است و می‌دانم با تغییر ماموریت انتظار تغییر نیرو دارید و ساختار نیروی انسانی پاسخگو نیست و باید افراد دیگری در استان‌ها وارد کار شوند و باید دنبال نیروی انسانی جدید باشیم. اگر افراد فاقد صلاحیت وارد کار شوند گرفتاری بیشتر می‌شود و می‌خواهیم خلاء موجود با نیروهای شایسته پرشود و قبول دارم باید تغییراتی انجام شود. سختی‌های کار شما را می‌دانم و تلاش داریم در بحث جبران خدمت شکاف اجتماعی و فضای سیاسی غیرمنصفانه را که در آن مدیران ارشد مخاطره‌پذیر مورد بی‌مهری واقع می‌شوند را رفع کنیم و در این شرایط باید بردباری داشته باشیم و یک مسابقه درجریان است که به نحوی مدیریت کشور را در تنگنا قرار دهند ولی امیدوارم از این مرحله بگذریم و به آینده بهتری برسیم.
آخوندی همچنین گفت: علاوه بر ساختار باید برخی از مسائل را در دستورالعمل رویه‌ها دید و رفع کرد. مدیران‌کل هماهنگ کننده هستند و باید شورای هماهنگی مدیران استانی باشد که ناهماهنگی‌ها را رفع کند.