به گزارش خبرنگار پایگاه خبری وزارت راه و شهرسازی، صندوق‌های زمین و ساختمان به استنادماده۱۴ قانون ساماندهی وحمایت از تولید و عرضه مسکن و تبصره (۲) ماده ۲۴ آئین‌نامه اجرایی آن، قانون سازمان بورس و اوراق بهـادار و قانون توسعه ابزارهای مالی ایجاد شده است. اين صندوق‌ها به عنوان مؤسسه غیرتجاری نزد مرجع ثبت شرکت‌ها و به عنوان نهاد مالی نزد سازمان بورس و اوراق بهادار به ثبت خواهند رسيد. فعالیت آنها تحت نظارت سازمان بورس و اوراق بهادار است. نظارت سازمان بورس و اوراق بهادار بر صندوق به منظور حصول اطمینان از رعایت مقررات قانونی و مصوبات آن و شفافیت اطلاعاتی است.
هدف اصلی از ایجاد این گونه صندوق‌ها، جذب منابع مردمی و هدایت مازاد نقدینگی موجود به سمت بخش ساختمان از طریق ساز وکار بررسی اوراق بهادار است.
صندوق زمین و ساختمان به عنوان یکی از ابزارهای مالی در بازار سرمایه کار می‌کند و با هدف جمع‌آوری سرمایه‌های خرد برای آنکه بتواند سرمایه‌های قابل‌توجهی را برای فعالان اقتصادی ایجاد و سبب رونق شود، شکل گرفت. عملکرد صندوق‌های زمین و ساختمان به این صورت است که صندوقی برای پروژه‌های خاص تشکیل و منابع مالی آن نیز از بورس تامین خواهد شد. در همین راستا، کسانی که سهمی خریده‌اند، منابعشان به بخش صندوق زمین و ساختمان می‌آید که سرمایه قابل قبولی برای انجام برخی از پروژه‌ها به شمار می‌رود و در این بخش، سرمایه‌گذاری شده و موجب تولید مسکن می‌‌شود. همچنین، بعد از اتمام پروژه‌های تعریف شده و واگذاری به صاحبان آنها، سهم هریک از عوامل از جمله صاحب سرمایه، مدیران و سازنده به خودشان پرداخت خواهد شد.
پیش‌تر، وزیر راه و شهرسازی در مراسم راه‌اندازی نخستین صندوق زمین و ساختمان با ۱۵ میلیاردتومان سرمایه، خبر داده و گفته بود: صندوق‌های زمین و ساختمان، کارایی ساختمان‌های احداث شده را به مدت پنج سال تضمین می‌کنند. به گفته وزیر راه و شهرسازی، ایده اصلی تشکیل صندوق‌های زمین و ساختمان این است که بتوانیم در پروژه‌های ساختمانی به جای آنکه از بانک تامین مالی کنیم از طریق بازار بورس تامین مالی داشته و افراد بتوانند با خرید واحدهای صندوق زمین و ساختمان، تامین مالی پروژه‌ها را انجام دهند و نهایتا سود واقعی پروژه‌ها به نسبت هر واحد تقسیم شود. (جزئیات بیشتر را اینجا بخوانید.)
علی چگنی مدیرکل دفتر برنامه‌ریزی و اقتصاد مسکن در گفتگو با خبرنگار پایگاه خبری وزارت راه و شهرسازی در مورد آخرین وضعیت صندوق‌های زمین و ساختمان گفته است: تاکنون چهار صندوق زمین و ساختمان در شهرهای تهران، اراک، تبریز و شهرری با ظرفیت حدود ۶۰۰ واحد مسکونی و ۴ واحد درمانی با هزینه ۹۳ میلیارد تومان بدون احتساب ارزش زمین و پروانه راه‌اندازی شده است.
مدیرکل دفتر برنامه‌ریزی و اقتصاد مسکن با تاکید بر راه‌اندازی ۵ صندوق با ظرفیت حدود ۶۰۰ واحد مسکونی به عنوان پایلوت، یادآور شد: با گسترش صندوق‌های زمین و ساختمان و شکل‌گیری کامل آنها می‌توان سالیانه تعداد قابل توجهی پروژه را به بهره‌برداری رساند.
چگنی هدف از تشکیل صندوق‌های زمین و ساختمان را اینگونه توضیح داد: صندوق‌های زمین و ساختمان به منظور تقویت سمت عرضه و تولید مسکن از طریق جمع‌آوری پس‌انداز سرمایه‌گذاران خرد و اختصاص آن به ساخت واحدهای ساختمانی و سپس فروش واحدهای ساختمانی پروژه صندوق و تقسیم عواید ناشی از فعالیت صندوق در بین سرمایه‌گذاران تشکیل شده است.