به گزارش خبرنگار پایگاه خبری وزارت راه عباس آخوندی وزیر راه و شهرسازی در مراسم تودیع پیروز حناچی مشاور فعلی وزیر راه و شهرسازی در حوزه معماری و شهرسازی و معارفه محمدسعید ایزدی در سمت جدید معاونت معماری و شهرسازی اعلام کرد: قطعا تصمیم‌گیری در اینگونه موقعیت‌ها کار بسیار سختی است چراکه با توجه به مجموعه فهمی که از منافع ملی ایران در کشور وجود داشته و توانایی‌هایی که در بین همکاران بوده و هرکدام نیز دارای ارزش‌ها و برجستگی‌های ویژه مربوط به خودشان است، این کار را بسیار دشوار می‌کند.
آخوندی در این‌باره تأکید کرد: از آنجایی که همواره مبنای من در همکاری با دوستان و همکارانم بر پایه صداقت بوده و هیچگاه تلاش نکردم تا کوچکترین اقدامی که حمل بر بی‌صداقتی است حتی در ذهن خود نیز خطور دهم و همچنین از سویی دیگر اساس تصمیم گیری‌های خود را عمدتا کارشناسی و برمبنای توسعه ملی قرار دادم در نهایت تصمیم به این جابه‌جایی و اتخاذ تصمیم سخت گرفتم، در حقیقت همانطور که شما می‌دانید آقای حناچی برای من عزیز بوده و هست و همچنان در خدمتشان هستم و خواهم بود و همچنین آقای ایزدی نیز یکی از دوستان عزیز و اندیشمندان و انسان‌های صاحب سبک و صاحب نظر در حوزه معماری و شهرسازی هستند که از این پس در این حوزه فعالیت خواهند کرد.
عضو کابینه دولت تدبیر و امید در ادامه سخنان خود در اشاره به وضعیت شهرنشینی و مفهوم شهری در ایران بیان کرد: متأسفانه ما در ایران در دوره بسیار سختی به سر می‌بریم و راه ناپیموده بسیار طولانی را در پیش داریم، همچنان که در گفته‌های آقای بهشتی به آن اشاره شد بدون شک وضع شهرسازی در ایران وضعیت بسیار آشفته‌ای بوده و هنوز هم تا رسیدن به یک مرحله قابل قبول اقدامات بسیار سختی وجود دارد.
آخوندی در ادامه بابیان اینکه با توجه به گفتگوهای انجام گرفته به وجود مشکل در ۲ بحث قابلیت جابه‌جایی و قابلیت سکونت‌پذیری درحوزه تکنیکی رسیده‌ایم گفت: واقعیت آن است که در ایران مسائل بسیار پیچیده‌ای وجود دارد ما در حقیقت راجع به مفهوم شهر و ایران دچار سرگشتگی و گمگشتگی شده‌ایم، مسائل ما پیچیده‌تر از آن بود که بخواهیم اقداماتی تکنیکی برای رفع آن‌ها انجام دهیم.
به گفته وزیر راه و شهرسازی ما ویژگی‌هایی چون تمدن و مدنیت در مفهوم شهری را که از انضباط، قانون و حق‌مداری در شهر به وجود می‌آیند را از دست داده‌ایم و دارای شهری هستیم که همواره در عرصه تاخت و تاز سوداگران و تصمیمات آن‌ها بوده است.
شاهد فرسودگی از درون و حاشیه‌نشینی و بی‌انضباطی از برون شهرها هستيم
عضو کابینه دولت تدبیر و امید در ادامه با اشاره به این نکته که شاید عده‌ای تصور کنند من در این حوزه بسیار اغراق می‌کنم گفت: در هر صورت من بر این باور هستم که ما طی چند دهه آینده در ایران درگیر مشکلات گفته شده هستیم، وقتی یک نظام شهرنشینی از قاعده خارج می‌شود دیگر نمی‌توان به راحتی و با یک تصمیم دولتی و اداری آن را به قاعده برگرداند.
آخوندی در این‌باره ادامه داد: درحقیقت آنچه که ما امروز در شهرها می‌بینیم جز فرسودگی از درون و حاشیه‌نشینی و بی‌انضباطی از برون نیست که هر دوی آن‌ها نیز ۲ روی یک سکه هستند، این موارد حقیقتی هستند که مفهوم شهر، قانون و شهروند را از دست داده‌اند.
