به گزارش پایگاه خبری وزارت راه و شهرسازی به نقل از روابط عمومی اداره کل راه و شهرسازی استان سیستان و بلوچستان، صبح دیروز مورخه ۹۶/۱۰/۲۴ مجمع بزرگ بسیج استان سیستان و بلوچستان با شرکت ۶۰۰ نفر با موضوع سکونتگاههای غیررسمی و حاشیهنشینی با حضور نماینده محترم ولیفقیه در استان، فرمانده سپاه سلمان استان، نماینده مردم استان در مجلس خبرگان رهبری، رئیس مجمع بسیج استان، معاون امنیتی استانداری، جمعی از مدیران کل ادارات و سازمانها، معاونین، قضات دادگستری، معتمدین طوایف، مدیران ادارات خدماترسان در خصوص محلههای هدف حاشیهنشینی و جمعی از نخبگان بسیج به ریاست احمدرضا کیخا فرزانه رئیس مجمع بسیج استان سیستان و بلوچستان در محل حسینیه عاشقان ثارا... زاهدان تشکیل شد.
هدف از برگزاری این مجمع در راستای اجرای تدابیر ولی امر مسلمین و سیاستهای وزارت راه و شهرسازی (شرکت عمران و بهسازی شهری ایران) در جهت سرعت بخشیدن به روند تحقق جامعه اسلامی و پیشبرد اهداف و مأموریتهای محوله با همفکری نظاممند صاحبنظران بسیجی همچنین کمک به کارآمد سازی نظام اسلامی از طریق حمایت و پشتیبانی از اقدامات سازنده و ارزشمدار مسئولین اجرایی استان و سازمان بسیج اعلام شد.
مسعود مالکی مدیرکل راه و شهرسازی استان و دبیر ستاد استانی بازآفرینی پایدار شهری یکی از مدعوین و سخنرانان اصلی این جلسه بود که مطالبی بصورت خلاصه به شرح ذیل ایراد کرد: فرسوده شدن بافتهای میانی و تاریخی، حاشیهنشینی و بی سامانی روستاهای ملحق شده به شهرها و مهاجرت روستائیان به شهرها به علت نبود شغل و خشکسالیهای پی در پی بزرگترین مسائل و مشکلات شهری هستند بطوریکه تاکنون در کشور ۱۴۱ هزار هکتار بافتهای فرسوده و حاشیهنشینی که شامل ۲۷۰۰ محله شهری در ۵۴۳ شهر کشور شناسایی شدهاند که حدود ۳۰ درصد جمعیت شهری ایران در این محلات زندگی میکنند.
در سیستان و بلوچستان در ۵ شهر پایلوت (زاهدان-زابل-ایرانشهر-چابهار و کنارک) تاکنون ۵۹۰۰ هکتار اراضی حاشیهنشینی شناسایی شده و ۳۰۰۰ هکتار آن مصوب شده و ۲۶۱۹ هکتار بافت فرسوده در ۱۱ شهر استان مصوب شده است و ۷۷ محله حاشیهنشینی شناسایی شده که ۲۵ محله بصورت محلات هدف هستند. جمعیت ساکن در حاشیهنشینی استان ۴۴۱۶۲۵ نفر بوده که بطور میانگین ۴۱ درصدی شهرهای مذکور را شامل میشود. (زاهدان با ۲۵۸۷۸۰ نفر دارای ۴۴ درصد - زابل ۴۵ درصد - چابهار ۵۰ درصد - کنارک ۴۵ درصد و ایرانشهر ۲۳ درصد) ضمناً نوع سبک زندگی ساکنین حاشیه شهرها در استانها با یکدیگر متفاوت است، به عنوان مثال: حاشیهنشینی در شهرهای بزرگ مانند تهران، مشهد و شیراز با حاشیهنشینی در زاهدان از نظر نوع معیشت سبک زندگی و استفاده از خدمات شهری تفاوت زیادی دارند.
شیوع فقر و نابسامانی محیطی و پایین بودن کیفیت زندگی از ویژگی عمومی این محلات است. از اینرو این محلات میتوانند آبستن هر گونه حوادث و رفتارهای سوء فرهنگی، اجتماعی و اخلاقی و امنیتی باشند و بطور جدی معضلات و ناهنجاریهای اجتماعی را توسعه میدهند. با توجه به اینکه شرکت عمران و بهسازی شهری و دولت و نظام مقدس جمهوری اسلامی تاکنون خدمات شایانی را در کشور و استان بر اساس سیاستهای وزارت راه و شهرسازی و فرمایشات مقام معظم رهبری شروع نموده و انجام داده است ولی هنوز بهرهوری و کارایی آن در زندگی مردم با کاستیهایی مواجه است که اگر رفع نشوند گسترش یافته و تبدیل به بحران خواهد شد.
