شناسهٔ خبر: 45023 - سرویس مسکن و شهرسازی

معاون شهرسازی و معماری شهرداری تهران:

شهرداری وظیفه‌ای در قبال ایمن‌سازی گودها ندارد

گود ایرانزمین «گود»های خطرناک تهران هم ازآن دسته موضوعاتی است كه می‌توان از آن به عنوان یادگاری از شورای شهر چهارم نام برد؛ موضوعی كه پرونده آن نخستین بار حدود ٣ سال قبل باز شد. زمانی كه یكی از اعضای شورای شهر در سخنانی در صحن شورا، اعلام كرد كه در پایتخت بیش از ٤ هزار «گود» ناشی از ساخت و ساز وجود دارد؛ گودال‌هایی كه معلوم نیست چه تعداد از آنها خطرناك هستند.

به گزارش پایگاه خبری وزارت راه و شهرسازی به نقل از اعتماد، بعد از آن هم بارها این موضوع با نام بردن از گودهایی چون: گود ایران زمین، گود برج میلاد، گود مصلی و... خطرناك بودن گودها از سوی اعضای شورا تذكر داده شد. حتی در ماه‌های پایانی شورا، مجتبی شاكری، یكی دیگر از اعضای شورای شهر، تعداد گودهای خطرناك تهران را ١٥٠ مورد عنوان كرد. در عمر كوتاه شورای پنجم نیز تاكنون چندین بار نسبت به خطرناك بودن گودها هشدار داده شد تا جایی‌كه هفته گذشته حبیب‌زاده، عضو كمیسیون عمران شورای شهر، آمار جدیدی را در مورد تعداد گودهای خطرناك تهران عنوان كرد و مدعی شد كه تعداد آنها ٧٠ مورد است.

مهدی حجت، معاون جدید شهرسازی و معماری شهرداری تهران اما معتقد است كه وضعیت به این بغرنجی كه گفته می‌شود، نیست. بلكه بسیاری از این موارد ناشی از هیجانات رسانه‌ای است. وی در كنار تشریح وضعیت كنونی گودهای ناایمن تهران و وظایفی كه شهرداری در این زمینه دارد، از سرنوشت ضوابط بلند مرتبه‌سازی می‌گوید و مدعی است كه هیچ ممانعتی برای صدور پروانه برای سازه‌های بلند مرتبه وجود ندارد.

یكی از موضوعاتی كه از حدود ٢ سال قبل به عنوان یكی از معضلات شهرسازی پایتخت از سوی شورای شهر مطرح شده، موضوع تدوین ضوابط «بلندمرتبه‌سازی» است. حتی در برهه‌ای دبیرخانه شورای عالی شهرسازی جلوی ساخت حدود ٥٠ برج بلندمرتبه در تهران را گرفت. آن زمان، دبیرشورای عالی شهرسازی می‌گفت معاونت شهرسازی پس از فشارهای زیادی كه ما برای تهیه طرح ضوابط بلند مرتبه‌سازی آوردیم، فقط طرح نصفه و نیمه‌ای را به ما ارایه كرد. گویا بعد هم كه شورای عالی این طرح را برای اصلاح برگردانده بود، دیگر طرحی را برای این دبیرخانه نفرستاده بودند. به همین دلیل هم بود كه شورای عالی دستور توقف بلندمرتبه‌سازی در تهران را صادر كرد. می‌خواهم بدانم الان و در دوره جدید مدیریت شهرسازی، این طرح در چه وضعی است؟

اصولا براساس قانون هر سازه‌ای، چه بلند مرتبه و چه سازه‌های عادی، باید مطابق ضوابط طرح تفصیلی ساخته شود. طرح تفصیلی برای هر قطعه زمینی كه در تهران وجود دارد، یك مقدار تراكم تعریف كرده است كه همه باید از آن تبعیت كنند. البته ممكن است بنا براقتضائات شهر یا هر دلیل دیگری بخواهند سازه‌ای با ارتفاع بیشتر از آنچه در طرح تفصیلی آمده بسازند. درچنین شرایطی پرونده این سازه به كمیسیون ماده ٥، كه نمایندگان ٧ وزارتخانه و سازمان در آن عضویت دارند، ارجاع می‌شود تا در آنجا برایش تصمیم‌گیری شود. ولی اینكه موضوع بلندمرتبه‌سازی و ضوابط آن بخواهد بین وزارت راه و شهرسازی و شهرداری پاسكاری و رد و بدل شود، اصلا چنین چیزی نیست. كلا ساخت و سازها در تهران براساس طرح تفصیلی صورت می‌گیرد كه به تایید وزارت راه و شورای عالی شهرسازی هم رسیده است.

بگذارید سوالم را این‌گونه مطرح كنم، فرض كنید من بخواهم ساختمانی ٢٠ طبقه بسازم. آیا شهرداری به من مجوز ساخت این ساختمان بلندمرتبه را می‌دهد یا جلوی آن را می‌گیرد؟

اگر در منطقه و قطعه‌ای كه شما می‌خواهید این سازه بلند مرتبه را بسازید، طرح تفصیلی اجازه این حجم بارگذاری را داده باشد كه هیچ، یعنی مشكلی ندارید. ولی اگر تقاضای شما، با طرح تفصیلی مغایرت داشته باشد و شما هم همچنان برساخت این سازه، اصرار داشته باشید، درخواست شما به كمیسیون ماده ٥ ارجاع می‌شود و در آنجا، اعضای كمیسیون بعد از شنیدن توجیه و استدلال‌های شما، با ساخت این مجموعه موافقت یا مخالفت می‌كنند.

