به گزارش خبرنگار پایگاه خبری وزارت راه و شهرسازی حامد مانی‌فر مدیرکل دفتر مقررات ملی ساختمان وزارت راه و شهرسازی در نشست خبری امروز سه‌شنبه ۲۴ بهمن‌ماه با موضوعیت جشنواره نشان تعالی سلامت، ایمنی و محیط زیست (HSE) بیان کرد: این جشنواره در این دوره به عنوان اولین فعالیت و رویداد انجام شده با نگاه ترویجی در خصوص HSE عملیاتی و در مرحله اجرا قرار گرفته است.
مانی فر در ادامه پیوند حوزه اجرایی و علمی در این رویداد را از مهمترین ویژگی‌های جشنواره HSE دانست و گفت: قطعا پیوند دستگاه اجرایی کشور (وزارت راه و شهرسازی) و حوزه علمی و تولید دانش (دانشگاه تهران) از مهمترین و قوی ترین ویژگی‌های جشنواره فوق در کشور به شمار می‌رود که باید مورد توجه قرار گیرد.
مدیرکل دفتر مقررات ملی ساختمان ادامه داد: خوشبختانه این اقدام دارای پشتوانه علمی قوی و عمیقی است که با انجام فعالیت‌های تحقیقاتی معتبری از سال‌ها قبل از سوی دانشگاه تهران آغاز شده و امروز می‌بینیم که خروجی خوب و معتبری نیز به همراه داشته است.
وی در ادامه ضمن ابراز خرسندی نسبت به اینکه امروز دستگاه اجرایی نتیجه فعالیت‌های تحقیقاتی و مطالعاتی دانشگاه را در امور خود ملاک عمل قرار داده است گفت: امید داریم این روند در تمامی سطح اجرایی کشور ترویج و در سال‌های اتی نیز تداوم داشته باشد.
این مقام مسئول اضافه کرد: گفتنی است طی این فرآیند معیارهای ارزیابی کارگاه‌های ساختمانی طی اقدامی مطالعاتی و علمی از سوی دانشگاه تهران استحراج و ضرایب و امتیازهای لازم آن نیز از سوی این نهاد دانشگاهی به دست آمد.
مانی فر در ادامه سخنان خود خبر داد: همچنین در این حوزه نرم‌افزاری تحت عنوان نشان تعالی HSE نیز از سوی دانشگاه تهیه و طراحی شد که امروز نتیجه ارزیابی کارگاه‌ها ضمن قرار گیری در این نرم‌افزار مشخص و با یکدیگر مقایسه میشود.
وی با بیان اینکه کار نشان تعالی HSE یک فرایند ارزیابی است و یک فرایند بازرسی نیست، تصریح کرد: در نگاه بازرسی کارگاه‌های ساختمانی را مورد رصد قرار می‌دهیم و تنها اشکالات آن‌ها را می‌نویسیم و بعد از بابت نقص‌ها و کاستی‌ها که در این کارگاه‌ها از نظر ایمنی وجود دارد، به آن‌ها تذکر می‌دهیم.
مدیرکل دفتر مقررات ملی ساختمان افزود: در نگاه ارزیابی بررسی از کارگاه ساختمانی با جزئیات بیشتری انجام میشود که نتایج ارزیابی به کارفرمایان و صاحبان کارگاه‌های ساختمانی منعکس و راهکار‌ها برای رفع این نقص‌ها به آن‌ها داده میشود.
وی با اشاره به تفاوت بین این دو نگاه و جنبه ترویجی و آموزشی ارزیابی گفت: در این فرآیند کارگاه‌های ساختمانی مکررا مورد ارزیابی و پایش قرار می‌گیرند و روند افزایش ضرایب ایمنی خود را دادمه می‌دهند که در این فرآیند مراحل مختلفی را طی خواهیم کرد و امتیاز کارگاه‌های ساختمانی که مورد ارزیابی قرار می‌گیرند، استخراج میشود و با توجه به این امتیاز مشمول دریافت تقدیرنامه یا نشان تعالی HSE قرار می‌گیرند.
مانی فر با بیان اینکه نشان تعالی HSE از درجه بندی‌های مختلفی تشکیل شده و شامل تک ستاره تا هفت ستاره است، اظهار کرد: با توجه به امتیازی که کارگاه‌های ساختمانی دریافت می‌کنند، نشان تعالی به آن‌ها تعلق می‌گیرد.
وی با تاکید بر اینکه ایمنی در ساخت و ساز یکی از مهمترین موضوعاتی است که در حوزه ایمنی مطرح است، بیان کرد: ۴۸ تا ۵۰ درصد حوادث ناشی از کار در حوزه ساختمان است و کارگاه‌های ساختمانی بیشترین خسارت‌ها را در حوزه فعالیت‌های ساختمانی به خود اختصاص می‌دهند.
