شناسهٔ خبر: 50106 - سرویس مسکن و شهرسازی

جلسه هفدهم شورای‌عالی شهرسازی در سال ۹۶ برگزار شد؛

تعیین‌تکلیف احداث شهرک تفریحی- گردشگری تهران باستان در شهرستان زرنديه

جلسه احداث شهرک تفریحی- گردشگری تهران باستان در استان مرکزی، شهرستان زرنديه واقع در جنوب محور ترانزيتی تهران - ساوه با تاکید بر ملاحظات و الزامات و اخذ تعهدات لازم برای احداث آن از سوی شورای‌عالی در جلسه هفدهم شورا در سال‌جاری، بررسی و تعیین‌تکلیف شد.

به گزارش خبرنگار پایگاه خبری وزارت راه و شهرسازی، موضوع شهرک تفریحی توریستی امین‌‌گستر تهران باستان مصوب ۹۴.۶.۱۲ شورای برنامه‌ریزی و توسعه استان مرکزی و همچنین درخواست مورخ ۹۶.۲.۶  معاون برنامه‌ریزی و سرمایه‌گذاری سازمان میراث‌فرهنگی در هفدهمین جلسه شورای عالی شهرسازی به دبیری محمدسعید ایزدی معاون معماری و شهرسازی وزارت راه و شهرسازی، مورد بررسی قرار گرفت. پیش‌تر نیز این طرح به کمیته فنی ارجاع تا بررسی و مطالعات لازم در مورد آن انجام گیرد. با اخذ نظر کمیته فنی و بررسي مطالعات انجام شده این طرح در جلسه هفدهم شورا مورد بررسی قرار گرفت و تعیین‌تکلیف شد.

بنا بر این گزارش، شهرک تفریحی- گردشگری تهران باستان در اراضی عزبلو و کچلو شهرستان زرندیه و در جنوب محور ترانزیتی تهران به ساوه و همدان به لحاظ ظرفیت منابع آب در دشت ممنوعه قرار دارد. سرمایه‌گذار با اذعان به این مطلب و با دریافت مجوزهای لازم از سازمان محیط‌زیست و همچنین سازمان میراث‌فرهنگی اقدام به طراحی و مطالعه سایت گردشگری در این محل برای انجام عملیات اجرایی نمود. طرح به شورای‌عالی نیز ارجاع شد تا ضمن مطابقت نظر کمیته فنی و شورای‌عالی در اینباره اعمال نظر نهایی انجام شود. در عین‌حال به دلیل قرار گرفتن این شهرک در دشت ممنوعه، اعضای شورا بر رعايت الزامات و توجه به ملاحظات زيست محيطی به‌ويژه منابع آب، پوشش گياهی منطقه، ظرفيت‌های اقليمی و همجواری‌های پروژه تاكيد كردند. در نهایت این موضوع با دریافت نظرات اصلی شورا و با اعلام دبیر شورای عالی، تعیین تکلیف شد و مقرر شد تا نظر شورا طی مصوبه‌ای با ملاحظات مورد نظر به استان ابلاغ شود.  

محمدسعید ایزدی معاون معماری و شهرسازی در جلسه فوق در جمع‌بندی موضوع اعلام کرد: مجموعه گزارش‌های استانی و مراحلی که طرح در استان گذرانده است نشان می‌دهد، اقدامات لازم و مطالعات اولیه در مورد آن انجام گرفته است.

ایزدی تصریح کرد: دستگاه‌های استانی و کمیته های کارشناسی در استان‌ها وجود دارد و موضوعات قبل از انکه در مرکز بررسی شوند در استان مورد مطالعه و بررسی قرار می‌گیرند که ضرورت دارد به نظرات استانی توجه داشته باشیم. درعین حال، معتقدم که باید در جلسات ملی ملاحظات ملی نیز در نظر گرفته شود.  باید تلاش کنیم تا نظرات استانی مغایرتی با نظراتی که شورای‌عالی اعلام می‌کند نداشته باشد و همه مکمل هم باشند.

