به گزارش خبرنگار پایگاه خبری وزارت راه و شهرسازی، عباس آخوندی وزیر راه و شهرسازی در دوازدهمین جلسه شورای‌عالی شهرسازی و معماری ایران در سال جاری (۹۶) و در دستور نخست جلسه شورا که به بررسی تغییرات اقلیمی و تاثیر آن بر توسعه اختصاص داشت و در این رابطه نیز گزارشی مفصل از سوی رئیس سازمان هواشناسی ارایه شد به ارایه نکاتی پیرامون تغییرات اقلیمی پرداخت.
وزیر راه و شهرسازی با تاکید بر این مطلب که از منظر آمایش سرزمین و طرح‌های‌کالبدی موضوع "تغییرات اقلیمی و تاثیری آن بر توسعه" در دست بررسی شورای عالی شهرسازی و معماری ایران است گفت: نامه‌ای در رابطه با بحث تغییرات اقلیمی و تاثیری آن بر توسعه از سوی وزارت راه و شهرسازی به روسای قوای سه‌گانه ارایه شده و در آن نامه موضوع از منظر آمایش سرزمین و طرح‌های کالبدی و نیز صرفه‌جویی در مصرف انرژی، تغییرات اقلیمی و تاثیر آن بر توسعه موردتوجه قرار گرفته است.
آخوندی در ادامه تاکید کرد: در بحث صرفه‌جویی انرژی نباید از مباحث خرد شروع کرد بلکه باید موضوع صرفه‌جویی در مصرف انرژی را به صورت کلان مورد توجه قرار داده و در نحوه طراحی‌شهری و مباحث ساختمان و شهر آنها را عملیاتی و اجرایی کرد.
در ادامه عضو کابینه دولت دوازدهم گفت: در نامه به روسای سه قوه کشور ، دو پیشنهاد را مورد توجه قرار داده‌ایم. اولین پیشنهاد آن است که در تهیه طرح‌های توسعه، ظرفیت و توان تاب‌آوری مناطق را موردتوجه قرار دهیم و از بارگذاری‌های تولیدی، جمعیتی و خدماتی بیش از توان طبیعی مناطق آسیب پذیر جلوگیری کنیم و در زمان تهیه طرح‌های توسعه ای که مستلزم انتقال وسیع آب از یک حوزه آب‌ریز به حوزه آب‌ریز دیگر است باید کلیه جوانب موردتوجه قرار گیرد و تا حد مطلوب از اینگونه اقدامات که می‌تواند پیامدهای جبران‌ناپذیر زیست‌محیطی را به دنبال داشته باشد ممانعت به عمل آید.
همچنین وزیر راه و شهرسازی خطاب به نماینده وزارت نیرو اعلام کرد: وزارت راه و شهرسازی و مشخصا شورای‌عالی شهرسازی و معماری ایران با تمامی طرح‌های انتقال آب که هزینه‌بر است و آنهایی که واقعا از جهت آمایش سرزمین تاثیرات گسترده‌ای در جابه جایی جمعیت دارد و خلاف ظرفیت‌های طبیعی مناطق مختلف کشوربوده ، مخالفت خواهد کرد.
وی در ادامه خاطرنشان کرد: وزارت نیرو می‌تواند تمامی طرح‌هایی را که در رابطه با توسعه شهریرا در شورای‌عالی شهرسازی و معماری ایران مطرح کند.
آخوندی همچنین گفت: دبیرخانه شورای‌عالی شهرسازی و معماری ایران مکلف است نسبت به تدوین برنامه‌های عملیاتی کاهش مصرف آب و انرژی در حوزه‌های شهرسازی و ساختمان ظرف مدت ۴ ماه اقدام کرده و نتیجه را جهت تصویب به شورای‌عالی و نهایی تصویب در هیات وزیران ارائه کند.
در ادامه وزیر راه و شهرسازی تصریح کرد: وزارت نیرو موظف است طرح‌های در دست بررسی و اقدام را ظرف ۳ ماه آینده در شورای‌عالی طرح کند.