وی با تأکید براینکه همه شواهد در نظام شهرنشینی فعلی حاکی از عدم تعادل در شهرهاست گفت: در حال حاضر ۱۵ میلیون نفر در منطقه بزرگ تهران زندگی می‌کنند که درمقایسه با جمعیت شهری ایران رقم کمی نيست، ما هم‌اکنون در این کلانشهر دارای ۵۰۰ هزار خانه خالی هستیم با وجود آنکه جمعیت بسیار بالایی در فلاکت ممتد زندگی می‌کنند، به واقع این چه عدم تعادلی است؟ بحرانی که به هیچ وجه با دستور یک تصمیم دولتی حل نخواهد شد.
عضو کابینه دولت دوازدهم در اشاره به وضعیت شمال استان تهران تأکید کرد: شمال تهران که زمانی باغ‌شهر تهران نام داشت در حال حاضر در چه وضعیتی به سر می‌برد؟ بدون شک ما دارای گرفتاری‌های بسیار زیادی در این حوزه هستیم که رسیدن به یک اجماع درخصوص فهم شهرنشینی را کار به شدت دشواری می‌کند.
آخوندی با تأکید براین نکته که متأسفانه ما هنوز در مورد فهم شهرنشینی به تفاهم نرسیده و باید برسر آن گفتگو کنیم گفت: ما باید بدانیم که شهر چیست و چگونه می‌خواهیم به آن برگردیم، شهری که حکایت از حقوق، مدنیت، شهروند، فرهنگ و ادب، موسیقی و هنر، اذت، آسایش و امنیت داشته باشد، به واقع در این حوزه دارای گرفتاری‌های بسیار زیادی هستیم.
وزیر راه و شهرسازی با اشاره به اینکه نکته تحلیل‌های عده بسیاری بر تداوم روش‌های قبلی در رفع مشکلات شهرسازی بود گفت: من این مسئله را در مجلس شورای اسلامی نیز بیان کردم که قطعا اگر رشد و توسعه به مفهوم سابق بخواهد ادامه پیدا کند من نمی‌خواهم در کسب این افتخار سهیم بوده و کاری انجام دهم، به عقیده من ساختمانی ارزشمند است که بتواند مدنیت را برمبنای شهرنشینی شکل دهد.
آخوندی همچنین اظهار کرد: از روز اولی که در سال ۹۲ با شهرداری به گفتگو پرداختیم بحث براین بود تا ببینیم در تهران تا چه اندازه ظرفیت سکونت‌پذیری ایجاد شده است، طبق آمار درحال حاضر این ظرفیت بیش از ۱۱ میلیون نفر است درحالی که براساس طرح جامع کلانشهر تهران این رقم نباید از ۸.۷ میلیون نفر فراتر می‌رفت.
عضو کابینه دولت دوازدهم با بیان این مطلب که همچنان عده‌ای بر تداوم این روش اصرار داشته و تصور می‌کنند شهردار امروز تهران اگر بخواهد وظیفه خود را به خوبی انجام دهد باید ۲ میلیون ظرفیت دیگر به این رقم اضافه کند گفت: بدون شک این تصور عین بی‌راهه بوده و نادرست است، به همین دلیل است که ما در این دوره کار سختی را در پیش رو داریم و از آن سخت‌تر پیدا کردن مفهوم واقعی ایران بوده که در آخر کار باید در شهرهای ما دارای نشان و علائم خاص خود باشد.
بدون شک مفهوم ایران در کشور در غربت به سر می‌برد
به گفته این مقام مسئول تا کنون هزاران میلیارد تومان در شهرها به ویژه تهران هزینه شده است اما آیا پردیس، پرند و شهرهای مشابه آن‌ها نشانی از ایران دارند؟ به واقع در شهرهای مختلف ما چه نشان‌هایی از ایران و ایرانی باقی مانده است؟ ما در آخر کار نمی‌توانیم در ناکجاآبادها زندگی کنیم، قطعا بازگشتن به مفهوم ایران و برجسته کردن آن در کشور به یک معضل تبدیل شده است.