موضوع چالش‌برانگیز دیگر، بحث «گودهای» خطرناك در شهر تهران است. گوال‌های بزرگ و عمیقی كه برای ساخت سازه‌های بزرگ و غول‌پیكر حفر می‌شوند ولی به دلایل مختلف رها شده و بعد از مدتی خودشان به خطری برای شهر و مردم آن بدل می‌شوند. این موضوع سال‌هاست كه در شورای شهر مطرح است. آخرین آماری كه شورای چهارم ارایه داد، وجود ١٥٠گود پرخطر در تهران بود. هفته گذشته نیز یكی از اعضای شورای پنجم تعداد گودهای تهران را ٧٠ مورد، ذكر كرد. بالاخره كدام آمار درست است ؟

ببینید، بالاخره هر ساختمان بالای٤- ٣ طبقه‌ای كه بخواهد ساخته شود باید قبل از هرچیز گودبرداری انجام شود. یعنی به تعداد تمام ساختمان‌های درحال ساخت در تهران «گود» وجود دارد. البته گودبرداری اصولی دارد كه اگر رعایت شود، خطری برای شهر و شهروندان به وجود نخواهد آورد. اگر هم ضوابط گودبرداری رعایت نشود، آن گود می‌تواند به خطری برای مردم تبدیل شود. بنابراین ما به صورت بالقوه چیزی به نام «گود خطرناك» نداریم. بلكه ممكن است به سبب برخی گودبرداری‌های غیراصولی، گودهایی خطرناك به وجود بیایند. بر همین اساس حتی یك گود برای ساختمانی ٤ طبقه هم می‌تواند خطرناك باشد. این هم به دلیل اهمال مجری است كه مسوول گودبرداری است و ربطی به قانون و ضوابط ندارد. بنابراین صرف اینكه گودی بزرگ و عمیق باشد، دلیلی برخطرناک بودن آن نیست.

پس نقش شهرداری در این وسط چیست؟

شهرداری باید بر عملكرد مجریان گودبرداری نظارت كند و در صورتی كه تشخیص داد گود‌برداری غیراصولی انجام شده باید به مجری تذكر دهد تا مشكل را حل كند. البته این دخالت باید در چارچوب وظایف نظارتی شهرداری باشد. چون علاوه برشهرداری سازمان نظام مهندسی هم به عنوان ناظر، وظیفه نظارتی در این زمینه دارد. شهرداری در این موارد باید به عنوان یك ناظر «كلی» ورود پیدا كند. حدود این نظارت برای هركدام را قانون مشخص كرده است. در درجه اول، باید مهندس ناظر این موضوع را چك كند. ما هم به عنوان شهرداری وظیفه داریم به صورت رندوم، تعدادی از گودهای شهر را چك كنیم و در صورتی‌كه احساس كردیم اصول گودبرداری در آنها رعایت نشده، به مجری تذكر بدهیم.

فقط تذكر؟ ولی خیلی از مالكان اصلا به تذكرات شهرداری توجهی نمی‌كنند. شورای گذشته معتقد بود كه در چنین مواردی شهرداری باید به عنوان نماینده مدعی‌العموم در حوزه شهری، ورود پیدا كند و گودها را ایمن‌سازی كند.

ما به عنوان شهرداری هیچ وظیفه‌ای در قبال ایمن‌سازی گودها نداریم. ما فقط وظیفه تذكر به مالك و مجری را داریم و اینكه اگر به تذكرات ما توجه نكرد، وی را به مراجع ذی‌صلاح قانونی معرفی كنیم تا مالك را مجبور به ایمن‌سازی كنند. البته در مواردی كه مالك واقعا امكان تثبیت و ایمن‌سازی را ندارد یا اصولا مالكی در دسترس نیست تا بخواهد این كار را بكند شهرداری به عنوان نماینده مردم به مساله ورود پیدا كرده و بعدا از مالك هزینه آن را دریافت می‌كند.

گود برج میلاد یكی از گودهایی است كه بارها از آن به عنوان گودی پرخطر یاد شده است. از دید شما به عنوان معاون شهرسازی واقعا این گود خطرناك است؟

ایجاد گود برج میلاد، ماهیتا كار اشتباهی نیست. مشكل از جایی شروع می‌شود كه مالكینی برای احداث سازه‌ای این برج را حفر كرده‌اند به دلایلی آن را رها كرده‌اند و عمر آن بیشتر از حد استاندارد گودهای اینچنینی شده است. وقتی یك گودی بیشتر از مدت مشخصی ساخته نشد و پر نشد، خطرناك می‌شود. از طرفی موضوع گود برج میلاد به سبب مجاورتش با سالن همایش‌های برج، به موضوع حساسی تبدیل شده است. برای همین هم هست كه ما الان در تلاشیم تا با بررسی این گود و تثبیت آن، هر گونه خطر احتمالی را رفع كنیم.

بعد از این همه صحبت، باز هم هنوز جواب سوال اولم را نگرفتم. اینكه واقعا چند گود خطرناك در تهران داریم و اینكه آیا این آمار ارایه شده درست است یا خیر؟

آمار دقیقی ندارم. مشكل اینجاست كه هر كسی كه گود بزرگی را می‌بیند كه چند وقتی است كاری در آن صورت نمی‌گیرد، فوری از آن به عنوان گودی خطرناك یاد می‌كند. ولی در هر صورت فكر نمی‌كنم كه تعداد گودهای پرخطر این تعداد باشد./