علی چگنی مدیرکل دفتر برنامه‌ریزی و اقتصاد مسکن در گفتگو با خبرنگار پایگاه خبری وزارت راه و شهرسازی درباره تحولات بازار مسکن و برنامه‌های در دست اقدام وزارتخانه در بخش مسکن و ساختمان نکاتی را ارایه کرد.
چگنی گفت: وزارت راه و شهرسازی در سال‌های گذشته، اقدامات متعددی در حوزه توسعه مالی بخش مسکن و افزایش قدرت وام‌دهی بانک مسکن با همکاری دستگاه‌های مربوطه پیگیری کرد که از جمله این اقدامات می‌توان به راه‌اندازی بازار رهن ثانویه، راه‌اندازی صندوق‌های زمین و ساختمان، افزایش سرمایه بانک مسکن، راه‌اندازی صندوق پس‌انداز مسکن یکم، راه‌اندازی انواع حساب‌ها ازجمله حساب امانی، ضمانت فروش اقساطی مسکن اشاره کرد.
وی خاطرنشان کرد: برخی از این ابزارها عملکرد و تاثیرات قابل‌قبولی در حوزه مسکن داشته‌اند ولی برخی به دلیل شرایط کلان اقتصادی به خصوص نرخ بالای سود بانکی، عملکردشان متناسب با انتظار نبوده است.
مدیرکل دفتر برنامه‌ریزی و اقتصاد مسکن همچنین در این‌باره که الگوی غالب تقاضا برای بخش مسکن چیست؟ و در این باره با توجه به اینکه الگوی تقاضا تغییر کرده و عرضه نیز از سمت حاشیه شهرها به درون شهرها آمده است، گفت: در حال حاضر در کشور حدود ۳ میلیون واحد مسکونی نسبت به کل خانوار، مازاد وجود دارد از طرف دیگر حدود ۱ میلیون و ۲۰۰ هزار واحد مسکونی نسبت به واحدهای مسکونی مورد استفاده توسط خانوارها کمبود داریم که بخشی از دلایل این رخداد به عدم تطبیق الگوی عرضه و تقاضا مربوط است.
چگنی ادامه داد: در سال‌های گذشته بخش قابل‌توجهی از ساخت‌وسازها در واحدهای مسکونی بزرگ‌متراژ و گران‌قیمت صورت‌پذیرفته، در حالیکه عمده تقاضای خانوار به خصوص در کلان شهرها و خانوارهای کم درآمد برای واحدهای با متراژ متوسط و کوچک است.
این مقام مسئول وزارت راه و شهرسازی گفت: بررسی معاملات انجام شده در بازار مسکن طی شهر تهران پنج سال گذشته نشان می‌دهد که ۷۰ درصد معاملات در واحدهای مسکونی ۷۰ متر و کمتر و همچنین با قیمت کمتر از ۳۰۰ میلیون تومان است ولی صرفا کمتر از ۲۰ درصد از واحدهای مسکونی احداث شده در سال‌های قبل دارای مساحت کمتر از ۷۰ متر مربع هستند.
هم‌افزایی منابع مالی نهادهای حمایتی، بنیاد مسکن و وزارت راه‌و‌شهرسازی در اجرای مسکن‌اجتماعی
مدیرکل دفتر برنامه‌ریزی و اقتصاد مسکن افزود: این عدم‌تطابق بین عرضه و تقاضا منجر به این شده است از طرفی بخشی از واحدهای مسکونی عرضه شده به بازار در شرایط فعلی به سختی به فروش روند و از طرف دیگر برخی از خانوارها قادر به تامین مسکن متناسب با قدرت خرید خود نباشند و این رویداد کم‌سابقه سبب شده است تا بازار مسکن با مشکلاتی مواجه شود که برای حل آن باید با همکاری دستگاه‌های ذی‌ربط، چاره‌اندیشی مناسب انجام شود.
چگنی گفت: در حال حاضر عمده تقاضای مسکن برای واحدهای ۵۰ تا ۷۰ متر است در حالیکه شاهد بوده و هستیم که در سال‌های گذشته واحدهای ۱۰۰ متر به بالا ساخته شدند که عملا نشان داد عرضه و تقاضا همسو و هم جهت نیستند و همین موضوع، مسائل مختلفی را برای تامین مسکن مردم ایجاد کرد. به همین دلیل نیز باید برنامه‌ریزی‌ها برای نیاز واقعی مردم باشد که در این زمینه دولت برنامه‌هایی را نیز در دستور کار قرار داده است.
وی همچنین در پاسخ به این پرسش که با توجه به شرایط فعلی، سمت و سوی بازار را چگونه ارزیابی می‌کند و چه اقداماتی در این زمینه انجام گرفته است؟ گفت: حرکتی که می‌تواند موجب تعادل بازار شود و در عین حال گردش مالی را در بخش مسکن ایجاد کند تقویت صندوق پس‌انداز مسکن یکم برای گروه‌های با درآمد متوسط، تقویت بازار رهن برای گروه‌های با درآمد بالا و حتی برخی از خانوارهای با درآمد متوسط و اجرای برنامه مسکن اجتماعی برای گروه‌های کم درآمد است که در دستور کار است و بخشی از آنها نیز انجام گرفته است.
ثبت‌نام ۲۸۰هزار نفر در حساب صندوق پس‌انداز مسکن یکم
چگنی افزود: تاکنون نزدیک به ۲۸۰ هزار نفر در حساب صندوق پس انداز یکم ثبت نام کرده اند. اینها تقاضای بالقوه هستند که به تدریج به بازار مسکن وارد می شوند و اقدام به خرید مسکن می نمایند که این در واقع تقویت تقاضا را موجب می‌شود. برای سایر اقدامات نیز برنامه‌های لازم تدوین شده است ولی اجرای آنها منوط به تامین منابع مالی و تقویت سیستم بانکی است.
همکاری بنیاد مسکن، کمیته امداد و بهزیستی در احداث مسکن گروه‌های کم‌درآمد
وی همچنین در مورد اجرای مسکن اجتماعی در کشور، گفت: برای اجرای برنامه مسکن‌اجتماعی، بنیاد مسکن انقلاب اسلامی و همچنین سازمان ملی زمین و مسکن که وظیفه شناسایی نقاط احداث و همچنین تامین زمین را برعهده داشتند وظایف خود را به سرانجام رساندند، ولی از طرفی مجموعه دولت و وزارت راه و شهرسازی جهت اجرای مسکن‌اجتماعی قائل به تامین مالی غیراصولی برای اجرای این برنامه نیست زیرا که تبعات منفی تامین‌مالی غیراصولی در مرحله اول گروه‌های کم‌درآمد را با مشکل مواجه کند. از طرف دیگر همانطور که گفته شده مسائل، مشکلات و محدودهایی مالی در دولت وجود دارد که در صورت حل آن، مسکن‌اجتماعی اجرائی خواهد شد.
چگنی ادامه داد: هم‌اکنون ساخت مسکن برای گروه‌های کم‌درآمد توسط بنیاد مسکن انقلاب اسلامی، کمیته امدادامام خمینی و سازمان بهزیستی در حال انجام است ولی باید از طریق اجرای مسکن‌اجتماعی هم‌افزائی بیشتری در منابع مالی و اجرائیِ نهادهای حمایتی و بنیاد مسکن انقلاب اسلامی و وزارت راه و شهرسازی ایجاد نمائیم تا ساخت و ساز ویژه گروه‌های کم‌درامد تقویت شود. در این خصوص برنامه‌هائی در دست اقدام داریم که عنقریب جزئیات آن نیز به اطلاع عموم می‌رسد.