وی افزود: از جمله اقداماتی که از طرف شرکت مادر تخصصی عمران و بهسازی و اداره کل راه و شهرسازی به عنوان دبیرخانه ستاد استانی بازآفرینی پایدارشهری در محلات حاشیهنشینی انجام شده ۲۱ پروژه با اعتباری حدود ۱۵ میلیارد تومان است و ۲۷ پروژه هم در سال جاری در ۵ شهر و محلات هدف با اعتباری حدود ۲۵ میلیارد تومان شروع و در دست اقدام است.
مدیرکل راه و شهرسازی استان سیستان و بلوچستان در ارتباط با اجرای سیاستهای بازآفرینی شهری یادآور شد: ۲ مورد برای ما مهم است یکی اینکه شهر یک سازمانی اجتماعی با رویکرد اسلامی است بنابراین رویکرد نوسازی بافتهای ناکارآمد به تنهایی کافی نیست و از عهده دولت به تنهایی یا یک دستگاه خاص بر نمیآید و تعامل و همکاری همگان بهویژه بسیج را میطلبد که در اینجا لازم است فرازی از فرمایشات مقام معظم رهبری را به عرض برسانم که فرمودند بسیج یعنی نیروی کارآمد کشور برای همه میدانها باید موارد فرهنگی، مذهبی، اجتماعی را هم در کنار اقدامات کالبدی مدنظر قرار دهیم و دیگر اینکه در برنامه بازآفرینی هدف صرفاً نوسازی خانهها نیست بلکه گرانیگاه برنامهای بازآفرینی نگاه ما از پایین به بالاست یعنی از محله به شهر و استان و ملی استفاده از ساختار هویتی شامل فضا و عرصههای عمومی زیربنایی و روبنایی بر مبنای محله محوری و مسجد محوری و شورا یاری در جهت توانمندسازی محلات هدف و استفاده از ظرفیت و نظرات معتمدین و ساکنین محلات و سازمانهای مردمنهاد و نقشآفرینی و مطالبه گری اقشار مختلف در قالب شوراها و مجامع در کنار ستاد بازآفرینی شهری استان و ارگانها و دستگاههای اجرایی و بسیج باید باشد تا این محلات ناکارآمد بر اساس یک برنامه مدون و سند اقدام مشترک ساماندهی شوند.
مالکی در خصوص هرچه اجرایی شدن و برطرف کردن مسائل و مشکلات محلات حاشیه شهرهای استان پیشنهاداتی را به شرح ذیل بیان کرد:
ـ مطالعاتی که در محلات ناکارآمد شهری صورت میگیرد با توجه به وضعیت جغرافیایی و فرهنگی باید در آن جنبههای اجتماعی، مذهبی و جامعهشناسی لحاظ گردد و از محله محوری شروع شود.
ـ تهیه طرحهای روستایی برای کلیه روستاهای واقع در حریم شهرهای استان بهمنظور بالا بردن کیفیت زندگی در روستاها که باعث رونق کسب و کار و ماندگاری روستائیان در روستاها شود.
ـ از بین بردن اختلاف سطح توسعه زمینههای اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی میان شهر و روستا که یکی از عوامل مهاجرت روستاییان به شهرها و در نتیجه بروز گسترش پدیده حاشیهنشینی و تجمیع روستاها و تقویت و توسعه شهرهای میانی.
ـ برنامهریزی جهت تشویق مشارکت و سرمایهگذاری مردمی و استفاده از ظرفیتهای انسانی و مالی ساکنین محلات و خیرین سرمایهگذار و سمنها در قالب تدوین یک سند اقدام مشترک.
ـ اولویت آموزش و پرورش باید در زمینه احداث مدرسه برای بازماندگان از تحصیل خصوصاً دختران و همچنین پایه اول ابتدایی باشد.
ـ جلوگیری از گسترش حاشیهنشینی توسط دستگاههای متولی زمین به نحوی که راه بر سوداگران و زمینخواران بسته شود.
ـ استفاده از ظرفیتهای جراید و صدا و سیما و تشکیل جلسات و میزگرد بهمنظور آگاهی و اطلاعرسانی و مشکلات و تبعات حاشیهنشینی و اقدامات انجام شده توسط سازمان بسیج، شهرداریها دستگاههای ذیربط و سازمانهای مردمنهاد و اعضاء ستاد استانی بازآفرینی پایدار شهری.