دبیر شورای عالی شهرسازی و معماری ایران همچنین خاطرنشان کرد: اجرای طرح نیازمند الزامات و تعهداتی است که باید طی مصوبه ای از سوی شورای عالی شهرسازی اعلام شود.

وی گفت: با توجه به آنکه نظر سازمان محیط زیست و همچنین سازمان میراث فرهنگی در این مورد مساعد است اجازه دهیم این طرح با الزامات و تعهداتی که اعلام خواهند شد، پیش برود.

در دستور جلسه فوق، مشاور طرح به ارایه نکاتی پرداخت و اعلام کرد که علمکرد مجموعه در دو بعد ملی و فراملی دیده شده است و پیش‌بینی بازار نیز در این طرح محلی و بین‌المللی است. بر اساس اعلام مشاور طرح تهیه الگوی ساماندهی و سایت پلان گردشگی در سه گام تهیه و تدوین می‌شود.

استاندار استان مرکزی نیز که در این جلسه حاضر شده بود با تاکید بر این مطلب که ضرورت دارد تا گردش کاری در خصوص شهرک‌های گردشگری در شورای‌عالی شهرسازی تهیه شود و جلساتی به آن اختصاص یابد، گفت: برخی از مخالفت‌ها با این عنوان از سوی مسئولان برخی از سازمانها و دستگاه‌ها مطرح می‌شود که طرح در دشت ممنوعه قرار دارد. در حالیکه باید این موضوع را مدنظر قرار دهیم که کل استان مرکزی دشت ممنوعه است.  

استاندار استان مرکزی تاکید کرد: استان در اجرای این طرح دو رویکرد را موردتوجه قرار داده است. نخست ایجاد فضای رقابت است که قانون رفع موانع تولید در اینباره وجود دارد و تلاش می‌کنیم تا از این طریق اجرای سایت یا شهرک تفریحی- گردشگری تهران باستان را به محقق کنیم و مجوزهای لازم را برای احداث کامل آن به دست آوریم.

وی ادامه داد: در عین حال ما معتقدیم که اگر این منطقه را پاتوق گردشگری کنیم این محل به منطقه نمونه گردشگری تبدیل خواهد شد. زیرا مصوبه هیات وزیران نیز دراین باره وجود دارد.

در عین حال معاون وزیر جهاد کشاورزی اعلام کرد که این منطقه نوع خاصی از گون دارد و به دلیل آنکه طرح هایی دیگر که در این منطقه بوده اند بدون در نظر گرفتن مراحلی از چهارچوب های قانونی تا حدی احداث شدند و سپس نیمه کاره رها شدند اجرای این طرح علاوه بر آنکه اقتصادی نیست در دشت های ممنوعه نیز واقع است که وزارت جهاد کشاورزی با آن مخالف است.

کمیته فنی شورای‌عالی شهرسازی و معماری ایران، مکانیابی یا ملاحظات محیطی- طبیعی شهر تفریحی توریستی ایران باستان را مورد بررسی قرار داد و بر این اساس اعلام شد: شهرک تفریحی توریستی تهران باستان واقع در اراضی عزبلو و کچلو شهرستان زرندیه و در جنوب محور ترانزیتی تهران به ساوه و همدان به لحاظ ظرفیت منابع آب در دشت ممنوعه قرار دارد و تامین منابع آب موردنیاز با توجه به قرارگیری در منطقه خشک و با بارندگی کم، کاهش سطح آب‌های زیرزمینی با مشکل جدی روبه‌روست.

