شناسهٔ خبر: 47295 - سرویس مسکن و شهرسازی

سیاستگذاری توأمان برای شهر و حمل و نقل فرصتی برای پاسخگویی به نیازهای شهروندان

مونا عرفانیان منا عرفانیان*: امکان سیاستگذاری توأمان برای توسعه شهری و توسعه حمل و نقلی در دولت یازدهم و دوازدهم، در وزارت راه و شهرسازی به عنوان فرصتی برای تحلیل و مدیریت یکپارچه نیازهای انسان در همه مصداق‌های فضایی و مکانی عرصه عمومی مورد توجه قرار گرفت. عرصه عمومی به سبب فراهم آوردن زمینه‌ای برای بهره‌مندی شهروندان از خدمات و بستری برای ارتقاء سرمایه‌های اجتماعی، محیطی، و طبیعی نقش بسیار مهمی در رشد و تعالی انسان ها در مسیر توسعه جوامع فراهم می آورد.

 عرصه عمومی؛ قلمرویی از زندگی اجتماعی است که در آن خواست‌ها ومطالبات عمومی شکل می‌گیرد و از این طریق حکمروایی جمعی بسترسازی می شود. وزارت راه و شهرسازی، به سبب وظایف و ماموریت های محوله در حوزه شهری از یک سو و حمل و نقل از سوی دیگر سهم مهمی از جلب رضایت همه شهروندان ایرانی دربهره مندی از عرصه های عمومی برون و درون شهری را عهده دار گردیده است.

حضور هریک از شهروندان ایرانی در عرصه‌های عمومی در اشکال و مقیاس‌های مکانی متنوعی شامل فضاهای عمومی شهری، پاتوق‌های محله‌ایی، پایانه‌های مسافری و ایستگاه‌ها و مسیرهای جاده‌ای، ریلی، هوایی و .... به وقوع می‌پیوندد و متولی تأمین بخش عمده‌ای از نیازهای شهروندان درتمامی این فضاها وزارت راه و شهرسازی است.

در سال‌های اخیر توجه و اهمیت به رویکردهای انسان محور در این وزارتخانه درکنار دراختیار داشتن ابعاد گسترده‌تری از آمار و اطلاعات، امکان دسترسی به تحلیل‌های ثانویه و اثرات مثبت و منفی هر یک از بخش‌های توسعه در حوزه شهر و حمل و نقل را سبب گردید و در این راستا ویژگی‌هایی چون ایمنی، امنیت، سرزندگی ، تعامل اجتماعی، بهداشت، زیبایی و کیفیت بصری، آسایش محیطی و ....  در یک سیاست‌گذاری توامان و یکپارچه برای هر نوع مصداق مکانی از عرصه عمومی مورد توجه قرار گرفت.

بی‌تردید در این شکل از سیاست‌ها ارتقاء کیفیت حضور انسان‌ها چه در شهر و چه در برون‌شهر، چه به صورت ساکن و چه در حرکت و جابه‌جایی، برنامه‌ها و اقدامات مطلوب‌تری را به همراه داشته و خواهد داشت.

شکل‌گیری نهادها و رویه‌های جدیدی در حوزه  سیاست‌گذاری  و پاسخگویی به حقوق شهروندان حاصل این بخش از سیاست‌ها در این دوره از وزارت راه و شهرسازی بوده است. برنامه ریزی در راستای ارتقائ عدالت جنسیتی در همه عرصه‌های شهر و حمل و نقل، شکل‌گیری دفتر امور شهروندی و فعال سازی سامانه شهراه، تدوین منشور مسئولیت اجتماعی، راه‌اندازی کمیته مشتری مداری، تدوین سند توسعه مبتنی بر حمل و نقل همگانی، و نهایتا پیگیری مفهوم انسان ایرانی معاصر در قالب طرح توسعه اندیشه و تمدن ایران شهری، از جمله دستاوردها و رویه هایی بوده‌اند که مسایل و حقوق شهروندان را در تمامی وجوه عرصه عمومی فارغ از ملاحظات و مرزبندی‌های بروکراتیک، صرفاً برپایه اهمیت به ارزش های متعالی انسانی در مسیر توسعه مورد توجه قرارداده اند.

امید است که درپرتو تداوم و تقویت این رویکرد جامع بهره مندی از فرصت ها برای ارتقا کیفیت زندگی انسان ها بر سایر مناسبات و اقتضائات، بیش از پیش برتری یابد.  

*مشاور وزیر راه و شهرسازی در امور زنان و خانواده