مدیرکل دفتر مقررات ملی ساختمان تصریح کرد: دلیل این موضوع تعدد کارگاه‌های ساختمانی در سطح مختلف و استفاده از افراد فاقد صلاحیت در آن‌ها بیشترین دلیل بر خسارت‌های ناشی از حوادث ساختمانی به شمار می‌رود.
وی با اشاره به حضور داوطلبانه کارگاه‌های ساختمانی در فرایند ارزیابی نشان تعالی HSE گفت: کارگاه‌های ساختمانی پیش از این از حضور بازرسان خشنود نبودند، اما وقتی رویکرد را از بازرسی به ارزیابی تغییر می‌دهیم، کارگاه‌های ساختمانی خود داوطلب ارزیابی می‌شوند.
مانی فر ادامه داد: با ارزیابی کارگاه‌های ساختمانی می‌توانیم خروجی مجموع این ارزیابی‌ها را داشته باشیم، سپس نسبت به بیشترین اشکالات اطلاع کسب و نسبت به رفع آن‌ها اقدام کنیم.
وی در مورد نتایج ارزیابی کارگاه‌های ساختمانی بیان کرد: ارزیابی‌ها در محور‌های محیط زیست، سلامت و ایمنی بوده که در محور محیط زیست بیشترین کسر امتیاز را در بخش انرژی و مصرف آن داشتیم و کارگاه‌های ساختمانی نسبت به مصرف انرژی در ساخت و ساز، توجه به کاهش مصرف انرژی و بهینه کردن آن توجه لازم را ندارند.
مدیرکل دفتر مقررات ملی ساختمان ادامه داد: در حوزه سلامت بیشترین کسر امتیاز مربوط به بخش شغلی و قسمت‌هایی که مربوط به سلامت کارکنان گارگاه، تولید سر و صدا و آلودگی صوتی بوده است.
وی افزود: حوزه ایمنی نیز بیشترین نقص در بخش تجهیز و طراحی کارگاه‌های ساختمانی بوده و کارگاه‌هایی که مشمول کار در ارتفاع بودند کمترین توجه را به موضوع ایمنی داشتند.
مانی فر اظهار کرد: فعالیتی که از طریق اجرای این جشنواره شروع شده می‌تواند نقطه آغازی برای پیگیری موضوع HSE در کارگاه‌های ساختمانی با روش‌هایی بهتر از گذشته باشد.
وی با بیان اینکه در موضوع HSE سه مرحله پیش بینی میشود، تصریح کرد: پیشگیری، کنترل و طراحی شرایط اضطراری سه مرحله‌ای هستند که در دانش HSE به آن‌ها توجه میشود که در برنامه نشان تعالی HSE تمام این مراحل را در نظر می‌گیرند.
مدیرکل دفتر مقررات ملی ساختمان افزود: در مرحله پیشگیری نکاتی را که کارگاه‌های ساختمانی باید به آن‌ها توجه کنند را گوشزد می‌کنیم، در مرحله کنترل نیز کارگاه‌ها خودارزیابی از خود به عمل می‌آورند و در مرحله شرایط اضطراری دادن گزارش به سازمان‌ها است که نتایج ارزیابی به کارگاه‌های ساختمانی داده میشود.
وی تاکید کرد: واقعیت این است برخلاف شعار حادثه هیچ گاه خبر نمی‌کند که تا به امروز مطرح بود، وقتی نکات ایمنی را رعایت نمی‌کنیم یعنی از حادثه استقبال می‌کنیم و شاید بهتر باشد این شعار را تغییر دهیم و بگوییم که حادثه همیشه خبر می‌کند.
مانی فر ابراز امیداری کرد: با همکاری وزارت راه وشهرسازی و دانشگاه تهران در حوزه HSE، بتوان سرمایه‌های با ارزش انسانی را در جامعه بیش از گذشته حفظ کنیم.
گفتنی است، اولین جشنواره نشان تعالی ایمنی، بهداشت و محیط زیست، ۵ تا ۷ اسفند ۱۳۹۶ به همت دفتر مقررات ملی و کنترل ساختمان معاونت مسکن و ساختمان در سالن همایش‌های ایرانیان واقع در ضلع غربی استادیوم آزادی تهران برگزار میشود.
وی با بیان اینکه ۸۰ کارگاه ساختمانی در سراسر کشور به صورت داوطلبانه مورد ارزیابی قرار گرفتند، تصریح کرد: به دلیل اینکه جشنواره اولین فعالیت ترویجی است خیلی تلاش شد برای اینکه این موضوع بتواند در سطح کشور جا بیفتد، زیرا تاکنون فعالیت رویکرد تشویقی و ترویجی نبوده و نگاه ارزیابان جنبه بازرسی داشته است.