همچنین بنا بر دستورالعمل ترویج شهرک‌سازی در کشور و نحوه صدور پروانه تاسیس شهرک و پروانه بهره‌برداری از آنها مصوب ۸۶.۱۲.۲۷ لازم است تایید وزارت نیرو از نظر وجود یا امکان ایجاد منابع آب و برق کافی برای تامین احتیاجات شهرک در قالب سقف جمعیتی و برنامه‌های احداث شهرک ارایه شود. این در حالی است که مطابق استعلام شرکت آب منطقه‌ای استان در حال حاضر مجوز برداشت ۵ متر مکعب از منابع آب‌های زیرزمینی در مرحله اول صادر شده است. در صورتیکه مطابق مطالعات مشاور نیاز آبی پروژه ۹۰۰ متر مکعب است و تامین آب جهت اجرای طرح موکول به خرید و تغییر کاربری چاه کشاورزی در آتی شده است.

بر اساس مطالعات، محدوده فوق رویشگاه گونه‌های نادر گیاهی از جمله گون است و مطابق ماده ۱ قانون حفظ و حمایت از ذخایر جنگلی هرنوع تخریب و قطع این گونه گیاهی ممنوع است.

در عین حال، موقعیت اراضی موردنظر فاقد هرگونه جاذبه‌های گردشگری طبیعی و تاریخی است لذا با توجه به اقلیم نامناسب، ایجاد گردشگری جای ابهام دارد و تحقق اهداف ضروری به نظر می‌رسد.

بر اساس مطالعات کمیته فنی ضرورت‌ها و توجیهات فنی و کارشناسی احداث شهرک شامل موارد زیر است:

از آنجا که مطابق ماده ۱ قانون تاسیس شورای‌عالی شهرسازی و معماری، شورای‌عالی شهرسازی ایران متولی هماهنگ کردن برنامه‌های شهرسازی به منظور ایجاد محیط‌زیست بهتر است و از آنجا که هرگونه بارگذاری در پهنه سرزمین دارای تاثیرات اجتماعی- اقتصادی کالبدی و غیره بر اطراف خود است با توجه به تحولات و ساخت و سازهای ایجاد شده در محور تهران ساوه، موضوعات زیر مدنظر قرار گرفته است:

شهرک ایران باستان در محدوده جذب مخاطبان در مقیاس ملی- فراملی و محلی در همجوار خود دارای دو رقیب جدی و قدرتمند است. از طرفی محدوده شهرک گردشگری مصوب ایرانیان (منطقه نمونه گردشگری و منطقه ویژه اقتصادی) زرندیه با مساحت ۱۴۰۰ هکتار با دارا بودن میلیون‌ها مترمربع ظرفیت بالقوه و مصوب جهت کاربری‌های اقامتی، گردشگری، درمانی، ورزشی، نمایشگاهی ... و البته پیشرفت فیزیک بسیار کم (علیرغم گذشت ۵ سال از تصویب) در همسایگی طرح و از طرف دیگر شهر فرودگاهی امام‌خمینی با مساحت حدود ۱۴ هزار هکتار در فاصله کمتر از ۳۰ کیلومتری، موقعیت طرح در جذب مخاطب را با تردیدجدید روبه‌رو می‌کند. ضمن اینکه وجود ۸ مجتمع خدماتی رفاهی (T.I.R PARK) موجود یا مصوب در محور تهران- ساوه- سلفچگان جذب گسترده مخاطبان برای استفاده موقت را نیز با چالش روبه‌رو می‌کند.

در سالهای اخیر شاهد درخواست‌های متعدد و مشابه احداث پروژه‌هایی از این دست از جمله سرزمین ایرانیان، دکولند، تهران باستان و...) در محدوده بسیار کوچک در طرفین محور ساوه – تهران در مجاورت بلافصل شهر تهران هستیم که عمدتا بدون پیشرفت فیزیکی واقعی رها شده و صرفا عرصه‌های وسیعی از منابع طبیعی را از عملکرد طبیعی خارج و وارد چرخه معیوب رانت زمین می‌نماید. قطعا توجه جدی و عاجل شورای عالی را در این خصوص و اتخاذ راهکار مناسب جهت حذف درخواست‌های فاقد توجیه و هدایت و ساماندهی مطالبات توجیه‌پذیر در این مورد ضروری است.