آخوندی با تأکید براینکه بدون شک مفهوم ایران در کشور در غربت به سر می‌برد گفت: عده‌ای تصور می‌کنند چرا وزیر راه به جای ساخت راه و جاده به گفتن این مسائل می‌پردازد، ولی به عقیده من واقعیت آن است که اگر قرار نیست ما در ایران زندگی کرده و مفهوم ایرانی – اسلامی برای ما مطرح نیست چرا باید این همه رنج را تحمل کنیم، به واقع این مسائل پایدارترین مسائل شهرنشینی در کشور است که عده‌ای به آن اهمیت نمی‌دهند و تصور می‌کنند اینگونه افرادی کارآمد به شمار می‌روند ولی باید بگویم قطعا کارآمدی زمانی پدید می‌آیند که فردی بتواند تمدنی پایدار را در کشور ایجاد کند.
وی در این‌باره افزود: قطعا افرادی با این تصورات می‌توانند اقداماتی حجو، کمی و انفجاری در شهرها انجام دهند ولی قادر به ایجاد اندیشه‌ای پایدار نیستند. بدون شک شما نمی‌توانید از اصفهان، قزوین، تبریز و ... چشم‌پوشی کنید، شما اگر به شیراز افتخار می‌کنید به دلیل جان‌مایه موجود در معماری آن است، به واقع توسعه کالبدی بی‌جان چه لطفی دارد؟
این مقام مسئول در ادامه سخنان خود بازآفرینی شهری را سیاست اصلی خود در حوزه توسعه شهری اعلام کرد و افزود: بازآفرینی شهری به معنای بازگشتن به مفهوم شهر، توسعه، مدرنیته و ایران است، زمانی که به تمامی این مفاهیم بازمی‌گردیم شاهد تعادل خواهیم بود، تعادلی تحت عنوان ایران مدرن مدنی بر مبنای حقوق و قانون که رسیدن به آن مستلزم گفتگوی بسیار زیاد خواهد بود.
آخوندی ضمن اشاره به حضور در جلسه ستاد بازآفرینی استان اردبیل خاطرنشان کرد: من در این جلسه نیز یادآور شدم آمار کشور در سال ۹۵ ارقام بسیار کلان و تکان‌دهنده‌ای بوده که نشان می‌دهد کشور در چه کج‌راهه‌ای قرار گرفته است، طبق این آمار بیش از ۲۴ میلیون خانوار و بیش از ۲۷ میلیون خانه در کشور وجود دارد که براساس آن نباید مشکلی در حوزه مسکن در کشور وجود داشته باشد، ولی آیا به واقع به همین گونه است؟
آمارها نشان از عدم تعادل بالایی در کشور دارد
عضو کابینه دولت دوازدهم با تأکید بر این نکته که آمار موجود نشان از عدم تعادل بالایی در کشور دارد گفت: از سویی ۲۷ میلیون خانه در کشور وجود داشته و از سویی دیگر ۱۹ میلیون نفر در فلاکت زندگی می‌کنند که نشان می دهد تداوم راه گذشته و اصرار بر ساخت و ساز‌های انبوه که عمدتا خواسته سوداگران شهری بوده راهی نادست است.
به گفته وی مسئله ما مشکل همشهری‌هایی است که در این وضعت بسیار سخت زندگی می‌کنند، آیا به واقع خانه‌سازی در بیابان مشکلات بافت فرسوده و حاشیه‌نشینان را حل می‌کند؟ به تصور من شرایطی پیش آمده که باید درخصوص مشکلات موجود بلند صحبت کنیم هرچند که می دانم گفتن این مطالب از نظر اجتماعی بسیار پرهزینه است.
وی در این باره ادامه داد: من تا کنون ۲ مرتبه استیضاح شده‌ام ولی به هیچ وجه برایم مهم نیست چرا که می‌دانم زمانیکه بخواهیم در روبه‌روی سوداگران شهری ایستاده و کار آن‌ها را متوقف کنیم، امری بسیار پرهزینه باید انجام دهیم، اما با این وجود تصور می‌کنم ما آمده‌ایم تا در آخر کار هزینه‌هایی را تقبل کنیم چرا که در غیر این صورت می‌توانستیم در شریاط قبلی مانده و به زندگی آکادمیک خود ادامه دهیم.