مدیرکل دفتر مقررات ملی ساختمان گفت: برای دعوت از کارگاه‌های ساختمانی به تک تک استان‌ها سفر شد و در ۱۵ استان با همکاری اداره کل راه و شهرسازی و پیمانکار‌ها به صورت حضوری از کارگاه‌های ساختمانی دعوت کردند که از تعداد ۸۰ کارگاه تنها ۲ کارگاه توانستند نشان تعالی را از نوع تک ستاره دریافت کنند.
وی با بیان اینکه دیگر کارگاه‌های ساختمانی شرکت کننده مشمول دریافت تقدیرنامه هستند، افزود: کسب ۴۰۰ امتیاز از مجموع هزار امتیاز تندیس دریافت می‌کنند که تندیس‌های یک ستاره و دوستاره تعهد به HSE در سطح یک و دو، سه ستاره و چهارستاره اهتمام به در دو سطح یک و دو، پنج و شش ستاره به رسمیت شناختن HSE در دو سطح یک و دو و هفت ستاره نیز نشان تعالی HSE است.
مانی فر بیان کرد: تربیت ارزیابان اقدام خوب، موثر و بی سابقه‌ای بود که اتفاق افتاد و توانستیم هزار نفر از کارشناسان سراسر کشور را آموزش دهیم که ۵۰۰ نفر توانستند از مراحل نهایی پایش عبور کنند و می‌توان از آن‌ها به عنوان نسل اولی‌های ارزیابان HSE نام برد.
عدم دستیابی ۹۰ درصد کارگاه‌های ساختمانی به سطح تک ستاره
در ادامه مراسم کاظم نعیمی مطلق دبیر اجرایی جشنواره نشان تعالی سلامت، ایمنی و محیط زیست (HSE) بیان کرد: دو رویکرد در حوزه HSE وجود دارد، اما رویکرد فرهنگی و ترویجی برای جشنواره تعالی HSE اهمیت دارد و می‌خواهیم نگاه را از سمت تحت تعقیب و پیگیرد قرار دادن ساختمان، گارگاه و پروژه‌های ناایمن را به سمت رویکرد ارزیابی، تشویقی و ترویجی ببریم که باید از ابزار‌های خاص خود برای این نگاه استفاده کنیم.
وی ادامه داد: هر فرایند ارزیابی چالش‌های خود را دارد که چالش اصلی این موضوع بررسی نتایج ارزیابی است و دنبال برندینگ HSE برای سازمان‌ها هستیم و به سمتی حرکت کنیم که از مرحله تبلور، رشد، بلوغ به سمت تعالی HSE یک سازمان را نگاه کنیم.
نعیمی مطلق با بیان اینکه HSE از مولفه‌های اصلی توسعه پایدار در کشور است، افزود: هیچ کشوری در دنیا بدون توجه کامل به مباحث HSE توسعه پایدار نداشته است.
وی بیان کرد: در دانشگاه تهران با اهتمام کامل و مطالعات چندین ساله این مدل را طراحی کردیم که بالغ بر ۱۳۰ پارامتر برای سنجه ساختمان‌ها وجود داشته باشد.
دبیر اجرایی جشنواره نشان تعالی سلامت، ایمنی و محیط زیست تصریح کرد: این پارامتر‌ها در ۴ محور اساسی هستند و محور اصلی موضوع، محور مدیریت است که هیچ وقت رقابتی برای استفاده از گواهینامه‌های ایزو وجود نداشته است و به محور مدیریت در مباحث تعالی محور توانمندساز‌ها می‌گوییم.
وی افزود: سه محور دیگر نیز مهندسی سلامت، مهندسی ایمنی و مهندسی محیط زیست هستند که تمام مباحث از جمله طرح نشان تعالی HSE باید به تعالی برسند، باید برای این نشان پیش بینی‌هایی انجام دهیم که برای این منظور کارگروه و کمیته علمی برای ویرایش سالانه نسبت به پارامتر‌های ارزیابی راه اندازی کردیم تا به ما برای بهبود در طراحی جشنواره کمک کند.
نعیمی مطلق ادامه داد: وزارت راه و شهرسازی وظایف اصلی در این حوزه را به خوبی پیش برده، تدوین کمیته فنی از افراد خبره برای پایش ارزیابی‌ها از جمله آن است.
وی با بیان اینکه در قالب طرح نشان تعالی HSE، بالغ بر هزار نفر تربیت ارزیاب انجام شده که سعی شده به صورت بومی نیز انتخاب شوند، اظهار کرد: در حوزه کارگاه‌های ساختمانی و عمرانی، ۹۰ درصد از کارگاه‌ها به سطح مشمول تک ستاره نرسیدند و سازمان‌های مدعی این حوزه نیز تنها در حد یک ستاره پیش رفتند و باید بپذیریم در حوزه کارگاه ساختمانی کاری انجام نشده است.