آخوندی در بحث ساختمان نیز گفت: ساختمان اساسا از بعد از آنکه امکان تامین سرمایش و گرمایش توسط برق به ایران آورده شد متاسفانه معماری ایران رابطه اش را با اقلیم قطع کرد. بدین معنا اساسا اقلیم در معماری ایران محلی از اعراب ندارد.
وی در ادامه افزود : زمانیکه به شهرهای کویری و همچنین تمامی مناطق کشور می‌رویم شاهد تغییر الگوهای معماری منطبق با اقلیم هستیم. به عنوان نمونه در گذشته در کرمان، تمامی خانه‌ها به گونه ای ساخته می‌شد که داشتن زیرزمین یکی از موارد مهم آن بود و حالا شاهد آن هستیم که اساسا ساخت زیرزمین از معماری ایرانی به کل حذف شده است. ساختمان‌ها همه چهارطرف بود تا از تابش خورشید در گرما حداکثر استفاده را کند و در برابر گرما نیز محافظ باشد.
آخوندی همچنین گفت : چندی پیش به کرمان رفتم و شاهد ان بودم که سقف برخی از ساختمان‌ها را شیروانی فلزی کرده و بدین جهت در فضای خانه، گرما بیش از اندازه تولید می شود و توجیه شان نیز این است که ساختمان را با اسپیلت خنک می کنیم. لذا هم اکنون شاهد از بین رفتن رابطه معماری کویری شهرهایی همچون کرمان، یزد و اصفهان با اقلیم هستیم زیرا این فکر ایجاد شده که همه جا را می توان با خنک کننده ها خنک شود.
وزیر راه و شهرسازی با ابراز تاسف از بین رفتن الگوهای معماری منطبق با اقلیم افزود: در جنوب کشور نیز شاهد همین وضعیت هستیم. به عنوان نمونه در مسکن مهر بندرعباس اساسا رابطه بین واحدهای مسکن مهر با اقلیم چیست؟ در واقع رابطه تمامی واحدهای مسکونی مهر بندرعباس با اقلیم صفر است و ما این مساله را در بوشهر و سایر نقاط نیز داریم.
آخوندی در ادامه تصریح کرد: حذف رابطه معماری با اقلیم منجر به مشکلاتی غیرقابل جبران خواهد شد. با قطع برق در بوشهر و بندرعباس به دلیل گرمای بیش از اندازه عملا امکان زندگی در این شهرها نخواهد بود یا بسیار دشوار و طاقت فرساست و متاسفانه معماری جدید رابطه‌ای با اقلیم ندارد.
همچنین وزیر راه و شهرسازی گفت: ما باید از منظر معماری و شهرسازی موضوع صرفه‌جویی در مصرف انرژی را موردتوجه قرار دهیم.
آخوندی همچنین یادآور شد: در تهیه طرح های توسعه و عمران ظرفیت و توان تاب آوری اقلیمی و طبیعی مناطق باید از نظر بارگذاری‌های جمعیتی، تولیدی و خدماتی موردتوجه قرار گیرد. همچنین در زمان تهیه طرح های توسعه ای که مستلزم انتقال وسیع آب از یک حوزه آب‌ریز به حوزه آب‌ریز دیگری است لازم است تا کلیه جوانب امر موردتوجه قرار گرفته تا از اقداماتی که پیامدهای زیست‌محیطی جبران‌ناپذیری دارد، ممانعت به عمل آید.
وی در ادامه تصریح کرد: طرح‌های انتقال آب در چهارچوب مصوبه‌های شورای‌عالی آب، مستلزم داشتن مصوبه شورای‌عالی معماری و شهرسازی است.
در پایان وزیر راه و شهرسازی با انتقاد از اینکه ظرفیت جمعیت‌پذیری شهرها بدون توجه به ظرفیت‌های طبیعی افزایش یافته است گفت: متاسفانه با فرض انتقال آب و برق ظرفیت طبیعی در آمایش سرزمین در ایران مفهوم خود را از دست داده است. در حال حاضر وقتی بررسی می‌کنیم می‌بینیم که طرح‌های بزرگ انتقال آب عموما هزینه‌بر و ناکارآمد است و باید برای آن راهکاری اندیشید.