آخوندی با تأکید براین نکته که همه ما باید در این حوزه بر مبنای اجماع تصمیم‌گیری کنیم گفت: ما باید به هر اندازه ممکن در خصوص آینده شهری ایران با یکدیگر صحبت کرده و به اجماع نظرات برسیم، ما بسیار از بیانات مقام معظم رهبری درخصوص معماری ایرانی-اسلامی را شنیده‌ایم ولی آنانی که وضعیت معماری کشور را به این مرحله رساندند همان‌هایی بودند که از آغاز کار سخن از همین معماری ایرانی – اسلامی می‌زدند، به واقع اگر به آن اعتقاد داشتند پس چرا پای کار نایستاده و آن را به این وضعیت رساندند؟
وزیر راه و شهرسازی ادامه داد: تصور می‌کنم به شرایطی رسیده‌ایم که همه اعم از شهرداری، شورای شهر، شورایعالی شهرسازی و معماری، دانشگاه و ... باید در خصوص شهر و مدنیت با یکدیگر به صحبت بپردازیم. به واقع این چه نظام و سبکی است که فردی تمام حقوق مردم یک شهر را در معامله می‌فروشد؟ این مسئله چگونه با مدنیت ارتباط برقرار می‌کند؟ مواردی که زمانی هم که درباره آن بحث می‌شود برای هرکدام توجیحات بسیار زیادی وجود دارد.
آخوندی در ادامه ضمن ابراز امیدواری نسبت به این که بتوانیم این مسیر پر از سنگلاخ را در دوره پیش رو به خوبی طی کنیم گفت: من از آقای حناچی تشکر می‌کنم و از ایشان می‌خواهم با توجه به شایستگی‌هایی که بر روی انجام اقدامات فاخر در ایران دارند این مسیر را ادامه دهند، امیدوارم با تشکیل کمیته فنی ۳، شورای معماری و اقداماتی مانند آن‌ها، از این پس به دنبال خلق آثار معماری ارزشمند در کشور برویم.
وزیر راه و شهرسازی در این خصوص افزود: در این وزارتخانه تا کنون صدها ساختمان، بیمارستان و بناهای متعدد احداث شده است، اما به این موضوع توجه نشده که مگر ما نمی‌توانیم ابنیه ارزشمند ساخته و از ان‌ها در ایستگاه‌های راه‌اهن، بنادر و ... استفاده و در آخر کار از آن‌ها به عنوان ارزش‌های معماری‌مان یاد کنیم؟ من بدون شک امید دارم آقای حناچی با یک فراغ بال بیشتر می‌تواند بر روی این موضوع تمرکز کرده و بر روی مسئله معماری که همچنان نیاز به انجام اقدامات بسیار زیادی در کشور دارد، توجه کند.
به دنبال میراث ارزشمند مکتوب هستیم
آخوندی با تأکید بر اینکه ما قطعا در کشور به دنبال میراث ارزشمند مکتوب نیز هستیم گفت: بدون شک همه می‌دانند که ساختمان‌ها در این عرصه از برجستگی بسیار بالایی برخوردار هستند.
وی ادامه داد: من از آقای ایزدی نیز می‌خواهم تا همچنان مفهوم بازآفرینی شهری را در دستور کار اصلی خود قرار داده و همه ضوابط را در چارچوب این مفهوم مورد بازنگری قرار دهد.
به گفته این مقام مسئول تمامی مسائل مربوط به آمایش‌های سرزمینی، توسعه منطقه‌ای، طرح ناحیه، طرح‌های جامع و تفصیلی همه باید بر مبنای بازآفرینی مورد بازنگری قرار بگیرد.
عضو کابینه دولت تدبیر و امید در ادامه سخنان خود با تأکید براینکه ما در زمان فعلی به رستاخیز اندیشه‌ای در حوزه معماری و شهرسازی برمبنای بازآفرینی شهری در کشور نیاز داریم گفت: ما نباید همانند گذشته شهر را به عنوان یک فضای کالبدی نگاه کنیم بلکه باید با دید یک سازمان اجتماعی به آن بنگریم، امری که برای تحقق آن نیاز به بازنگری تمامی بخش‌های مربوط به آن حوزه داریم.
وزیر راه و شهرسازی در پایان ضمن ابراز امیدواری نسبت به این امر که همه ما با همکاری یکدیگربه ویژه اهالی فکر و حرفه و سایر سازمان‌های شریک در این حوزه بتوانیم بازگشتی به مفهوم اصلی ایران و شهرنشینی داشته باشیم گفت: به تصور من کانون اصلی این توجه، تمدن ایران‌شهری است که عقیده دارم برای رسیدن به آن باید به مفهوم تمدن و فرهنگ ایرانی بازگردیم./